Sinirden El Titremesi

Titreme, istemsiz olarak tekrarlayan ince ritmik sarsılma hareketleridir. Vücudun her yanında görülebilmekle beraber en çok elleri ve başı tutar. Zaman zaman da ayak ve bacaklarda belirti verir. Ailevi olarak da görülebilen sebebi bilinmeyen tip titremeler, en sık karşılaşılan şekillerdir.

Bu tür titremeler en çok bir bardak kaldırırken ya da el ile bir şeyi işaret ederken belirgin hale gelir. Hareket etmez iken ise titreme yoktur. Bu sırada baş ve ses de titreyebilir. Bazı ilaçlar ile fayda elde edilebilir. Günlük yaşamın çok zor olduğu şiddetli vakalarda cerrahi yöntemler de beyin cerrahlarınca uygulanabilmektedir.

İlaçlar ve hastalıklar önemli sebepler

Merkezi sinir sistemini etkileyen ilaçlar ya da hastalıklar da titremelere yol açabilir. Bu hastalıkların başında ileri yaşlarda ortaya çıkan Parkinson hastalığı yer alır. Karaciğer yetmezliği, alkolizm, cıva ve kurşun zehirlenmesi de ciddi titremelere sebep olabilen hastalıklar arasındadır.

Yine tiroit hormonunun kanda arttığı hipertiroidi hastalığının belirtileri arasında ellerde titreme sayılır. Lityum ve bazı depresyon ilaçları yan etki olarak bu belirtileri verir. Gençlerde görülen titremelerin en sık görülen sebepleri ise stresli ruh hali, kafein ve alkol tüketimidir.

Titreme fark edildiğinde neler yapılmalı?

Titreme fark edildiğinde doktora gidilmeden önce şikâyetlerin ne zaman ve ne şekilde geldiğine dikkat edilmesi sebebin ortaya çıkarılmasına yardımcı olacaktır.

Kendi başınıza evde yapabilecekleriniz aşağıda kısaca sıralanmıştır.

- Strese sebep olan etmenlerin ortadan kaldırılması bazen titremenin azalmasına yardımcı olmaktadır.

- Kola ağır bir saat yada bilezik takılması veya elde bir cisim taşınması titremeleri azaltabilmekte ve daha iyi kontrol sağlamaktadır.

- Kazalardan kaçınmak için bir şey içerken bardağı yada fincanı yarım doldurmak veya kamış kullanmak güvenli bir yoldur.

- Yeterli uyku ve istirahat önemlidir, çünkü yorgunluk titremeleri arttırır.

- Kendi başına titremeye yol açabildiği için kahve, çay yada kolalı içecekler gibi kafeinden zengin gıdalardan uzak durmakta fayda vardır.

Kendi halinde düzenli bir ritim içerisinde süren titremeler birden şiddetlenir, ek olarak yanına başka belirtiler eklenir ya da günlük hayatla bağdaşmaz hale gelirse tekrar hekime başvurmakta tereddüt etmeyiniz. El titremesi birçok insanın hayatını kabusa çeviren ve tedavisi oldukça güç hastalıkların başında gelmektedir.

Birçok farklı sebeple meydana gelen el titremelerinin büyük çoğunluğunun beyin kaynaklı nörolojik sorunlar olduğu bilinen bir gerçek… Küçük bir et parçasını kesmek için çatal bıçağınızla boğuşurken o bir türlü hâkim olamadığınız el titremeleriniz nedeniyle sofradaki bütün bakışları üzerinizde hissettiğiniz oldu mu? Ya da su içmek için elinize aldığınız bardağın okyanusta fırtınaya yakalanmış tekneler gibi sallandığını?

El titremeleri her yaşta herkes için can sıkıcı, tatsız, hatta korkutucu bir işarettir. Ne iyi ki nöroloji uzmanları çoğu zaman el titremelerinin arkasında ciddi bir nörolojik hastalığın olmadığını söylüyor ve ekliyorlar: “Parkinson hastalığı ya da beyin-beyincik-omurilik kökenli herhangi bir hastalığa işaret edebildiği için el titremesini ciddiye almakta fayda var!” El titremesinin tıp terminolojisindeki adı “tremor”dur.

Farklı değişik tremor tipleri vardır. Titreme bazı kişilerde “istirahat tremoru” tarzındadır, dinlenme sırasında şiddetlenir, aktivite ile azalır. Bu tür tremorlar Parkinson hastalığı ile ilişkili olabilir. “Postural tremor” adı verilen tipinde ise titreme ellerin yer çekimine karşı sabit bir pozisyonda tutulmasıyla belirginleşir. “Hareket tremoru” denilen tipinde ise herhangi bir çaba esnasında belirginleşen titremeler ortaya çıkar.

Nedenleri çok farklı

Tremor birden ortaya çıktığı ve/veya hızla belirginleştiği, süratle şiddetlendiği durumlarda önemli bir sağlık sorununa işaret edebilir. Toksik ya da metabolik hastalıklara bağlı el titremelerinde “ani başlangıç ve hızlı ilerleme” tipiktir. Karaciğerde bakır birikmesi sonucu ortaya çıkan “Wilson hastalığı”nda ya da “Multipl Skleroz”da görülen tremorlar da bazen Parkinson hastalığında olduğu gibi istirahat tremoru şeklinde olabilmektedir.

Bu tip tremorların tipik özelliği, belirli bir hedefe yönelik harekete başlandığı zaman şiddetlenmeleridir. Bazı kişilerde herhangi bir hastalıkla ilişkili olmadan da ellerde titreme olabilir. Bunlar özellikle stresle, yorgunlukla, alkol kullanımıyla, uykusuzlukla ilişkilidir. Herhangi bir hastalığa işaret etmeyen bu tip titremelerin en önemli özelliği ince ve hızlı olmasıdır.

Tiroid çok çalışıyorsa.

Tiroid bezinin çok çalıştığı durumlarda, alkol bağımlılarında alkolün bırakılması durumunda, kafein bağımlısı olanlarda kafeinin kesilmesi halinde, solunum yolları genişleticisi olarak kullanılan nefes açıcı bazı ilaçların etkisi sonucunda ya da uzun süre kortizon kullanımı nedeniyle ortaya çıkan bu tip el titremeleri çoğu zaman yavaş yavaş gelişir.

Alkolün bırakılması, tiroid bezi hastalığının tedavi edilmesi, titremeye yol açan ilaçların kesilmesi genellikle yeterli olur. Bazen rahatlatıcı ilaçlardan (trankilizanlar), beta blokerlerden (propronalol) faydalanmak da gerekebilir. El titremeleri herhangi bir nörolojik hastalığı işaret edebileceği için mutlaka bir nöroloji uzmanı tarafından dikkatle değerlendirilmesi gereken bir şikâyettir. Herhangi bir tedavinin gerekli olup olmadığı kararını nöroloji uzmanına bırakmak şarttır.