Ekmek

Ekmek: Buharı‘nın Sahih'Inde Peygamber efendimizin şöyle dediği sabittir: -Kıyamet gününde yer (yuvarlağı) tandırda pişirilen bazlama ve pide gibi olur. Allah-ü Teala onu (düzelinceye kadar) çevirir, altüst eder. (Bu ekmek) cennetlikler için (sefer) azığı olarak hazırlanır) (3). Ebu Davüd Süneni‘nde -İbn-i Abbas'ın rivayet ettiği hadislerden olmak üzere- İbn-i Abbas'ın şöyle dediğini rivayet eder; -Peygamber efendimizin en sevdiği yemek, ekmek tiridiıjdi, tirit hays(4) 'tır. Yine Ebu Davüd Süneni‘nde -İbn-i Ömer'in rivayet ettiği hadislerden olmak üzere- İbn-i Ömer'in şöyle dediğini rivayet eder; "Peygamber efendimiz buyurdu ki: -"Yanımda kepekli buğdaydan yapılmış, yağ ve sütle karıştırılarak yumuşatılmış bir beyaz ekmek olmasını isterdim'. Bunun üzerine bir adam kalkarak Peygamber efendimizin istediği bu yemeği hazırlayıp getirdi. Peygamber efendimiz yemeği görünce: -"Bu yağ hangi şeyde vardır?" diye sordu. Adam: -"Kelerin yağ tulumunda vardır" deyince Peygamber efendimiz: -"Onu kaldır" dedi •. Beyhaki -Aişe (Allah Razı Olsun)'in merfü olarak rivayet ettiği hadislerde- şöyle anlatır; Ekmeğe saygı gösteriniz, saygıya değer yönlerinden biri de, katığa ihtiyaç duyulmasıdır. Bu söze mevkuf demek daha uygundur. Ne kendisinin ne de kendisinden öncekinin merfü olduğu sabit değildir. Ekmeği bıçakla kesmeyi yasaklayan hadise gelince, bu hadisin aslı yoktur, batıdır ve Peygamber efendimizden rivayet edilmemiştir. Ancak rivayet edilen, eti bıçakla kesmenin yasaklığıdır. Mühenne der ki; Ben Ahmed'e Ebi Ma'şer'in Hişam İbn-i Urve'den, onun da babasından, onun da Aişe (Allah Razı Olsun)'den, onun da Peygamber efendimizden rivayet ettiği: -"Eti bıçakla kesmeyiniz, zıra bu davranış, acemlerin davranışlarındandır" hadisini sordum da; Sahih değildir, böyle bir hadis bilinmiyor, ama Amr İbn-i Ümeyye ve Muğıranın rivayet ettikleri hadisler böyle değildir. Amr İbn-i Ümeyye hadisiyle; "Peygamber koyun etini keserdi' hadisini. Muğıra hadisiyle de: -"Peygamber efendimize misafir geldiğinde bir sağrı emretti, sağrı kebap yapıldı, sonra bıçağı alarak eti kesmeye başladı" hadisini kastetmektedir. Ekmeğin türlerinin en üstünü mayalanma ve yoğrulma yönünden en iyisidir. Sonra tandır ve fırın ekmeği gelir. Gözleme üçüncü derecededir. Gözlemenin en iyisi de yeni ürün buğdaydan yapılanıdır. Besin değeri en yüksek olan türü francaladır. Kepeği az olduğu. İçin en geç hazım olunanıdır. Francalayı beyaz ekmek onu da esmer ekmek izler. Ekmeği yemenin en uygun zamanı, ekmeğin yapıldığı günün son saatleridir. Ekmeğin yumuşağı, bünyeyi yumuşak tutma, besleyicilik ve tazelik yönünden en üstünü, mideden aşağı kayma bakımından en hızlı olanıdır. Kuru ekmek bunun tam tersidir. Buğday ekmeğinin karakteri, ikinci derecenin ortalarında bir sıcaklığa sahip olmasıdır, yaşlık ve kuruluk bakımından normale yakındır. Ateşte kuruyan genellikle kuru olur, ateşte kurumayansa genellikle nemli olur. Buğday ekmeğinde bir özellik vardır o da, insanı çabuk şişmanlatmasıdır. Kadayıf ekmeği ise, katı bir karışım meydana getirir, ufalanan ekmek şişkinlik yaptığı gibi, sindirimi de güçtür. Sütle yapılan ekmek tıkanıklık yapar, besin değeri yüksektir. Mideden aşağı kayması yavaş olur. Arpa ekmeği soğuktur ve birinci derecede kurudur. Besin değeri buğday ekmeğinden daha düşüktür.