Farenks Nevrozları
Farenks Nevrozları : Hai'eki ve hissi nevrozlar olmak üzere ikiye ayrılır.Hissi olanlar anestezi, hiperestezi ve parestezilerdir. Motor olanlar ise felçler ve spazmlardır.,
HİSSİ NEVROZLAR.ANESTEZİ — Histeri ve muhiti lezyonlarda (tümörler) görülür. Farenk- se port-kotonla dokunulduğu vakit hiç bir suretle refleks göstermez. Yutkunma ve korunma refleksinin ortadan kalkmasına, gıdaların hava borusuna kaçmasına sebep olur.Bu hal progressif bülher paralizi, ıııenejit, sclérosen plaques ve paralizi jeneral gibi santral lezyon bulunan vak’alarda da görülebilir.
TEDAVİ — Sebebe göre yapılır. Histeride yüksek doz dahilen strikinin verilir, galvanik cereyan tatbik edilir.
HİPERESTEZİ — Burun ve nazo-farenks hastalıkları neticesi farenkste toplanan koyu yapışkan sekresyonları çıkarmak için hasta boğazını kazır veya fazla alkol ve sigara bu bölgede refleks artmasına sebebiyet verir. Bu hal bazan o kadar şiddetli olur ki en ufak bir temas kusma hissi meydana getirir.
TEDAVİ — Sebebin ortadan kalkmasiledir. Hastalara günde 0,60 - 1 gr. bromure de sodium verilir. Lokal olarak bakır sülfat solüsyonları pülverize edilir.
PARESTEZİ — Çok defa farenkste yabancı cisim hissi bulunur. Hastalar boğazlarında yanma, gıcıklanma, ağrı ve batmalardan şikâyet ederler, fakat objektif muayenede bir şey görülmez.Kadınlarda bilhassa menapoz safhasına yakın olanlarda ve andokrin bozuklukları gösterenlerde daha sık görülür.Bazan gripal bir farenjitten sonra, ürisemik veya glisemik diyatez seyrinde meydana gelebilir. Daha ziyade müsait zemin lâzımdır.Farenksi dikkatle muayene edilirse arka plikaların arkasında bir veya iki taraflı erozyonlar, iltihaplanmış lenf folikülleri görülebilir.TEDAVİ — İstirahat ettirilir ve demir, kinin, fosfat gibi ilâçlar verilir. İltihaplı folikiillere % 10 gümüş nitrat solüsyonu ile atuşmanlar yapılır.
HAREKİ NEVROZLAR.FARENKS PARLİZÎSl — Hastalık en ziyade damak yelkeninde görülür. Tam veya tek taraflı olur.
İKİ TARAFLI PARALİZİ — Damak yelkeni hareketi tamamen ortadan kalkmıştır. Alınan gıdalar bilhassa mayiler burundan gelir. Süt çocuklarında meme emme imkânsızlaşmıştır. Ses değişmiştir. Açık rinolali ile nazonman vardır. Peristafilen adalelerin paralizisi dolayısiyle işitmede şiddet ve vazahat azalmış olup ayni zamanda rahatsızlık hissi vardır. Hastaya A sesli harfi söyletil- diği vakit damak yelkeni hava cereyanına karşı cansız, sabit veya sallanır vaziyette kalır. Uykuda horlama vardır, fakat bu horlama burun pense edilirse geçer.
TEK TARAFLI PARALİZİ — Damak yelkeni hasta tarafa çökmüş gayri muntazam kubbe şeklinde görülür. Küçük dil salim tarafa kaymıştır. Hastaya A sesli harfi söyletildiği vakit damak yelkeni transerval olarak salim tarafa hareket eder.
KONSTRİKTÖR ADELENİN FELCİ — Ekseri damak yelkeni paralizisi ile bir arada bulunur. Ru şekilde yukarda bildirilen araza yutkunma rahatsızlığı ilâve olunur. Bu hal katı gıdaların alınmasını imkânsızlaştıracak durum alabilir, sulu gıdalar ise trakeaya kaçabilir. Gavaj mecburiyeti hasıl olur.Damak yelkeni ve farenks henıiplejisinde her türlü hareket teşebbüsü tran- versal hareketini meydana getirir ve Collet, Vernet (signe de rideau) meydana gelir.
KLİNİK ŞEKİLLERİ — Farenks paralizisi bazı hallerde çeşitli sendrom- lar meydana getirir larenks paralizleri ile bir arada bulunur.Damak ve farenks hemiplejisi Avellis sendromunu teşkil eder. Buna ilâve olarak XI sterno - cleido mastoidiyen paralizi Schmit sendromunu ve Schmit sendromu ile birlikte dildeki hemipleji sendromunu meydana getirir.ETYOLOJİ — Sebepl er muhtelif olup kafa içi veya kafa dışı olmak üzere ayrılır.
1. NÜKLEER (santral) OLANLAR — Biilber paralizi, lokal hemoraji, akut veya kronik polyomyelitis anterior, amboli, sifilis, tüberküloz.
2. KAFA ÎÇÎ OLANLAR — Pakimenenjitis, tümörler.
3. KAFA DIŞI (periferik) OLANLAR — Kafa tası tromaları, tümörler,V. jugularis trombozu, karotis interna anevrizması, difteri, sifilis, kurşun zehirlenmesi.N. vagusun bir taraflı tam felci ile bir taraflı damak, farenks ve larenks felci husule gelir.Vagus lezyonlarında larenks felci şeritlerini kapayan ve açan kasların sabit vaziyette kalması ile kendini gösterir.
FARENKS SPAZMI — Spazmodik enfeksiyonlar kuduz veya tetanosda olduğu gibi toksik nevritler neticesinde, cerebullum tümörlerinde ve bazı iltihabi hallerde görülür. Bunlardan başka lıipofarenksin organik lezyonları sebep olabileceği gibi genel sebeplerin meydana getirdiği ve ekseri hipokalsemiye bağlı fonksiyonel spazmlarda mevcuttur.
Farenks adalelerinin spazmı daha ziyade psikonörotik temayülü olan kadınlarda rastlanır. Boğazda yabancı cisim hissi ile beraber farenks adalelerinde spazm olur. Bu belirtiler günde bir kaç defa 0,5 gr. bromür vermek suretile önlenir.
FARENKS NlSTAGMUSU (Damağın ritmik hareketi) — Beyincik lez- yonlarında görülen belirtidir. Fakat yukarı teneffüs yollarında bir lezyon bulunmakla da bu hal husule gelebilir. Spazma damak yelkeninin gayri muntazam takallüsü ile kendini gösterir, hasta tarafından hattâ yanındakiler tarafından da duyulabilir.
TEDAVİ — Sebebe göredir. Asabi kimselerde bromür ve atropin iyi neticeler verir. Bütün spazmodik tezahürlerde gluconate de calcium’dan istifade edilir.
İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR
