Yanıklarda İlk Yardım

Yanıklarda İlk Yardım

Isı ile oluşan yanıklarda ilk yardım
Kişi hala yanıyorsa, paniğe engel olunur, koşması engellenir.
Hasta ya da yaralı ıslak battaniye vb. ile sarılır ya da yuvarlanması sağlanarak yanma durdurulmaya çalışılır.
Hasta ya da yaralının hava yolu açıklığı ve solunumu (AB) değerlendirilir.
Yanık çok yaygın değilse yanan bölge en az 20 dk.tazyiksiz ve bol soğuk su altında tutulur.
Şişlik oluşabileceğinden saat, yüzük, bilezik vb. takılar çıkarılır.
Yanan bölgedeki giysiler çıkarılır (giysi yanan bölgeye yapışmışsa etrafından kesilerek çıkarılması gerekir).
Yanan bölge sabunlu su ile dikkatlice temizlenir.
Su toplayan yerler patlatılmaz.
Yanan bölgelere (el,ayak gibi) birlikte bandaj yapılmaz.
Yanık üzeri temiz ve nemli bezle örtülür, yanık üzerine hiçbir madde sürülmez.
Hasta ya da yaralı battaniye vb. ile örtülür.
Yanan vücut bölgesi geniş ve sağlık kurumu uzaksa, kusma yoksa, bilinci açıksa; sıvı kaybını gidermek amacıyla hasta ya da yaralıya hazırlanan sıvı (1 lt. su+ 1 çay kaşığı karbonat + 1 çay kaşığı tuz), maden suyu vb. içirilir.
Tıbbi yardım istenir (112).

Kimyasal yanıklarda ilk yardım
Yanan bölgedeki giysiler çıkarılarak, kimyasal maddenin deriyle teması kesilir.
Yanan bölge bol, tazyiksiz akan suyla, en az 20-25 dk. yıkanır.
Hasta ya da yaralı battaniye vb. ile örtülür.
Tıbbi yardım istenir (112).

Elektrik yanıklarında ilk yardım
Olabildiğince soğukkanlı ve sakin olunur.
Hasta ya da yaralıya dokunmadan önce elektrik akımı kesilir.
Akımı kesme imkânı yoksa yalıtkan bir maddeyle (tahta, plastik) kişinin elektrikle teması engellenir.
Hasta ya da yaralının solunum yolu açıklığı ve solunumu değerlendirilmelidir.
Hasta ya da yaralı kımıldatılmamalıdır.
Hasar gören vücut bölgesi örtülür.
Hasta ya da yaralının bilinci açık ve kendini iyi hissediyorsa dahi tıbbi yardım istenir.
Sıcak çarpmasında ilk yardım
Hasta serin ve havadar bir yere alınır.
Hastanın giysileri çıkarılır.
Hasta sırt üstü yatırılarak, kol ve bacaklar yükseltilir.
Bulantı yoksa ve bilinci açıksa; su ve tuz kaybını gidermek için hastaya su, tuz, karbonatla hazırlanan sıvı ya da maden suyu içirilir.

Yanıklar ve Dereceleri

1.Derece yanıklar
Derinin yüzeyinde, kızarıklık (pembe, kırmızı arası renk) şeklinde görülen doku hasarı vardır.
Ağrı vericidir.
Yanan bölgede hafif şişlik vardır.
Genelde 48 saat içinde kendiliğinden iyileşir

2.Derece yanıklar
Derinin 1. ve 2. tabakası etkilenmiştir.
Enbelirgin özelliği deride içi su dolu kabarcıklar ( bül ) oluşmasıdır.
Çok ağrılıdır.

3.Derece yanıklar
Derinin tüm tabakaları etkilenir.
Kaslar, sinirler, damarlar etkilenebilir.
Yanık bölgede beyaz kuru yaradan, siyah renge kadaraşamaları vardır.
Ağrısızdır, çünkü bütün sinirler zarar görmüştür.

Yanık Tedavisi

Yanık yarası tedavisi yanığın derinliğine göre planlanır ve sürdürülür.Yanık yarası küçük ya da geniş olamayan yanıklı hastaların tedavisi genellikle ayaktan sürdürülür.

Yanık yarasına yapılan pansumanlar eskiden bu yana açık ya da kapalı pansuman olarak iki grupta toplanırdı. İkinci dünya savaşından sonra oldukça popüler olan ancak günümüzde popüleritesini kaybeden açık pansuman yöntemi artık hemen hemen küçük yanıklar hariç pek kullanılmamaktadır.

Yanık yarasının Açık pansuman tedavisi

Yanık yarasında büller debride dildikten sonra yüzeye Povidon Iyot % 10, Rifampisin ampül, Gümüş Nitrat % 10 gibi solusyonlar sürülerek kurutulur. Kuru ve kalın kabuk oluşturulduktan sonra yara sadece takip edilerek açık bırakılır. Bu sırada kabuk üzerine çarşaf battaniye gibi örtülerin yapışıp değmesini önlemek amacı ile hastalar kafeslerle korunur. Bir müddet sonra yara epitelize oldukça kabuk yavaş yavaş kalkmaya başlar. Yanık yarasının açık bırakılarak tedavisi bir çok riskleri ve komplikasyonlarıda beraberinde getirir. Yarada kuruma ve ayrılmalara sebeb olabilir. Sadece birinci derece yanıklar veya yüzeyel ikinci derece küçük yüzey alanı olan yanıklar açık bırakılabilir. Pansumanın tutturulması zor olan yüz, boyun ya da eldeki küçük yanık yaraları tedavi amacı ile kullanılan krem ya da solusyonlar sürüldükten sonra açık bırakılabilir.

Yanık yarasının kapalı pansuman tedavisi

Prensip olarak tüm yanık yaraları kapalı olarak tedavi edilmelidir. Antibiyotikli ya da yağlı kremler uygulandıktan sonra yara gazlı bez veya petlerle sarılarak kapatılmalıdır. Yanık yarası pansuman ve tedavisi yanığın derecesine göre tasnif ve tarif edilir.

- Birinci derece yanıklar genellikle açık bırakılır.Kapalı pansuman yapılmaz. Sadece semptomatik bazı uygulamalar yapılabilir. Ağız yoluyla ağrı gidericilere ilaveten yağlı krem ve yatıştırıcı, yumuşatıcı kremler sürülebilir. Antibiyotik verilmez. Birinci derece yanıklar 7-10 gün içersinde iyileşirler.

- İkinci derece yanıklar 2-3 hafta içersinde iyileşirler. Derin ikinci derece yanıklar biraz daha geç iyileşirler. Yanık yarası serum fizyolojikle yıkandıktan sonra ya uzun süreli kapama materyallerinden biri ile kapatılır. Ya da yanık pomadlarından biri kullanılarak her gün değiştirilerek kapalı pansuman yapılır. Bu materyaller ikinci derece yanıklarda tedavi amacıyla yara iyileşene kadar kullanılır. Üçüncü derece yanıklarda ise ameliyata kadar geçen sürede eskar dokusunu infeksiyona karşı korumak ya da yerleşmiş infeksiyonu tedavi etmek amacı ile kullanılır. Eskar eksizyonu yapılmışsa ameliyattan sonra otogreft uygulanana kadar geçen sürede deri defektli alanları örtmek için kullanılır.

Yanıklara Ne İyi Gelir

Yumurta Akı

Daha önce karşılaştınız mı veya duydunuz mu bilmiyorum ama Yumurta akı ; içinde barındırdığı etken maddeler sayesinde cildin çok hızlı bir şekilde kendini yenilemesini sağlıyor. Üstelik uygulaması da çok basit.

Yanık bölgesinin miktarına göre Yumurta kırarak akını ayırın ve yanan bölgeye sürün. Yumurta Akı kurudukça siz yeni tabaka şeklinde sürmeye devam edin. Bu uygulamayı bir kaç sefer yapın. Yanığın çok hızlı iyileştiğini göreceksiniz. Ayrıca ;
Yumurta Akı yanığa sürüldüğünde o bölgede yanık izleri oluşmasını engeller.
Dip not : Yumurta Akı tedavisi itfaiye gibi yangın mudahele ekiplerine ders olarak anlatılıyor.

Silverdin Krem

Eczaneden çok ucuza alabileceğiniz Bu krem yanık tedavisinde en çok kullanılan kremlerden. Eğer yanık derecesi fazlaysa yanında birde Antibiyotik kremde kullanın ki oluşabilecek iltihaplanmalarında önüne geçin.
Bu kremlerin yanında madecasol krem de kullanın. Madecasol krem yara izlerinde, ameliyat izlerinde, yanık izlerinde deriyi yenilemek ve iz kalmasını engellemek için kullanılmaktadır.

Yanıklara Bunları Yapmayın

insanımızda her şeyde olduğu gibi Yanıklarda da maalesef hurafeler var. Bilinçsizce Evde Yanık Tedavisi yapmaya çalışan kişiler bu yanığı iyileştirmek yerine daha kötü hale girmesine sebep oluyor.

Bu hataların başında Yanığa Diş macunu, Salça ve yoğurt sürme gibi işlemler uygulamakla geliyor. Yanığa sürülen bu tür şeyler Yanığı iyileştirmek yerine daha kötü olmasına sebep oluyor. Yanık açık yara olduğu için bu tür uygulamalar yanık bölgesinin iltihaplanmasına sebep oluyor. Bu yüzden Siz kesinlikle bu tur uygulamalarda bulunmayın.