Baygınlık

BAYGINLIK (iğmâ, sûoon)

Bir kimsenin açlık, yorgunluk, korku,hastalık ve aşırı sıcak gibi sebeplerle kendinden geçmesine, şuur kaybına "Baygınlık" denir.
* Câbir b. Abdullah (r.a.) demiştir ki: "Ben baygın bir halde hasta idim. Peygamber Aleyhis-Selâm ve Ebû Bekir; Seleme Oğulları yurdunda (Câbir'in kendi ailesinin yurdu), yaya olarak beni ziyarete geldiler. Beni baygın bir halde buldular. Hemen su istedi ve abdest aldı, sonra abdest suyundan üzerime serpti, hemen ayıldım ve: "Ey Allah'ın Rasûlü! Malım hakkında bana ne yapmamı emredersin?" diye sordum. Bunun üzerine miras âyeti nazil oldu"1
* Ebû Hüreyre Hz.'leri de: "Bir zamanlar, Peygamber Aleyhis-Selâm'ın minberi ileAişe'nin şu küçükevi arasında açlıktan bayıldığımı hatırlıyorum. Bu sırada birisi gelir, beni deli zannederek ayağını başımın üzerine koyardı. Halbu ki ben deli değildim, ancak karnım açtı" demiştir2
* Ebû Bekir Hz.'lerinin kızı Esma (r.a.) de şöyle der: "Kızkardeşim Aişe'nin yanına varmış-tım, namaz kılıyordu. Bu halka ne oluyor, neden korkuyorlar?" diye sordum. Namazda olduğu halde güneşin tutulmuş olduğunu bildirmek için başıyla gökyüzüne işaret etti. Meğerse bütün insanlar namaz kılıyorlarmış. YineAişe namazdaolduğu halde "Sübhânallâh" dedi. "Bir tehlike mi var?" diye tekrar sordum. Aişe başıyla işaret ederek "evet" dedi. Bunun üzerine ben de namaza durdum. Peygamber Aleyhis-Selâm namazda okumayı o kadar uzattı ki -yorgunluktan, sıcaktan, korku ve heyecandan- az kalsın bayılacaktım. Bu durumu gidermek için yanımdaki kırbadan başıma su dökmeye başladım. Namazdan sonra Peygamber Aleyhis-Selâm, cemâate hutbe okudu ve nasîhatlarda bulundu"3

* Ubeydullah b. Abdullah (r.a.) ise şöyle demiştir: "Hz. Aişe'nin yanına varmıştım, ona: "Peygamber Aleyhis-Selâm'ın hastalığını bana anlatmaz mısın?" diye rica ettim. Aişe: "Evet anlatayım" dedi ve şöyle devam etti. Peygamber Aleyhis-Selâm'ın hastalığı ağırlaştı da bir ara: "Cemâat namazı kıldılar mı?" diye sordu. Biz de: "Hayır, yâ Rasûlallâh! Sizi bekliyorlar" dedik. "Öyle ise benim için leğene su koyunuz! dedi. Koyduk. Peygamber Aleyhis-Selâm yıkandı. Sonra kalkmak için davrandı fakat bayıldı. Sonra ayılarak: "Cemâat namaz kıldılar mı?" diye sordu. Biz: "Hayır, yâ Rasûlallâh! Sizi bekliyorlar" dedik. "Benim için leğene su koyunuz!" dedi. Koyduk, gusletti. Sonra kalkmak için davrandı fakat yine bayıldı. Sonraayılarak: "Cemâat namazı kıldılar mı?" diye sordu. "Hayır, sizi bekliyorlar, yâ Rasûlallâh!" dedik. "Benim için leğene su koyunuz!" buyurdu. Bunu da yaptık. Yıkandı. Sonra kalkmak için davrandı, fakat yine bayıldı. Sonra yine ayılarak:

"Cemâat namazı kıldılar mı?" diye sordu. "Hayır, sizi bekliyorlar, yâ Rasûlallâh!" dedik. Cemâat mescide kapanmış yatsı namazı için Rasûlallâh'ı bekliyorlardı. Bunun üzerine cemâate namaz kıldırması için, Ebû Bekir'e haber gönderdi... Bu sırada Peygamber Aleyhis-Selâm kendisinde birazcık hafiflik hissederek evden çıkıp mescide girdi. Bir de gördük ki Ebû Bekir cemâate imam olmuş. Ebû Bekir, Peygamber
Aleyhis-Selâm'ın geldiğini hissedince geri çekilmek istedi, fakat Peygamber Aleyhis-Selâm ona: "Olduğun yerde dur" diye işaret etti..."4

Sebepleri:
Yukarıda açıklandığı gibi baygınlık; aşırı sıcak, açlık, korku, hastalık, yorgunluk vesaire gibi sebeplerden meydana gelmektedir. Aç olan kimse, açlık sebebiyle eşyayı değişik şekillerde görebilmektedir.

Tedavi:
Tercümesini verdiğimiz hadîs-i şeriflerde görüldüğü üzere; baygınlık geçiren kimsenin elini yüzünü soğuk su ile yıkamak yahud tepeden tırnağa soğuk suya sokmak.
* Eğer baygınlıkaçlıksebebiyleolmuşsa, açlığı gidermek. Baygınlığın sebebinegöre tedavi yapmak.
* Hasan-ı Basrî (r.a.) demiştir ki: "Baygınlıkgeçiren veya ansızın ölen kimse -kokuşma tehlikesi olmadıkça- üçgün bekletillir, defnedilmekte acele edilmez"5
* Sahâbe'den Ammâr İbni Yâsir yarım gün (12 saat); Hz. Ömer'in oğlu Abdullah da bir gün bir gece (24 saat) baygınlık geçirmiş, sonra ayılmışlardır"6
* Misk; baygınlık, çarpıntı ve güçsüzlük için, tabîî harareti harekete geçirdiği sebeple gayet iyi gelir. Yaşlılar, soğuk ve rutubetli mizaçlılar için bilhassa kış mevsimindegayet faydalıdır. Acur'un ve
yaprağının kokusu, baygınlığa karşı iyi gelir7

Kaynaklar:
f/J- Buhârî tefsir 5/1 78: vuzû 1/56; Aynî 8/544; Müslim ferâiz Hadis 5-8; E. Müfred 1/520; ayrıca bak Buhârî savm 2/230; Aynî S/204 [2]- Tirmizîzühd H. 2367 [3]- Buhârîilm 1/29;
Aynî 1148S: Müslim küsûfH. 11. [4]- Müslim salât H. 90. 97: Nesâî imame 2/101; Buhâri ezan 1/168. [S]- Nihâye 3/32. [6]- Dârekutnî salât 2/81-82; Harbî 1/16. 2/656 Burada Ammâr İbni Yâsir'in yirmidört saat bayıldığı zikredilmiştir Ayrıca bak Sünenül-Kübrâ 1/387 [7]- i. Kayyım s 398. 399. 438