Bel Ameliyatları

Açık Standart Diskektomi ve Mikrodiskektomi Nedir? Farkları Nelerdir?

Diskektomi,bel fıtıklarında kullanılan en yaygın cerrahi tedavidir.Omurlar arası diskler,omurganın kemikleri arasında bulunan ve omurları birleştiren omurlara sıkıca yapışık maddelerdir. Diskin ‘fibrosus‘ denilen dış yüzeyi yaşa ve zedelenmelere bağlı olarak güçsüzleştiğinde yırtılmalar meydana gelir. Diskin içteki yumuşak esnekliği sağlayan ve ‘nükleus pulposus‘ olarak adlandırılan parçasında bozulmalar olur, yerinden oynar ve dış tabadaki yırtıklardan dışarıya doğru taşar.Diskin kayması,sarkması ve bombeleşmesine fıtıklaşma denir. Tıp literatüründe ise disk materyalinin arka dış yüzey sınırını aşmasıyla çok hassas sinir dokusuna baskı yapabilir. Taşmış disk sinir kökünü sıkıştırılabilir ya da zedeyebilir ve sonuçta tek veya her iki bacağa yansıyan ağrıya, etkilediği sinir kökü veya sinir köklerine bağlı olarak güç kaybı ve uyuşukluğu neden olabilir. Diskektomi fıtıklaşmış disk parçalarını ve bozulan kısımlarını çıkarmak, böylece sinir kökündeki baskıyı hafifletmek ve ağrıyı dindirmek içi yapılır.
Disk cerrahisi, omurganın üst kısmındaki deride küçük kesiyi bazı ligament ve kemik materyallerini alınmasını ve disk parçalarının ortadan kaldırılması içerir.
Açık diskektomi son 60 yıldır uygulanmaktadır.Hekimler gelişmiş teşhis kolaylaştırıcı yöntemler manyetik rezonans görüntüleme(MRG) ve bilgisayarlı tomografi (BT) ile daha iyi ameliyat planları yaparak bu cerrahi yaklaşımı geliştirmiştir.Mikrodiskektomi‘de ise çok daha küçük cilt kesisi(1.2-1.5 cm) yapılır. Kas dokusu çok az sıyrılır, daha az kemik alınır. Mikrodisketomi mikroskop ve mikro cerrahi aletler kullanılarak yapıldığı için sinir zedelenme ihtimali oldukça düşüktür. Cerrahi sonrası hasta daha çabuk işe döner.

Açık Diskektomi ve Mikrodiskektomi Nasıl Gerçekleştirilir?

Açık diskektomi genellikle genel anestezi (hasta şuuru kapalı uyur durumda) altında gerçekleştirilir ve tipik olarak bir gün hastanede yatışı gerektirir. Hasta yüzüstü yatarken veya diz-dirsek dayalı çömelmiş pozisyondayken gerçekleştirilir. Uygulama omurganın etkilenmiş bölgesinin üstündeki deride açılmış yaklaşık 3-5 cm‘lik bir kesiden yapılır. Kas dokusu etkilenmiş diskin altındaki ve üstündeki kemiklerden sıyrılır, ekartör denilen ayıraç ile kas ve deriyi cerrahi bölgeden uzaklaştırır ve böylece cerrah, omurga ve diski görebilir. Bazı durumlarda daha iyi bir bakış açısına sahip olabilmek için kemik ve ligamentler ortadan kaldırılabilir, böylece sinir kökünü zedelemeden bombeleşmiş bozulmuş diske erişim sağlanmış olur. Bu işlem kemiğin alınma miktarına bağlı olarak laminektomi yada laminotomi olarak adlandırılır. Cerrah omuru ,diski ve diğer çevreleyen yapıları disk duvarından çıkıntı yapan disk parçaları ve diskten çıkarılabilecek disk parçaları ortadan kaldırılır.
Mikrodiskektomide bu işlem sıklıkla belden aşağısında bölgesel anestezi şekli olan EPİDURAL Anestezi veya genel anestezi ile operasyon mikroskopuyla cerrahi alanı 20 ila 40 büyütme altında yapılır. Daha küçük kesi yapılır, kas dokusu daha az sıyrılır ve daha iyi görüş sağlanır. Ortadan kaldırılan disk dokusunun yerine hiçbir madde kullanılmaz. Kesi yeri daha sonra içten dikişle kapatılır ve üzerine küçük bir pansuman yapılır.

Cerrahiden Sonra Ne Olur?

Açık Cerrahiden sonra kesi bölgesinde ağrı hissedebilirsiniz ve cerrahiden hemen sonra ağrı tamamıyla yok olmayabilir. Doktorunuz ameliyat sonrası sürecinizi kolaylaştırmak için ağrı tedavisi düzenleyebilir. Derin nefes alma tekniklerini öğreneceksiniz ve genel anestezi sebebiyle oluşabilecek sekresyonları akciğerlerimizden atmak için öksürmeniz istenecek. Anesteziden kurtulur kurtulmaz yürümeye başlamanız (genellikle 6 saat sonra) ve iyileşmenize yardım etmesi için refakatçi bulundurmanız önerilir.
Hastaneden ayrılmadan önce merdiven çıkma,oturma ve araba ya da yataktan çıkma gibi aktiviteleriniz sırasında kendinizi rahat hissetmeniz için nelere dikkat etmeniz gerektiği anlatılır. Hastaneden çıkarıldığınızda, doktorunuz 1. haftadan itibaren uygun fiziksel terapi ayarlayabilir.
Cerrahiden sonraki, ilk 4 hafta içinde uzun süre oturmamak 5 kilogramdan ağır nesneleri kaldıramamak, aşırı eğilmemek ve gerilmemek gibi bazı kısıtlamalar getirebilir. Ayrıca doktorunuz izin verene kadar otomobil kullanmayı denememelisiniz.
Mikrodiskektomi ameliyatlarından sonra bu tür kısıtlamaların bir çoğunu tavsiye etmeyerek tam tersine 10-15 gün içerisinde normal hayata dönülmesini istenir.

Cerrahiden Sonra Hangi Aktiviteleri Yapabilirim?

Yürüyüş ameliyattan sonra yapacağınız ilk fiziksel aktivitedir. Yürüyüş ameliyat bölgesindeki doku yaraları riskini azaltacağı gibi omurganın hareket yeteneğini de sürdürmesine olanak sağlayacaktır. Bir kaç hafta içinde bisiklet kullanmanıza ve yüzmenize de izin verilebilir. Düzgün fiziksel terapi, iyileşmenize en üst düzeye çıkarabilir.
Fiziksel uğraş gerektirmeyen meslekte çalışanlar 15-20 günde veya daha az bir zamanda işlerine dönebilirler. Ağır kaldırma veya kuvvetli titreşimli makineleri kontrol etmekle ilgili mesleklerle uğraşanlar geri dönebilmek için cerrahiden sonraki 4-6 hafta beklemek zorunda kalabilirler. Fizik tedavinin iyileşmenizde rolü olabilir.