Sinirler Nedir
Sinirler Nedir: Sinirler, insan beyni ile vücudun diğer kısımlar arasında karşılıklı mesaj iletimini sağlayan bir nevi "elektrik şebekesi"dir. Sinir demetleri de tıpkı elektrik kablolar gibi çepeçevre koruyucu özel bir doku ile sarılarak izole edilmişlerdir Sinirler, vücudumuzla beynimiz arasında karşılıklı bilgi aktarımını sağlayan "teller" gibi işlev görür.
Motor sinirler beynimizden kaslara vücudumuzu hareket ettirmek için gerekli emirleri iletir. Duyu sinirleri ise beynimize vücudumuzun değişik bölümlerinden ağrı, basınç ve s sinyalleri taşırlar.
Akson olarak isimlendirilen ve sinirleri oluşturan küçük sinir demetçikleri sadece bir tek çeşit (duyu yada motor) sinyal iletir. Sinirin içerisinde her iki çeşit bilgiyi de aktaran aksonla beraber bulunur.
Sinir yaralandığında ne olur?
Sinirler çok hassas oluşumlardır ve basınç, gerilme veya kesilme ile kolayca yaralanabilirler. Sinirdeki bir yaralanma beyine gelen ve beyinden giden sinyalleri durdurarak o sinirin uyardığı kasların çalışmamasına veya zedelenmiş bölgede his kaybına sebep olur. Sinir kesildiğinde hem sinir hem de çevresindeki izole edici kılıf yaralanmış olur. Ar basınç yada gerilme türü yaralanmalar da ise kılıf sağlam kaldığı halde sinyalleri tayan demetçikler işlevini yitirirler.
Sinir demetçikleri kesildiği zaman, beyinden en uzaktaki demetçik hücreleri ölürken, izolasyon kılıf canlılığın korur. Kesinin beyine yakın ucunda hücreler ölmez ve bir süre sonra iyileşmeye bağlayabilir. Eğer izolasyon kılıf sağlam ise, sinir demetçik hücreleri kas yada duyu algılama merkezine kadar boş kılıf içerisinde ilerleyerek iyileşirler, kaybedilen fonksiyon böylece geri kazanım olur.
Eğer hem sinir hem de izolasyon kılıf kesilmiş ve tamir yapılmamış ise, kesik sinir ucunda canlılığın koruyan demetçik hücreleri düzensiz olarak büyüyerek bir sinir yumağı meydana getirirler. Nöroma ya da sinir nedbe dokusu olarak bilinen bu yumak ağrıya ve dokunulduğunda elektriklenmeye sebep olur.
Nasıl tedavi edilir?
Bir sinir kesisinin tedavisi, kesik sinir kılıflarının uç uca dikilmesi ile olur. Tedavide amaç kılıfın bütünlüğünün sağlanması ile demetçik hücrelerinin iyileşerek hareketin yada duyunun geri kazanılmasıdır (figür 2). Eğer yara çok kirli veya ağrı ezilme söz konusu ise, doktorunuz sinir onarımın cilt iyileşmesi sonrasına erteleyebilir. Eğer kesik sinir uçlar arasında bir mesafe varsa yada sinir uzunca bir bölümde yaralanmış ise, doktor vücudun diğer bölgelerinden alacağı bir sinir parçasını (sinir grefti) aradaki boşluğa koyarak siniri onarabilir. Sinir greftinin alındığı bölgede kalıcı bir his kusuru oluşur.
İyileşme sinir kılıf tamir edildikten yaklaşık 3-4 hafta sonra başlar. Sinirler hastanın yana ve baz diğer faktörlere göre değişmekle beraber yaklaşık günde 1 mm uzayarak iyileşirler. Bu hesaba göre dirsek seviyesinin üzerinden kolda olmuş bir sinir yaralanmasında duyu parmak uçlarına 1 yılda geri döner. Bu süreç boyunca hastalar parmak uçlarında sıklıkla karıncalanma veya iğnelenme tarif ederler. Rahatsız edici olmakla beraber bu durum bir iyileşme belirtisidir ve genellikle düzelir.
İyileşme sürecine benim ne gibi bir katkım olabilir ve ne tür sonuçlar bekleyebilirim?
Hasta sinir iyileşmesini beklerken kas aktivitesi ve duyu problemleri nedeni ile oluşabilecek sorunlar karşısında uyanık olmalı ve gerekli önlemleri almalıdır. Doktorunuz eklemlerinizi yumuşak tutabilmek amacıyla fizik tedavi önerebilir.
Eğer eklemleriniz sertleşirse, kaslar sinir iyileşmesi sonrası çalmaya başlasa bile, artık hareket etmeyeceklerdir. Eğer yaralanan bir duyu siniri ise, hasta etkilenmiş bölgede his bulunmayacağı için yanık, donma ve kesilmelere kar çok dikkatli olmalıdır. Sinir iyileşmesi sonrasında beyin tembelleşir ve el veya parmaklardaki duyumsamayı iyileştirebilmek için "duyu eğitimi" gerekebilir.
Doktorunuz yaralanmanıza göre gerekli tedaviyi önerecektir. Sinir tamirinin sonuçların etkileyen faktörler arasında yara ve sinirin tipi, hastanın ve yaranın yerleşimi sayılabilir. Sinir yaralanmalar hastalar için sıkıntılı problemlere yol açabilirlerse de uygun tedavi ile 2/3 oranındaki hasta tamamen sağlığına kavuşabilir.
Motor sinirler beynimizden kaslara vücudumuzu hareket ettirmek için gerekli emirleri iletir. Duyu sinirleri ise beynimize vücudumuzun değişik bölümlerinden ağrı, basınç ve s sinyalleri taşırlar.
Akson olarak isimlendirilen ve sinirleri oluşturan küçük sinir demetçikleri sadece bir tek çeşit (duyu yada motor) sinyal iletir. Sinirin içerisinde her iki çeşit bilgiyi de aktaran aksonla beraber bulunur.
Sinir yaralandığında ne olur?
Sinirler çok hassas oluşumlardır ve basınç, gerilme veya kesilme ile kolayca yaralanabilirler. Sinirdeki bir yaralanma beyine gelen ve beyinden giden sinyalleri durdurarak o sinirin uyardığı kasların çalışmamasına veya zedelenmiş bölgede his kaybına sebep olur. Sinir kesildiğinde hem sinir hem de çevresindeki izole edici kılıf yaralanmış olur. Ar basınç yada gerilme türü yaralanmalar da ise kılıf sağlam kaldığı halde sinyalleri tayan demetçikler işlevini yitirirler.
Sinir demetçikleri kesildiği zaman, beyinden en uzaktaki demetçik hücreleri ölürken, izolasyon kılıf canlılığın korur. Kesinin beyine yakın ucunda hücreler ölmez ve bir süre sonra iyileşmeye bağlayabilir. Eğer izolasyon kılıf sağlam ise, sinir demetçik hücreleri kas yada duyu algılama merkezine kadar boş kılıf içerisinde ilerleyerek iyileşirler, kaybedilen fonksiyon böylece geri kazanım olur.
Eğer hem sinir hem de izolasyon kılıf kesilmiş ve tamir yapılmamış ise, kesik sinir ucunda canlılığın koruyan demetçik hücreleri düzensiz olarak büyüyerek bir sinir yumağı meydana getirirler. Nöroma ya da sinir nedbe dokusu olarak bilinen bu yumak ağrıya ve dokunulduğunda elektriklenmeye sebep olur.
Nasıl tedavi edilir?
Bir sinir kesisinin tedavisi, kesik sinir kılıflarının uç uca dikilmesi ile olur. Tedavide amaç kılıfın bütünlüğünün sağlanması ile demetçik hücrelerinin iyileşerek hareketin yada duyunun geri kazanılmasıdır (figür 2). Eğer yara çok kirli veya ağrı ezilme söz konusu ise, doktorunuz sinir onarımın cilt iyileşmesi sonrasına erteleyebilir. Eğer kesik sinir uçlar arasında bir mesafe varsa yada sinir uzunca bir bölümde yaralanmış ise, doktor vücudun diğer bölgelerinden alacağı bir sinir parçasını (sinir grefti) aradaki boşluğa koyarak siniri onarabilir. Sinir greftinin alındığı bölgede kalıcı bir his kusuru oluşur.
İyileşme sinir kılıf tamir edildikten yaklaşık 3-4 hafta sonra başlar. Sinirler hastanın yana ve baz diğer faktörlere göre değişmekle beraber yaklaşık günde 1 mm uzayarak iyileşirler. Bu hesaba göre dirsek seviyesinin üzerinden kolda olmuş bir sinir yaralanmasında duyu parmak uçlarına 1 yılda geri döner. Bu süreç boyunca hastalar parmak uçlarında sıklıkla karıncalanma veya iğnelenme tarif ederler. Rahatsız edici olmakla beraber bu durum bir iyileşme belirtisidir ve genellikle düzelir.
İyileşme sürecine benim ne gibi bir katkım olabilir ve ne tür sonuçlar bekleyebilirim?
Hasta sinir iyileşmesini beklerken kas aktivitesi ve duyu problemleri nedeni ile oluşabilecek sorunlar karşısında uyanık olmalı ve gerekli önlemleri almalıdır. Doktorunuz eklemlerinizi yumuşak tutabilmek amacıyla fizik tedavi önerebilir.
Eğer eklemleriniz sertleşirse, kaslar sinir iyileşmesi sonrası çalmaya başlasa bile, artık hareket etmeyeceklerdir. Eğer yaralanan bir duyu siniri ise, hasta etkilenmiş bölgede his bulunmayacağı için yanık, donma ve kesilmelere kar çok dikkatli olmalıdır. Sinir iyileşmesi sonrasında beyin tembelleşir ve el veya parmaklardaki duyumsamayı iyileştirebilmek için "duyu eğitimi" gerekebilir.
Doktorunuz yaralanmanıza göre gerekli tedaviyi önerecektir. Sinir tamirinin sonuçların etkileyen faktörler arasında yara ve sinirin tipi, hastanın ve yaranın yerleşimi sayılabilir. Sinir yaralanmalar hastalar için sıkıntılı problemlere yol açabilirlerse de uygun tedavi ile 2/3 oranındaki hasta tamamen sağlığına kavuşabilir.
İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR
