Göze Faydalı Besinler

Sadece görüşü korumak için değil göz kuruluğunu gidermek için de bazı gıdalardan yardım alabilirsiniz. Aşağıdaki listede yer alan gıdalar genel olarak göze iyi geldiği bilinen beta-karoten, C ve E vitaminleri bakımından zengin gıdalardır. Ancak sizin sağlık koşullarınıza uygun besin önerileri için bir uzmana danışmanızı tavsiye ederim.

Beta Karoten Kaynakları: Havuç ve havuç suyu, tatlı patates, kabak, portakal ve portakal suyu, kavun, mango, kayısı, lahana, ıspanak, kırmızı dolmalık biber, Brüksel lahanası ve balık yağı.

C Vitamini Kaynakları: Turunçgiller ve suları, papaya, kiraz, ahududu, çilek, yaban mersini, kivi, brokoli, yeşil ve kırmızı biber, karnabahar ve lahana.

E Vitamini Kaynakları: Buğday tohumu, badem ve badem ezmesi, fıstık ve fıstık ezmesi, ayçekirdeği, keten tohumu, avokado ve yumurta.

Lutein ve Zeaksantin Kaynakları: Koyu yeşil yapraklı sebzeler lutein ve zeaksantin için en iyi kaynaklarıdır. Kale, ıspanak, pazı, su teresi ve şalgam bu besinlerin arasında ilk sıralarda gelmektedir. Diğer iyi kaynaklar ise; yeşil bezelye, mısır, marul, brokoli, kabak, havuç, Brüksel lahanasıdır.

Çinko ve Selenyum Kaynakları: Çinko, vücudun A vitaminini absorbe etmesine yardımcı olarak gözleri güçlendirir. Fıstık, kabak çekirdeği, leblebi, mayalı gıdalar, istiridye ve diğer deniz ürünleri çinko bakımından en iyi gıdalar arasında yer almaktadır.

Dokosaheksaenoik Asit Kaynakları: Retina ve gözün dış segmentlerinde bulunan önemli bir yağ asidi olan dokosaheksaenoik asit göz sağlığını korumak açısından düzenli olarak alınmalıdır. Daha çok somon, orkinos, uskumru, sardalye, ringa gibi yağlı, soğuk su balıklarında bulunan dokosaheksaenoik asit için kabuklu deniz hayvanları da iyi birer kaynaktır. Bazı balıklarda cıva seviyesi yüksek olduğu için aşırı balık tüketiminin bazı yan etkileri olabilir. Doktorunuz bu durumda balık yerine cıva testi yapılmış balık yağı tüketmenizi önerebilir.

Göz Sağlığı İçin Havuç

Çocukluğumuzdan beri, havucun göz sağlığı için en iyi sebze olduğu söylenir ve bu öneri neredeyse her türlü göz rahatsızlığı için geleneksel olarak kullanılmaktadır. Bazı geleneksel/bitkisel tedavi yöntemlerinin geçerli olmadığı yıllar içinde yapılmış çalışmalarla kanıtlanmış olsa da “havuç ve göz” için bunu söyleyemeyiz. Çünkü göze iyi gelen beta-karoten için en iyi kaynaklardan biri olan havuç, aynı zamanda göz sağlığını korumak için uzmanların önerdiği C ve E vitaminlerini de içertmektedir.

1 adet orta boy havuç, günlük A vitamini ihtiyacının neredeyse 2.5 katı A vitamini sağlar. A vitamininin formları olan retinol ve retinal, gözün bazı temel fonksiyonları için önem taşımaktadır. Hafif dereceli A vitamini eksikliği durumunda gece görüşü belirgin oranda azalır. İleri derecelerdeki A vitamini eksikliği ise kalıcı göz hasarına ve görüşün tamamen kaybolmasına yol açabilmektedir.

1 adet orta boy havuç günlük C vitamini ihtiyacının %7’sini karşılar. Antioksidan vitamin olan C vitamini kemikler, tendonlar ve kan damarı duvarlarının bir parçası olan kolajenin sentezlenmesinde gereklidir. C vitamini eksikliği diş eti kanaması, saç dökülmesi, eklem ağrısı gibi rahatsızlıklara yol açar. Ayrıca, uzun dönemli C vitamini eksikliğinin katarakt riskini yükselttiği bilinmektedir.

1 adet orta boy havuç günlük E vitamini ihtiyacının yaklaşık %2’sini karşılar. Yağda çözülen bir vitamin olan E vitamini kalp sağlığı korumak başta olmak üzere damar tıkanıklığı ve katarakt riskini azaltır.

Gözün Yapısı

Göz, göz çukurunda bulunan bilye büyüklüğünde karmaşık bir yapıya sahip olan görme organıdır. Etrafımızda gördüğümüz birçok canlının sahip olduğu, beş duyu organımızdan biri olan göz bildiğiniz üzere görme işleminin gerçekleştirmektedir. Bilim adamlarını hayrete düşürecek kadar karmaşık yapıya sahip olan gözün yapını ana hatlarıyla inceleyelim.

Göz temel olarak 3 tabakadan oluşur: Bunlar dıştan içe doğru; sert tabaka ( göz akı ), damar tabaka ve ağ tabakadır.

1-Sert Tabaka: Göze gelen ışığın ilk kırıldığı yer olan sert tabaka adından da anlaşılacağı gibi gözün iç kısımlarını dışarıdan gelen etkilere karşı korur. Aynı zamanda Kornea’yı ( saydam tabakayı ) oluşturur.

*Kornea: Gözün en ön kısmında yer alan, ışığı odaklamak ve dış etkilerden korumak için özelleşmiş saydam ve eğilimli bir dokudur.

2-Damar Tabaka: Vücudumuzun diğer yerleri gibi gözümüzde de damarlar bulunur ve göz bu damarlar sayesinde bulunur. Damar tabaka, bu damarların bulunduğu bölgedir yani aynı zamanda gözü besleyen bölgedir. İri, göz bebeği ve göz merceği de bu tabakanın farklılaşması sonucu oluşur.

*İris: Göze rengini veren, gözün renkli kısmıdır.

*Göz Bebeği: Gözün ortasındaki boşluktur. Sanılanın aksine renkli değildir. Boşluk olduğu için siyah görünür. Göze gelen ışığın miktarını ayarlar. Gelen ışığa göre küçülür ya da büyür.

*Göz Merceği: Göze gelen ışığı kırar ve ters görüntüyü sarı beneğe iletir.

3-Ağ Tabaka: Görme sinirlerinin bulunduğu yerdir.

*Sarı Benek: Ağ tabakanın farklılaşması sonucu oluşur. Göz merceğinden gelen ışınlar buraya düşer ve görüntü ters olarak oluşturulur.

*Kör Nokta: Sarı benek gibi, ağ tabakanın farklılaşması sonucu oluşur. Kör noktada duyu hücresi bulunmaz. Sarı benekten gelen görüntü buradan beyne iletilir. Aynı zamanda görme sinirlerinin çıktığı yer burasıdır.

Göz Kusurları

Gözde oluşan bazı hastalıklar vardır elbet. Bunlar doğuştan da gelebilir, sonradan da olabilir. Göz hastalıklarının bazıları şunlardır; miyop, hipermetrop, astigmat, renk körlüğü vb.

*Miyop: Miyop uzağı görememe kusurudur. Görüntünün sarı beneğin önüne düşmesi sonucu oluşur. Kalın kenarlı mercek kullanılarak görüntü sarı beneğin üzerine düşürülür.

*Hipermetrop: Miyop’un tersine yakını görememe kusurudur. Görüntü sarı beneğin arkasına düşer. İnce kenarlı mercek kullanılarak görüntü sarı beneğin üzerine düşürülür.

*Astigmat: Net görememe kusurudur. Göz merceğinin ve saydam tabakanın yapı bozukluğu sonucunda oluşur ve silindirik mercek kullanılarak düzeltilebilir.

*Renk Körlüğü: Görme merkezinde özel pigmentlerin bulunmaması veya olması gerekenden az bulunması sonucunda canlının çevresindeki renkleri ayırt edememesine yol açar. Buna renk körlüğü denir. Kalıtsal bir hastalıktır ve tedavisi yoktur.

*Katarakt: Göz içindeki lensin saydamlığını kaybederek opak bir görünüm alması, göz merceğinin yoğunlaşmasıdır. İlaç veya gözlük ile tedavi edilemez. Ameliyatla düzeltilebilir bir göz hastalığıdır.