Şerbetçi Otu Bebeklere Faydası

Giriş:

Şerbetçi otunun bilinen üç türü mevcuttur ve bunlardan genellikle bira otu olarak bilinen humulus lupulus kullanılır. Japon Şerbetçi otu: humulus jabonicus ve Çin Şerbetçi otu; humulus yunnanensis ise yöresel olup bulundukları ülkelerde yetişirler. Humlus Latincede toprak ve lupulus kurt anlamına gelir, çünkü bu bitki çevresindeki çalı, ağaç, ağacık veya benzeri bitkilere sarılarak onları genellikle öldürür.

Türkçede bira otu veya maya otu diye anılması onun bu maksatla kullanılma¬sındandır. Tarihte şifa maksadıyla kullanılmamıştır, orta çağda birayı bozulmaktan koruyan yersarmaşığı yerine Şerbetçi otu kozalağı kullanıl¬maya başlanmıştır ve sonraları İbni Sina, Paracelsus ve Mattioli tara¬fından uyku verici olarak kullanılmıştır.

Botanik: Şerbetçi otu 4-8m boyunda özel olarak yetiştirilen kültür bit¬kileri 6-12m`ye ulaşabilen bir sarmaşık olup yaprak diplerinden çıkan halizonlarla çevresindeki çalı, ağaç vb bitkilere veya duvar ve yahut da çitlere sarılarak yükselir ve bulundukları yeri kaplarlar. Yaprakları kar¬şılıklı 10-25cm uzunluğunda 7-16cm eminde yumurta veya kalp şeklinde 3-5loplu, loplar genellikle derin, kenarları kertikli, lop uçları sivri ve uzun saplıdır. Bitkinin erkek ve dişi çiçekleri ayrı ayrı bitkilerde olup, erkek çiçeklilerin taçyaprakları 3-5mm çapında oldukça çok yeşilimsi salkım çiçekten oluşur. Dişi çiçekli bitkilerde çiçekler beyaz renkli ve oldukça çoğu bir aradadır. Meyveleri yumurta şeklinde kozalaklar olup, bu koza-laklar yumurta şeklinde olup üst üste kiremit şeklinde dizilmiş olup, kozalak yapraklarının baş kısmında pulcuklar olup bu pullar yoğun reçine içerir.

Yetiştirilmesi: Vatanının Doğu Akdeniz ülkeleri olduğu tahmin edilen bitki ılıman ülkelerde ve subtropik ülkelerde yabani olarak kendiliğinden yetişir veya özel alarak yetiştirilir.

Hasat zamanı: Eylül ve Ekim aylarında toplanan kozaklar havadar ve kuru yerlerde kurutulduktan sonra kaldırılır. Şerbetçi otu pulcukları daha yoğun reçine içerdiğinden bazen sadece bu pulları yapraklarından ayrılarak elenir ve kullanılır.

Birleşiminde: Kozalaklarının birleşimindeki maddeleri önemine göre şöyle sıralayabiliriz;

a) Acylphloroylucinler (Akilfloroglukinler = Şerbetçi otu kozalak reçinesi) %10-25 arasında olup buda a-) heksanda (hexan) çözülen reçineler, bunlar yumuşak reçineler denir ve

b) Heksanda çözülmeyen reçineler, bunlara da sert reçineler denir. Yumuşak reçineler alfa,- beta- asitlere ayrılır.

1) Alfa-asitler; %5-15 oranında ve önemlileri, Humulon, Cohumulon, Adhumulon ve Prähumulon en önemlileridir. 2-) Beta-asitleri %3-5 Lampulon, Colupulon, Adlupulon ve Pärlupulon en önemlileridir.

c) Fenilkarbonikasitleri , ferulaasit, gallusasit, kaffeeasit ve p-kumarasit.

d) Flavanonlar ve chalkonlar, xantohumol, izoxantohumol ve desmetilxantoumol.

e) Flavonollar, quercetin-3-glikozit, kämferal-3-glikozit ve rutin

f) %0,1-1,5 oranında eteryağı içerir ve en önemlileri; myrcen, 2-metil-3-buten-2-ol, β-caryophyllen ve humulen. Eter yağdaki 2-Metil-3-buten-2-ol Şerbetçi otu kozalağının depolanması sırasında zamanla reçine asitlerin çözülmesi (oksitleşme) ile oluşur.

g) Ayrıca Proantosiyanidinler, polifenoller %5-15, tanin, aminoasitleri, mineraller, vitaminler.

Araştırmalar: Günümüze kadar Şerbetçi otu kozalak ekstresi ile sade olarak veya kombine olarak deneyler yapılmıştır. Bu deneylerden sade olarak yapılanlarda bitkinin uyku verici değil ama hormon gibi etki ettiği görülmüştür. Buna rağmen neden ise Şerbetçi otu kozalak ekstresinin uyku verici özeliğinden sürekli bahsedilmiştir. Birleşimindeki kediotu kökü, oğulotu ve Şerbetçi otu kozalak ekstresi olan drajelerle tedavi denemeleri yapılmıştır. Bu tedavi denemelerinde uyku rahatsızlıklarının iyi¬leştiği tespit edilmiştir, fakat burada asıl etkili olan kediotu kökü ve oğulotudur.

1) Şerbetçi otu kozalağı ile sade olarak yapılan araştırmalarda böyle bir etkiye sahip olmadığı belgelenmiştir. Berlin Hürriyet Üniversitesi (Freie Universität) tarafından 1982 de hayvanlar üzerinde yapılan deneylerde Şerbetçi otu kozalağından elde edilen ilaçlardan sedatif (uyku verici) özeliğinin olmadığı görülmüştür.

2) Hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalarda şerbetciot kozalağı prepa-ratlarının sedatif etkiye sahip olmadığı, fakat kadınlık hormonu östrogen gibi etki ettiği tesbitedilmiştir. (H.H.B.5.454)

3) Şerbetçi otu kozalağından elde edilen kapsülün kadınların göğsünü (Memesini) büyüttüğü tespit edilmiştir. (Erdik Kapseln)

4) Biranın özelikle siyah biranın Nitrosaminler içerdiği ve bununda Kansere neden olduğu tespit edilmiştir. (LP.83)

Tesir şekli: Hafif uyku verici, iştah acıcı, teskin edici ve hazım ettirici özeliklere sahiptir.

Kullanılması:

a) Araştırma sonuçlarına göre uyku verici özeliğinin olmadığı fakat dişi¬lik hormonu östrojen gibi etki ettiği tespit edilmiştir. Uzun süre Şerbetçi otu kozalak ekstresinden elde edilen kapsül alınırsa gö¬ğüsleri (Memeyi) büyütür. Kansere sebep olan Nitrasaminleri bir¬ada olduğu gibi uzun süre bira içenlerin Kanser olabileceğini Prof.Dr.R.F. Weiß tespit edilmiştir. (Weiß. 83)

b) Komisyon E Uyku rahatsızlıkları, korku ve iç huzursuzluğuna karşı etkili olduğunu iddia etmiştir, fakat araştırma sonuçları Şerbetçi otu kozalak preparatlarının (ilaçlarının) böyle bir etkisinin olmadığını göstermiştir.

c) Halk arasında uyku rahatsızlıklarına, iştahsızlık ve adet rahatsız¬lıkla¬rına karşı kullanılmıştır.

Açıklama: Bana göre uyku rahatsızlıklarına karşı Kılıç otu, Kediotu kökü, Oğulotu, Çarkıfelek otu daha etkili olduklarından Şerbetçi otu kozalağına ihtiyaç yoktur.

1) Şerbetçi otu kozalağının depolanması ile çok az oranda eteryağı ortaya çıkmaktadır ve buda genellikle oksitlenerek 2-Metil-3-buten-2-ol‘a dönüşmektedir. Yapılan araştırmalarda uyku verici özeliğin olma¬dığı görülmüştür.

2) Şerbetçi otu kozalağının 100 gramında 30.000-300.000 IE oranında östrojen içermekte, buda kadınlardaki hormonları baskı altına aldı-ğından kadınlarda adet bozukluğuna neden olmaktadır. Erkeklerde ise erkeklik hormonu androgeninin azalmasına veya yok olmasına neden olduğu, böylece erkeklerin zamanla cinsel arzuları azalmakta ve nihayet iktidarsızlığa neden olmaktadır (Prof. Dr.Weiß). İşte bu nedenle Almanya‘da erkeklerde büyük oranda cinsel yetersizlik ve iktidarsızlığa, kadınları ise aşırı şehveti olmaktadır, çünkü biranın içinde yüksek oranda Şerbetçi otu mevcuttur. Almanlarda bilindiği gibi dünyada en çok bira içen milletlerden biridir ve her yıl evlenen çiftlerden %50‘si bir yıl içinde boşanmaktadır. Birleşiminde kedi otu kökü, oğulotu ve şerbetçi otu kozalağı ekstresi olan drajelerle tedavi denemeleri yapılmıştır. Bu tedavi denemelerinde uyku rahatsızlıkla¬rının iyileştiği tespit edilmiştir. Fakat bu arada asıl etkili olan kedi ot kökü ve oğulotudur. Şerbetçi kozalağı ile sade olarak yapılan araş¬tırmalarda böyle bir etkiye sahip olmadığı belgelenmiştir.

Çay: Şerbetçi otu kozalağından 3-5gram, guddesinden ise sadece 0,5 gram demliğe konur ve üzerine kaynar su ilave edilir ve 5-10 dakika demlemeye bıraktıktan sonra süzülerek içilir.

Çay Harmanları: Şerbetçi otu kozalağı yerine daha etkili olan oğulotu, kediotu kökü, lavanta çiçeği ve çarkıfelek otunun kullanılması daha uygundur.