Sargılar

İlk yardımda sargılar çok maksatlı kullanılabilir. Sargılar pamuklu bez, özel kağıt şeklinde veya başka şekillerde hazırlanabilir. Üçgen sargı ve rulo sargılar daha fazla kullanılır. Olağanüstü durumlarda giysiler, çoraplar, eşarp ve kemer gibi malzemeler sargı bezi olarak kullanılabilir.

Sargılamada Kan Dolasımı Nasıl Kontrol Edilir?

Sargının yapıldığı bölgedeki tırnağa basınç uygulanır. Basınç uygulandığında tırnak beyazlar, basınç kaldırıldığında tırnak hemen kırmızıya dönerse dolaşım olduğunu anlarız.

Sargı Uygularken Nelere Dikkat Etmeliyiz?

• Sargı uygularken hasta rahat pozisyonda olmalıdır.
• Sargılama işlemine yaralı bölgeden başlanmalı ve düğüm yaralı olmayan bölgeye atılmalıdır. (Eğer kanı durdurmak için yapıyorsak yaralı bölgeye düğüm atılmalıdır.)
• Sargı uygularken dolaşıma engel olacak kadar sıkı olmamalıdır. Ayrıca gevşek de olmamalıdır.

Dolaşımın Olmadığını Nasıl Anlarız?

• El ve ayaklarda karıncalanma olur.
• El ve ayak parmakları hareket ettirilemez.
• El ve ayak parmakları pembe ve soluk renktedir.
• El ve ayak parmaklarının soğuması ve nabız atışlarında zayıflama görülür.

Üçgen Sargı

İlk yardımda en çok kullanılan sargı şeklidir. Üçgen sargı patiska veya keten gibi pamuklu kumaşlardan yapılmış üç köşeli ve üç kenarlı bir sargıdır.

Üçgen Kol Askısı

1. Hastayı oturtunuz, sakatlanan kolun el ve bileğinden tutunuz, dirsekten biraz yukarı konuma alınız.
2. Üçgen sargının köşesini yani tepe kısmını dirseğe doğru koyarak diğer ucunu kol altından göğüs üzerine ve boyna doğru atınız. 3. Sargının altta kalan ucunu kol ve elin üzerinden yukarı alıp boyundan düğüm atınız. Hastanın parmak uçları açıkta kalmalıdır. 4. Daha sonra dirsekte kalan tepe kısmı çengel iğne ile tutturulur. Sakatlanan kol bu şekilde emniyete alınmış olur.

Kaldırma Askısı

1. Kazazede oturtulur. Sakatlanan kol, çaprazındaki omuz hizasına doğru yerleştirilir.
2. Kolun üzerine üçgen sargı açılır. Üçgen sargının tepesi hastanın dirseğine gelecek şekilde yerleştirilir.
3. Hastanın kolunu tutarken üçgen sargının kaidesini elinin, kol ve dirseğinin altına yerleştiriniz.
4. Diğer ucu, sağlam omuz üzerine yerleştirdiğiniz uçla birleştirip düğüm atınız.
5. Dirsekte kalan kısmı çengelli iğne ile tutturunuz.

Üçgen Askının Ele ve Ayağa Uygulanması

Bu tür sargı çocuklarda daha sık uygulanır. Avuç içinde bir yaralanma varsa bu sargıdan faydalanılır. Bu, ayak için de geçerlidir. Çünkü el ve ayak çok hareketli ve mikroplanmaya çok müsait organlardır. Üçgen sargı uyguladığımızda yara daha korunaklı ve steril olur.
1. Üçgen sargıyı düzgün şekilde serin. Sakatlanan yeri, üzerine gelecek şekilde sargının üzerine yerleştirin. Bileği üçgen sargının tabanına ortalayarak yerleştirin.
2. Üçgen sargının tepe kısmını parmak uçlarından bileğe doğru katlayın. Sargının uçlarını çapraz getirerek bilekle düğümleyin. Düğümü bileğin dış kısmına atın.
3. Dolaşımı kontrol edin.

Ayak Sargısı

Genellikle tırnak iltihaplanmalarında, yanıklarda ve ayak yaralanmalarında uygulanır.
1. Ayak tabanı üçgen sargının üzerine konur. Parmak uçları üçgen sargının tepe kısmına bakmalıdır.
2. Sargının tepe kısmı, ayak parmaklarını örtecek şekilde bileğe doğru katlanır.
3. Sargının diğer uçları çapraz getirilerek bileğin ön kısmında düğümlenir. Bu işlem, malzemelerin korunma i ve tutturulması amacı ile yapılır.

Üçgen Kafa Sargısı

ı. Üçgen sargıyı tabanından itibaren alna koyunuz, sargının tepesi arkadan sarkacak şekilde yerleştiriniz.
2. Sargının uçları kulak arkasından arkada çaprazlaştırılır, alından getirilerek düğüm atılır.
3. Sargının arkada kalan sarkan ucu, tepeye doğru çengelli iğne ile tutturulur.

Üçgen Dirsek Sargısı

1. Kazazedenin dirseğini dik açı şeklinde bükünüz.
2. Sargının tabanını tepesine doğru ince bir şekilde kıvırınız.
3. Tepe üstteki kolun arkasına; taban da öndeki kolun arkasına gelecek şekilde yerleştiriniz.
4. Sargının uçlarım dirseğin önünde çaprazlayıp dirseğin üst arka kısmından bağlayınız.
S. Sargının tepe kısmının aşağı doğru çekiniz ve çengelli iğne ile düğümleyiniz. (Eğer kazazedenin dirseği kıvrılamıyorsa aynı işlemi düz olarak uygulayınız.)

Silindir Sargılar

Silindir sargılara rulo sargılar da denir. Silindir sargılar pamuk ya da daha kalın yumuşak bezden yapılır. Yaraya konan pansumanın korunmasında, kanamayı durdurmada, basınç yapmak için, kırıklarda, çıkıklarda ve burkulmalarda kullanılır.

Dairesel Rulo Sargının Uygulanması

Sargının başı, sağ ele alınmalıdır, son kısmı ise sol ele alınmalıdır; Saracağımız yere dairesel olarak 3-4 kez sarmalıyız. Çünkü sargıya başlarken bez sağlam olursa sargı açılmaz. Sonra pansuman üzerine dairesel olarak sarılır. Her daire kısım bir önceki sarılmış kısmın yarısım kapatacak şekilde sarılmalıdır.
Sargılama işlemi bittiğinde çengelli iğne ile tutturabiliriz. Ya da sargımn son ucunu 15 cm. kadar ortadan keseriz. Basit bir düğümle sargıyı sağlamlaştırınız.

El Ayak Sargısı

1. Kazazedenin elini, avuç içi yere bakacak şekilde tutmasım isteyiniz. Sargıya bilekten başlayarak 3-4 defa rulo olarak sarınız.
2. Sargıyı, bilek kısmından elin üzerinden serçe parmağına doğru geçirerek avuç içine alınız. Parmakların arkasından, tırnaklar dışarıda kalacak biçimde dolayınız.
3. Sargıyı parmak köklerine kadar sarıp avuç içine alınız. Yine elin üzerinden bileğe getiriniz. Bilekte 1-2 defa sabitledikten sonra düğüm atarak sargılama işlemini bitiriniz.

Parmak Sargısı
1. Kazazedenin avuç içini aşağıya doğru tutarak sargıyı bilekle sabitleyin. Elin üzerinden sararak yaralı parmağa sargıyı getirin.
2. Bu işlemi, parmağın alt tabanından üste doğru ve üstten alta doğru dairesel şekilde yapınız.
3. Daha sonra sargı elin üstünden bileğe getirilir. Bilekte sarılarak, sargı düğümlenip işleme son verilir.
4. Eğer birkaç parmak sarılacaksa her seferinde sargı bileğe getirilip sabitlenir, daha sonra sarılacak parmağın işlemine devam edilir.

Ayak Sargısı

1. Rulo sargıyı ayak bileğinde birkaç kere dairesel sararak sabitleyiniz.
2. Sargıyı ayak üzerinden meyilli olarak küçük parmağa kadar götürünüz.
3. Parmaklar dışarıda kalacak şekilde topuğa doğru dairesel sarınız.
4. Daha sonra sargının orta kısmı topuğun ortasına gelsin. Ayak etrafında sargıyı dairesel şekilde topuğun tamamı örtülecek şekilde sarınız. Ayak bileği üzerine getirilir.
Sargı ayak bileğinde birkaç kere daire biçiminde sarıldıktan sonra düğümleyiniz.
5. Her seferinde bir önceki sargının 2/3'ünü kaplayacak şekilde ayak örtülünceye kadar sarılmalıdır.

Dizin Sarılması

1. Sargıyı dizin iç tarafına (arka tarafına) yerleştiriniz. Diz kapağı üzerinde bir defa sarınız.
2. Daha sonra sargıyı dizin hemen altından ve hemen üstünden sarınız. Aynı işlemi diz örtülünceye kadar eklemin üst ve alt tarafından tekrar ediniz. 3. Sargılamayı dizin üstünden son verilerek bitiriniz. 4. Aynı işlem dirsek için de yapılır.