Salgın Hastalık Anında Yapılacaklar

15-02-2015 --
0 Yorum

Salgın Hastalık Anında Yapılacaklar :

Bir hastalığın yeni bir salgın olarak nitelendirilmesi için, şu üç özelliğe sahip olması gerekmektedir

• Hastalığı bulaştıran etkenin, nüfusun çoğunluğunu kolayca etkileyebilen ve etkili bir aşısı bulunmayan yeni bir virüs olması gerekir.

• Virüsün insanlarda bölünerek çoğalabilmesi ve hastalığa yol açması gerekir.

• Virüsün insandan insana kolayca bulaşabilmesi gerekir.

Medyadaki haberler vasıtasıyla son safhanın gerçekleştiğini öğrenince aileniz ve H5N1 kapabilecek sevdiklerinize temel tıbbi bakım sağlamak için hazırlanmanız gerekmektedir. O zamana kadar ülkenizdeki sağlık sistemi çökmüş olacak. Salgın zamanında doktorların günde kaç kişiyi muayene ettiğine dair her tahmin isabetsiz kalır. Doktorların tüm randevuları aylar süresince tamamen dolu olacak ve boş hastane yatağı diye bir şey kalmayacak.

Salgın sırasında iyi tıbbi bakım alabilecek çok az şanlı insan olacak

Geri kalanlarımız kendi başımıza kalacağız. Tıbbi bakım almak için elbette elinizden geleni yapın fakat bu yöntemleri de bir alternatif olarak aklınızda bulundurun.Buradaki temel teknikler, hem evinizde ailenizin hastalık kapmış üyelerinden H5Nl''in yayılmasını en aza indirmek hem de onları mümkün olduğunca rahat ettirmek içindir.İlk uygulamaya koyacağınız şey koruma tedbirli hemşirelik ya da yatak yalıtımı gibi teknikleri uygulamaktır. Bunlar hem bakımı sağlayan kişiyi hem de ortamı, hastalık bu- laştırabilecek insanlardan korumaya yönelik bir takım yöntemlerdir.

Koruma tedbirli hemşirelik uygulanan prosedürler aslında oldukça akla yatkındır. Temel hedef mikropların yayılmaması için, hastalık bulaştırabilecek hastayla bakımını sağlayan kişi ve geri kalan ortam arasında bir engel oluşturmaktır.

Tercih edilen metot, hastayı kendi odasında tecrit etmektir fakat bu imkânsızsa ve bir koğuşta birçok hastanın bulunması gerekiyorsa en iyi uygulama her yatağın etrafına paravan koymaktır.Bakımı sağlayan kişilerin bulaşıcı ajanların yayılmasını önlemek için sıkı kuralları uygulaması gerekmektedir. Hastayla temasa geçen her şey, hastanın dokunduğu her eşya ve kap kacak dezenfektan dolu bir kâseye konularak ya da tamamen yakılarak sterilize edilmelidir. Hastaların bakımını sağlayan kişiler ellerini titiz bir şekilde ve anında yıkamasıgerekmektedir. Tüm yatak örtüleri dikkatlice çıkarılmalı ve hemen ağzı kapalı, biyolojik olarak tehlikeli olarak işaretlenmiş torbalara konulmalıdır.

Çünkü yatak takımlarını etrafta çok fazla gezdirerek değiştirmek mikropları etrafa yayabilir. Hastayla temasa geçmiş her türlü kumaşın temizleme işlemi buhar ya da sterilizasyon için çok sıcak su kullanan özel tesislerde gerçekleştirilmelidir. Eğer yakmak işlemi seçenekler arasında varsa tercih edilmelidir. Kan, kusmuk ya da herhangi bir vücut sıvısı hemen l''e 10 ölçüsünde çamaşır suyu çözeltisi gibi bir dezenfektanla temizlenmelidir. Dışkının atımında özellikle dikkatli olunmalıdır. Hastayla temasa geçmiş veya hastanın vücudundan çıkan şeylerin çok bulaşıcı olduğunu unutmayın.

Hasta bakıcıların

hastanın yanında bulundukları zaman süresince baştan aşağı ameliyat kıyafetleri giymeleri, solunum maskesi, göz veya yüz koruyucuları ile lastik eldiven takmaları gerekmektedir. Basit bir ameliyat kıyafeti temiz bir yatak çarşafından yapılabilir.Solunum maskeleriyle ilgili detaylı bilgiyi 5. Bölümde bulabilirsiniz. Koruyucu gözlüklerin yüze güvenli bir şekilde oturması ve hava deliğinin direk olmayan cinsten olması gerekir. Delikleri direk olan gözlükler sıçrayan ya da püsküren herhangi bir şeyin göze girmesine izin verebilir ve bunlardan kaçınılması gerekir. Doktor tavsiyeli gözlüklerin üzerine takılabilen ve göze iyice oturan özel koruyucu gözlük çeşitleri vardır ve bundan dolayı eğer gözlük kullanıyorsanız bunlar aramaya değer gözlüklerdir. Ayrıca enfeksiyon kontrolü için tasarlanmış yüz maskeleri de vardır. Bunlar genelde oldukça büyüktür ve baştan çeneye kadar tüm yüzü kaplar.Göz ve yüz koruyucuları her zaman ve sadece aygıtı kafada tutan kayışlarından tutarak çıkarılmalıdır.

Aygıtın önve yan kısımlarına hastanın bakımı sırasında damlalar bulaşmış ve bu yüzden de oldukça tehlikeli olabilir. Tüm bu aygıtlar her kullanımdan sonra üretici talimatlarına göre sterilize edilmelidir.

Eldivenler, küçük de olsa kan veya başka bir vücut sıvısıyla temasa geçilme ihtimali varsa, her hastaya dokunmadan önce mutlaka takılmalıdır. Güvenli olarak kabul edilebilecek tek vücut sıvısı terdir fakat kan, salya, kusmuk, idrar ya da dışkı vs. açık bir biyolojik tehlike olarak görülmelidir. Eldiven giymek, hastalık bulaştırabilecek bir sıvı bulunmasa da, her zaman iyi bir fikirdir.

Çünkü H5N1 hastası ile ilgilenirken bu durum kolayca değişebilir. Eîastalık tüm vücudu şiddetli şekilde etkiler ve hasta hiçbir ön belirti göstermeden kusabilir, bir yeri kanayabilir ya da bir sıvı salgılayabilir. Hastayla temas içinde olduğunuz tüm zaman boyunca eldivenleriniz elinizde olsun ve eldivenler elinizdeyken başka hiçbir şeye dokunmayın. Görüşmeniz bittiğinde hastaya temas etmiş olan eldivenler yüksek derecede hastalık bulaştırı- cı olarak kabul edilir ve bu yüzden de eldivenlerle temasa geçmiş ya da geçecek her şey de böyle sayılabilir.

Eldivenleriniz elinizdeyken, çoğunlukla üzerinde düşünmediğiniz kalem ve kâğıt gibi şeyler de dahil olmak üzere, neleri kullandığınıza çok dikkat etmeniz gerekmektedir. Eğer bir sağlık kitiniz varsa buna eldivenlerinizle dokunup mikrop bulaştırmadığınızdan emin olun.Hasta bakımını sağlayan kişi, bulaşıcı virüsler dışındaki problemleri önlemek için de özel bir dikkat göstermelidir; tüm nüfusun yüzde Tinin ve sağlık personelinin yüzde 10''unun lastik eldivenler ve 50,000 başka üründe de kullanılan lateks adlı maddeye karşı alerjisi vardır.

Latekse karşı hassasiyet kendini irritan dermatit olarak gösterebilir ki asilında bu alerji değil, deri yüzeyindeki küçük çatlaklardan içeri giren lateks proteinlerine derinin verdiği bir tepkidir. Ayrıca temastan kaynaklanan kontakt dermatit de ortaya çıkabilir fakat bunun ortaya çıkması, lateksin kendisinden ziyade lastikteki farklı katkı maddeleriyle bağlantılı olabilir. Bu alanın endüstrisi bu katkı maddelerinin kullanımını en aza indirmekte ve böylece bu özel reaksiyon azalmaktadır. En şiddetli reaksiyon, etkilenmiş olan ciltte ciddi kabarma, kızarıklık ve kaşıntı olarak ortaya çıkabilen ani aşırı duyarlılıktır.

Bununla bağlantılı olan ve zaman zaman kendisini gösteren astım, burun iltihabı, bronşlarda spazm, hatta ölümcül anafilaktik şok da dahil olmak üzere çok miktarda sorun vardır.Hastanın kaldığı odada bol miktarda temiz hava olmalıdır. Odadaki toplam hava miktarını ölçmek için saatlik (ACH - saatte odaya ne kadar temiz hava giriyor) hava değişiminin ölçümü yapılır. 3.7 metre karelik normal bir oda 31.1 metre küpün üstünde hava içerir, yani tek bir hava değişimi, 31.1 metre küplük doğrudan dışarıdan gelen temiz, taze havanın günün her saatinde odaya girmesi anlamına gelir. Mikroplu bir hasta odasındaki en az miktar 6 ACH''dir (ki bu her saat 186.6 metre küp temiz hava gerektirir) fakat 12 (373.2 metre küp)tercih edilir. Bu oldukça fazla miktarda bir havadır.

İkinci örnek her beş dakikada bir, odadaki her hava molekülünün yerine yenisinin gelmesi anlamına gelmektedir. Tüm pencereleri hava geçirmeyecek şekilde kapamaya alışkın olduğumuz kış aylarında bazı odalardaki hava miktarı 0,25 ACH''ye düşebilir - bu günde sadece altı hava değişimidir.Bu miktarda temiz havanın odaya girmesini sağlamanın en iyi yolu, hastanın odasındaki bir pencereyi en azından ya112rı yarıya açık tutmak ve paravana ve gerekirse ilave ısıtmayla hastanın yatağını tüm soğuk hava akımlarından uzak tutmaktır.Hastanın rahat ettirilmesi, temiz tutulması ve iyi beslenmesi ve su içirilmesi gerekmektedir.

Her zaman çok miktarda serin, taze suyun bulunduğundan emin olun. Bilinen soğuk algınlığı ve grip ilaçları H5N1 karşısında oldukça etkisizdir fakat ağrı kesiciler ağrıyı ve sıkıntıyı azaltabilir. Hastaya yüksek dozda antihistamin, dekonjestan ve benzeri ilaçlar vermeyin. Bunlar olmadan daha iyi olduklarını göreceksiniz.Geniş kapsamlı bir ilk yardım kitiniz ve yeterli stokunuz olsun. Ayrıca bölgenizdeki bir ilk yardım kursuna katılmanız da tedbirli bir davranış olacaktır. Kritik durumlar çok çabuk ve hiçbir belirti göstermeden ortaya çıkabilir.

Bu kısa bir bölüm çünkü gerçekten bunlardan daha fazla yapabileceğiniz bir şey yok. Hastalık kendi gidişatına göre ilerleyecektir. Yoğun bakım koğuşlarında bile bu temel ilkelerin çok ötesine geçen çok az değerli prosedür uygulanmaktadır. H5N1 korkunç bir hastalıktır fakat eğer ölüm oranı beklentilere ve geçmişteki emsalleri olan büyük salgınlara denk düşerse on hastadan dokuzunun iyileşeceği unutulmamalıdır. Ve bu oldukça iyi bir orandır!