eritema multiforme pdf

Eritema multiforme, sık görülmeyen, genellikle kendi kendine sınırlı, bazı infeksiyonlar ve ilaçlara karşı oluşan birşırı duyarlılık reaksiyonudur. Öncesinde görülebilecek hastalıklar arasında herpes simplex, mycoplasma, ve Histoplasma capsulatum ile Coccidiodes imitis gibi mantarların neden olduğu infeksiyonlar vardır. Suçlanan ilaçlar arasında sülfonarnidler, penisilin, salisilatlar, barbitüratlar, hidantoinler ve antimalariyal ilaçlar vardır. Hastalarda, makül, papül, verikül ve büllerin yanısıra, merkezi kısmı soluk, veziküler veya erozyone, kırmızı bir makül veya papidden oluşan karakteristik "hedef tahtası" lezyonu gibi bir dizi "multiform" lezyonlar görülür.

Patogenez

Eritema multiforme lezyonlan, bunların merkezi kısmında yoğunlaşan, CLA pozitif, deriye özgü (skin homing) sitotoksik T hücrelerinin etkisi nedeniyle ortaya çıkar. Buna karşılık CD4+ yardımcı (hepler) ve Langerhans hücreleri, lezyonların kabank, eritenli çevresel kısımlarında daha yoğundur. Tetikleyici ilaç veya mikroorganizmaya yönelik sitotoksik hücreler, deri veya mukozaların bazal tabaka hücrelerinin bazı antijenlerine karşı çapraz reaksiyon gösterir ve bu dokularda hasar oluşmasına neden olur.

Morfoloji

Histolojik olarak erken dönem lezyonlarında yüzeyel peri vasküler lenfositçik bir infiltrasyon ile birlikte dermal ödem ve lenfositlerin dermoepidermal bileşke boyunca, dejenere keratinositlerle yakın ilişki halinde dizilimi görülür. Zaman içinde belirgin ve birleşen bazal epidermal nekroz ve eş zamanlı olarak vezikül oluşumu saptanır. Hastalığın daha nadir ve ağır bir şekli olan toksik epidermal nekrolizde ise keratinosit nekrozu epidermisin tüm katmanlarını tutan tarzda görülür.

Klinik Bulgular

Eritema multiformenin şiddeti geniş bir yelpaze oluşturacak biçimde değişkendir. Herpesvirus başta olmak üzere infeksiyonlarla ilişkili şekli daha hafif klinik bulgularla ortaya çıktığından, bazen eritema multiforme minor olarak da adlandırılır. Bu hastalığın daha şiddetli şekilleri eritema multiforme major, StevensJohnson sendromu ve toksik epidermal nekroliz olarak adlandınhr. Bu yelpazenin yukarıda sayılan son şekilleri epidermisin geniş alanlarda soyulmasına neden olabileceğinden, bunun sonucunda sıvı kaybı ve infeksiyonlara karşı koruyucu bariyer ortadan kalktığından, yaşamı tehdit edici olabilir. Bu şekiller genellikle antibiyotikler veya nonsteroid antiinflamatuvar ilaçlara karşı gelişen idiyopatik reaksiyonlar olarak görülür.