Yatak İstirahatı

Akut bel ağrılarında geleneksel olarak ilk akla gelen yöntem, yatak istirahatıdır. Hastalar disk fıtıklarına bağlı sinir kökü sıkışmalarında, sert zeminde kalça diz eklemi yarı bükülü olarak yattı klanında rahatlarlar. Ancak artık kronikleşmiş olan bel ağrılarının tedavisinde yatak istirahatı önerilmez.

Yatak istirahatının yararları

Disk basıncı % 85 oranında azaldığından disklere binen yük hafifler. Disk beslenmesi düzelir. Bel fıtığına karşı gelişen dokusal tepki (enflamasyon) geriler ve doku tamiri hızlanır. Kas fonksiyonu azalacağından, kas sertlikleri de kaybolur. Sırtüstü, diz ve kalça bükülü pozisyonda; bel bölgesini etkileyecek basınç en aza ineceğinden rahatlama olur. Bu pozisyonda iliopsoas kası ve uyluk arkasındaki kaslar (hemstringler) gevşer, faset eklemleri açılır ve lordozda azalma olur. Akut bel ağrılarında diz ve kalça eklemi açılarının 90 derecede olduğu sırtüstü yatış, en uygun pozisyondur. Baldırlar altına konulan minderlerle bu pozisyon kolayca sağlansa da hastanın uzun süre böyle kalması mümkün olmaz. Bir süre sonra kendisi için en ağrısız yatış pozisyonunu aramaya başlar.

Hasta en az ağrılı pozisyonu deneyerek bulur. ilginçtir; bulunan pozisyon çoğu zaman ana karnındaki yatış pozisyonudur. Akut ağrılarda sert yatak istirahatının esas amacı, fıtıklaşmış diskin geriye çekilmesini sağlamaktır. Sert yatak önarka disk mesafesinin eşit durmasını sağlar. Yumuşak zeminde yatmak ise beldeki sıkışıklığı artırabileceğinden tercih edilmez. Yataktan doğrulmaya geçme de önemlidir. Önce yan dönülür sonra kollarla desteklenerek oturmaya geçilir.

Yatak istirahatının sakıncaları

Uzun süreli yatak istirahatı başka sorunlara yol açabilir. Tam yatak istirahatı ile kas gücü her gün % 13 ve haftada % 1015 azalır. Bu nedenle yatak istirahatında süre önemlidir. Eskiden her hastaya önerilen 20 günlük yatak istirahatının yarar yerine zarar verdiği artık anlaşılmıştır. Sinir köküne bası olmayan akut bel ağrılarında yatak istirahatı 24 günden fazla sürmemelidir. Sinir kökü basılarında ise en çok 15 gün mutlak yatak istirahatı yeterlidir.

Bel ağrılarında genel olarak tam yatak istirahatı 15 günden çok olmamalıdır. Çok uzun süreli istirahat, hareket sistemi ile kalp damar sisteminde zayıflamaya ve genel dayanıklılıkta düşmeye neden olur. Kişinin solunum kapasitesi düşer, mide bağırsak yakınmaları oluşur ve yatmaya bağlı (ortostatik) hipotansiyon gelişir. Genel olarak yatak istirahatının 210 gün arasında olması tıbbi çevrelerde kabul görmektedir.istirahatın başlamasından 4 gün sonra her 3 saatte bir 20 dakika yürüyüş yapılmalı ve 7. günden başlayarak hareketlenme arttırılmalıdır" Erken dönemde eski aktivitelerine dönen hastaların depresyon riski azalır.