Stres Önlemek İçin Egzersiz

Araştırma sonuçlarını değerlendiren Uzman Psikolog Dr. Feyza Bayraktar soğuyan havalar, kısalan günler, iş stresi, ailevi sorunlar, ekonomik nedenler gibi birçok faktörün depresyonu tetiklediğine dikkat çekiyor. Egzersizin beyinde kişinin kendisini iyi hissetmesini sağlayan neurotransmitterlerin ve endorfinin artırdığını söyleyen Dr. Feyza Bayraktar, bu artışların kişinin duygu durumunda da olumlu etki yarattığını belirtti.

Psikolog Feyza Bayraktar “Egzersiz yapmak beyinde bağışıklık sistemini kuvvetlendirir, oysa zayıf bağışıklık sistemi depresyona karşı kişiyi güçsüz bırakan faktörlerden birisidir. Bedensel hareketlilik ve bedenin şekillenmesi, duruşun düzelmesini, kişinin kendisine olan güveni arttırmada etkilidir. Egzersiz yaparken kişinin günlük sıkıntı ve stres yaratan durumlardan uzaklaşması kafasının rahatlamasına dolayısıyla stres oranının düşmesine yardımcı olur. Bedenin yorulması, stresin azalması, olumlu duyguların artması ile kişi egzersiz sayesinde daha rahat bir uyku uyur. Düzenli uyku da depresyonu engelleyen etkenlerden birisidir. Egzersiz stres ve kaygıyla sağlıklı bir şekilde başa çıkma yöntemlerinden birisidir. Egzersiz denilince genellikle insanların aklına ağır spor aktiviteleri gelir yalnız haftada üç dört kez yarım saat yürümek bile depresyonu önlemek için etkilidir” dedi.

Dünya Sağlık Örgütü’nün yayınladığı son rakamlara göre, dünya üzerinde yaklaşık 121 milyon insan depresyonla mücadele ediyor. Toronto Üniversitesi’nde görev yapan araştırmacılar, 26 yıl içerisinde yapılan 30 çalışmaya ait verileri inceledi ve 25 çalışmadan egzersiz yapmanın depresyon riskini düşürdüğü sonucu çıktı. Yapılan değerlendirme, düzenli egzersiz yapmanın depresyonu tedavi etmenin yanında, hastalığın ortaya çıkmasını engellediğini gösteriyor. Günde 20 ila 30 dakika arası yürüyüş ya da bahçe işleri gibi hafif şiddetli aktiviteler yapmak, her yaştan insan için depresyonu engelliyor.

Egzersizin depresyonu tedavi etmede başarılı bir yöntem olduğu daha önce yapılan çalışmalar sonucu bilinen bir gerçekti, fakat yeni yapılan bu araştırma egzersiz yapmanın, hastalığın daha başlamadan engelleyebileceğini gösteren ilk çalışma oldu.

Stresi Önlemek İçin Ne Yapabiliriz

Bilim adamları yaptıkları araştırmalarda, yediğimiz besinlerin oluşumunda bulunan bazı maddelerin ve hayatımızda yaptığımız bazı eylemlerin psikolojimiz üzerinde etkili oldukları sonucuna vardı. Buna göre; proteinler enerji, folik asit mutluluk veriyor, karbonhidratlar ise stresi azaltıyor.

Yiyecekler
Yapılan araştırmalar muz, domates ve çinko içeren yiyeceklerin kişiler üzerinde sakinleştirici etki yarattığını gösteriyor. Fakat bunlar içinde en popüleri kısa sürede mutluluk hormonu salgılamayı sağlayan çikolata. Çikolatanın yüksek kalorisinden kaçınmak isteyenler ise stresli anlarında salep içmeyi deneyebilirler.

Akupunktur
2500 yıldan fazla süredir kullanılan bu yöntem stresi azaltmanın yanı sıra sigarayı bırakma, zayıflama ve birçok hastalığın yan tedavisinde olumlu sonuçlar veriyor

Papatya çayı
Doğada benzer sakinleştirici etki gösteren bitkilerin çayları arasında en popüler olanı papatya çayı. Papatya bitkisinin içeriğindeki özel yağlar beyin ve sinir sistemi üzerinde sakinleştirici ilaçların etkisini gösteriyor.

Arkadaşlar
Sıkıntılı anlarını arkadaşlarıyla paylaşanların yalnız baş etmeye çalışanlara göre stresten daha az etkilendikleri bilimsel araştırmalar tarafından da destekleniyor. Uzmanlar bu nedenle olumlu bakış açısı olan arkadaşları seçmenizi öneriyor.

Hobiler
Yaşam tarzınıza, özel yeteneklerinize ve ilgi alanlarınıza göre bir hobi edinmek stresi yenmek için en etkili yöntemlerden biri. Eğer seçtiğiniz hobiye zaman ayırma konusunda endişeleriniz varsa ilgili kurslara giderek düzenli takip etmeye kendinizi zorlayabilirsiniz.

Müzik dinlemek
Geçmişte ruhsal hastalıkların tedavisinde kullanılan müzik dinlemek, yapılan araştırmalara göre de kasları gevşetiyor, sakinleştiriyor ve mutluluk hormonu salgılanmasını sağlıyor

Gülmek
Gülmek kan basıncını düşürerek, kalp krizi geçirme riskini düşürüyor. Stresli zamanlarda kahkahalar ile gülmek zor bile olaylara esprili bir bakış açısıyla yaklaşmak, mizah yazıları okumak ya da komedi filmleri izlemek öneriliyor.

TV izlemek
Yoğun geçen günün ardından televizyonun karşısına geçmekten sıradan olduğu için şikayet etseniz de uzmanlar bunun bir tür terapi olduğunu söylüyorlar. Renkli görüntüler akarken siz stres yaratan konulardan uzaklaşarak vücudunuzu stresten önceki dengesine kavuşturuyorsunuz.

Uyku
Sinir sisteminin üzerindeki etkisi çok büyük olan uyku düzeninizin bozulması stres eşiğinizi düşürerek, anlık olaylardan bile çok daha büyük hasar almanızı sağlayabiliyor. Bunun için uykunuzu düzenlemeli ve çok stresli anlarınızda kısa süre uyumaya çalışmalısınız.

Hayal kurma
Gözlerinizi kapatıp en çok olmasını istediğiniz şeyi düşünmek vücudunuzda mutluluk hormonu salgılayarak, kaslarınızı gevşetiyor. Gerçekçiliği yitirmeme koşuluyla hayal gücünü geliştirmek stresle iyi bir baş etme tekniği.

Meditasyon
Meditasyon, yoga gibi teknikler stresten arındırmanın yanı sıra karşılaşılan stres yaratan durumlar karşısında da daha sakin bir tavır almayı sağlıyor.

Organizasyon
Yetiştirmeye çalıştığınız bir iş için yeterince stresli iken aradığınız eşyaları bulamamak sizi bu anda daha da çaresiz ve stresli kılacaktır. Program yapan, sürekli not alan ve düzenli olan insanların hayatlarında stresin yerinin diğerlerine göre daha az olduğu belirtiliyor.

Stres ve Stres Kaynakları

Stresin çok çeşitli tanımları yapılmıştır. En genel anlamıyla stres kişiye güç gelen, baskı ve engellenme yaratan, çıkmaza sokan, çaresizliğe sürükleyen, acı veren, bunaltı ve üzüntü verici yaşam olaylarıdır.

Stresin olumsuz ve zararlı bir anlamda ele alındığı görülmek­tedir. Oysa stres kişiyi zora soksa da, uyumunu tehlikeye atsa da, acı ve bunaltı verse de stresle başa çıkıldığında kişiyi ileriye, mut­luluğa, başarıya götüren bir özelliğe de sahiptir. Örneğin hami­le olmak pek çok kadın için yorucu, endişe yaratıcı, hatta acı ve­rici bir durumdur. Ancak bebeğini kucağına alabilen bir annenin mutluluğu tartışılamaz. Bu tür nedenlerle bazı araştırmacılar stre­sin aslında kötü bir şey olmadığını, bundan kaçınmanın mümkün olmadığını ve stresin motivasyon, büyüme, değişim ve gelişme için şart olduğunu belirtmişlerdir. Stres kaynaklarının özellikleri ile ilgili bilgiler gözden geçirildiğinde, stres kaynaklarının üç grupta toplan­dığı görülmektedir. Bunlar:

a) Gün­lük olaylar
b) Yaşam olayları ve
c) Spesifik yaşam durumlarıdır.

Günlük olayları stres kaynağı ola­rak ele alan çalışmalarda bir sınavın kötü geçmesi, komşunun yaptığı gürül­tü nedeniyle uyuyamama, baş ağrısı, çocuğunun matematik sınavında başa­rılı olamadığını öğrenmek gibi olaylar yer almaktadır. Stres yaratan günlük olaylar genel olarak “değişme ve uyum gerektiren süresi sınırlı olaylar” olarak tanımlanmaktadır. Yaşam olaylarını belirlemeye yönelik ölçeklerde eşin ölümü, hamilelik, ekonomik durumda

önemli bir değişiklik, emekli olma.

Stresli yaşam olaylarıyla başka bir yere taşınma, çocukların ev karşılaşmak depresyon den ayrılması gibi olaylar bulunmakta riskini arttırır. Görüldüğü gibi yaşam olayları, günlük olaylardan farklı olarak daha uzun bir sürece yayılan ve yaşam biçiminde genel değişikliklere yol açan olaylardır. Spesifik yaşam durumları yaklaşımında ise anne ba­ba ilişkilerinde sorunların yaşanması, alkol sorunu yaşanan aile or­tamı, iş yaşamında sorunların olması, menopoz döneminde olma gi­bi kronik durumlar ele alınmaktadır.