Saç

SAÇ NEDİR?

Saç, insanda, baş üzerinde bulunan kıl kümesine verilen genel isim Saç diğer kıl kümelerine göre daha hızlı uzar. saçın, büyüme hızı ortalama günde 0,3 mm ile 0,4 mm'dir. Her saç kılının büyüme ve duraklama devreleri birbirinden bağımsız olduğu için bir kıl büyürken diğer kıl dökülebilir. Yeni doğanbebeklerde bütün kıllar aynı devrede bulunur. Bu sebeple 2-3 haftalık bebeklerde aniden Saç Dökülmesi görülür. 6 aydan sonra Saçlar yetişkinlerin saç düzenine uyar.

Saçın iki bölümü vardır:

1) Saç kökü: Saç teli saç kökünden çıkar. Saç kökü kafa derisinin yağ tabakasına gömülmüştür ve en uçta kalan kısmına “saç soğanı” denir. Saç soğanında ayrıca saça rengini veren melanin pigmentini oluşturan melanosit hücreleri de bulunur. Saç soğanının en alt kısmında dermal papilla denen damar yumağı bulunur. Bu yapı saçların büyümesi ve beslenmesi için çok önemlidir. Her bir saç kökü, iç ve dış olmak üzere iki kılıf tarafından çevrelenmiştir. Saç kökünün çevresinde ayrıca saçı kayganlaştıran sebum salgılayan sebase bezleri de bulunur.

2) Saç gövdesi: Saçın derinin dışında kalan kısmına “saç gövdesi” denir. Saç gövdesi keratine dönüşmüş ölü hücreler, bunları bir arada tutan maddeler ve sudan oluşmuştur.

Yukarıdaki fizyolojik açıklamanın yanında, saçlarımız, sosyal yaşamda güzelliğimizi tamamlayan bir unsurdur. Bakımlı, parlak ve gür saçlar sadece sağlığımızı yansıtmakla kalmaz, kendimize güvenimizi arttırır. Kadın ya da erkek olmamız bunu değiştirmez. Saçlarımızı önemseriz. Sağlıklı ve güçlü saçlar ideal güzelliğin önemli bir unsuru, kişisel güzelliğin ve cazibenin en önemli parçasıdır. Çeşitli saç modelleri; kişilerin bir nevi mensup oldukları sosyal grupları, kişisel ve sosyal tavırlarını, bazen sadece bir duyguyu yansıtmak veya karşı cinsin ilgisini çekmek için tercih edilebilir. Saçlarımız, kişiliğimiz ve toplumsal konumumuz hakkında en çok fikir veren organımızdır.

2001 yılında Fransa da ‘saçın kadınların psikolojik durumu üzerindeki etkileri’ isimli bir klinik araştırmada; sağlıklı saçlar ruhsal durumun bütün pozitif boyutlarını arttırmakta ve bütün negatifleri de azaltmaktadır sonucuna varılmıştır.

Saç rengimizi, saç şeklimizi ve saç tipimizi belirleyen nedir?

Saçımızla ilgili her şey genetik olarak şekillenir. Yani biz daha anne karnındayken bu çoktan belirlenmiştir. Saçlar biçimsel olarak düz, dalgalı ya da kıvırcık olabilir. Renkleri de değişir: sarı, kızıl, kahve tonlarında ya da siyah olabilir. Saçlarımız kafatası derimizdeki yağ bezeleri ve yapısına göre normal saç, kuru saç ve yağlı saç olarak anılır.

Saç tipleri ve özellikleri nelerdir?

Normal Saçlar:
Normal Saç, saçın yapısını teşkil eden tüm maddelerin (nem, sebum, protein) dengede olduğu parlak, canlı ve sağlıklı bir saç türüdür. Normal Saç’ın güzelliğini ve sağlığını korumak için düzenli bir bakım yeterlidir.

Kuru Saçlar:
Saçta kuruluk derideki yağ bezleri ve dış etkilere bağlıdır. Çok sık fön kullanmak, rüzgar ve ısı değişimleri, perma veya boya, saç ve saç derisine olumsuz etkiler yaparak kuru saçlara neden olur. Kuru saçlar parlamaz, bakımsız ve mat bir görünüme sahip olurlar. Kuru Saçlar iyi bir bakım yapmak ve düzenli yıkama gerektirir. Şampuanınızı seçerken nemlendirici özelliği olmasına dikkat edin. Saçlarınızı şampuanlama işleminden sonra çok iyi şekilde durulamaya dikkat edin. İyi durulanmış saçınıza bakım özelliği içeren kremler veya şekillendirme ürünleri kullanırsanız, saçlarınızın daha canlı ve parlak görünüm kazandığına şahit olabilirsiniz. Şampuan ve bakım ürünleri konusunda kuaförünüzden yardım alabilirsiniz.

Yağlı Saçlar:
Genetik özellikler dışında hormon düzensizlikleri, dış faktörler ve stres gibi durumlar yağ bezlerinin fazla çalışmasına ve dolayısıyla yağlı saçlara neden olabilir. Saçlarınız yağlıysa, onları ılık suyla ve yağlı saçlara uygun bir şampuan kullanarak yıkayın. Kuaförünüz size bu konuda yardımcı olacaktır. Yıkama sırasında saçlı deriye hafif masaj uygulayın ve saçlarınızı ılık suyla iyice durulayın. Saçlarınızı fönün ılık ayarı ile kurutun. Ayrıca, yağlı saçların çok sık taranması doğru değildir. Sık tarama, yağ bezleri harekete geçirerek yağlanmayı arttırır.

Saç tipine uygun şampuan, saç kremi ya da diğer bakım ürünlerini nasıl seçmeliyiz?

Bu konu oldukça hassas bir konudur. Saç, hem kadın hem de erkek için bedenini ve psikolojisini tamamlayan çok önemli bir ayrıntı. Bu konuda perukçular size çok şeyler anlatabilir. Böylesine önemli olan saçlarımızı kaybetmemek için, doğru ve özenli bir bakım uygulamalıyız. Saç teli ölü hücrelerden oluştuğu için kendi kendini onarma şansı yoktur. Dolayısıyla kullanılan şampuan, bakım ürünleri, şekillendiriciler doğru seçilmeli ve doğru uygulanmalıdır. Özellikle de alkol derecesi yüksek, balmumu içeren, yağlı ve pH derecesi cilt ve saça uygun ayarlanmamış ürünler kullanıldığında saç telinde incelme, matlaşma, kırılma ve dökülme gibi olumsuz sonuçlar gözlemlenecektir.

Çağımız her alanda uzmanlık ve bilgi çağıdır. Artık sadece saç ve saçlı deride uzmanlaşmış markalar var. Sizler saçlarınızın günlük bakımı için bu tür ürünleri seçmelisiniz. Gittiğiniz kuaförün de salonunda bu tür markalar dışında ürün kullanmadığından emin olmalısınız.

Saçlarımız neden beyazlar?

Saçlarımıza rengini veren pigment hücreleri saçın rengi ne olursa olsun, yaş ilerledikçe azalmaya başlar. Bu da beyazlaşmaya neden olur. Bu süreç bir çoğumuzu, isyana sürükleyen bir noktadır. Çünkü; kimilerimizin 50 yaşına dek saçına tek ak düşmezken; kimilerimiz, ailemizin diğer fertlerinde olduğu gibi, çok genç yaşta ağarmış saçlara mahkum oluruz. Saçlarımızda da; bedenimizin geri kalanında olduğu gibi genetik mirasımız belirleyici rol oynar. Bununla beraber, genetik faktörleri bir yana bırakırsak; ne yazık ki bir çok başka etken ve bizlerin yanlış uygulamaları da saçlarımızın sağlığını olumsuz yönde etkileyebilir. Saçın erken ağarmasından matlığa, saç dökülmelerinden kelliğe varan bir sürece neden olabilir. Saçlarımızda gelişen bir olumsuzluk da bir çok hastalıkta olduğu gibi erken teşhis edildiğinde daha kolay çözülür ve geri dönüş sağlanır. Saç ve saçlı derimizdeki sorunları erken fark etmenin yolu bunun normalde nasıl olması gerektiğini bilmekten geçer.

Bir saç telinin ömrü ne kadardır?

Bir arada bulunan binlerce saç telinden hangisinin ne zaman hangi dönemde olacağı belli değildir; tamamen rastlantısal olarak yürümektedir. Normalde kafamızdaki saçların %90 ı gelişim (büyüme) evresindedir. Bu gelişim evresi 2-6 yıldır. Geri kalan %10 luk kısım ise dinlenme evresindedir. Dinlenme dönemi 2-3 ay sürer.Bu ne demektir: Bir saç teli doğar, 2-6 yıl arasında değişen ömürleri vardır ve bu süre tamamlanınca, artık kafa derisiyle ilişkileri yavaş yavaş kesilir.Bu süre dinlenme evresidir. 2-3 ay gibi bir sürede saç kökünden zayıflar, incelir ve dökülür.

Saç dökülmesi normal bir şey midir?

Elbette. Bu yukarıda da anlatıldığı gibi, saçın yaşam döngüsünün bir sonucudur. Kökünden zayıflayan ve ömrünü tamamlayan saç düşecektir doğal olarak. Bu da günde ortalama 40-100 adet kadar saçın dökülmesi demektir. Özel bir hastalığa bağlı bir dökülme nedeni olmadığı sürece, aralardan dökülen saçlar fark edilmez. Daha fazla dökülmesi durumunda öncelikle bir dermatoloğa başvurmakta her zaman yarar vardır.

Neden bazı insanların saçı bellerinden aşağıya kadar uzanırken, bazılarımızın saçı omzunu geçemiyor?

Yukarıda saç teli ömrünü ortalama 2-6 yıl olarak vermiştik. Bu genetik kodunuzla akalalıdır ve kişiden kişiye değişir. Bir saçın bele kadar uzaması için, yaklaşık 6 yıllık saç teli ömrü gerekir, ki buna periyodik kırık aldırmalar dahildir. Saç teli ömrü 2 sene olanların bel uzunluğuna ulaşmaları mümkün değildir.

Rapunzel gibi, saçlarımızla sevgilimizi taşımamız mümkün müdür?

Sağlıklı bir saç teli 100 kğ. ağırlığa kadar çekebilir. Her ne kadar sirklerde trapezcilerin, kadın partnerlerinin saçlarından tutunarak havada asılı kaldıkları sahneler görülmekteyse de gene de siz saçlarınızı; ne sevgilinizi taşımak ne de ona süpürge etmek için kullanınız, yoksa masal çok erken bitebilir.

Saçı sık yıkamak zararlı mıdır?

Kullanılan şampuanın sık yıkamaya elverişli olmadığı durumlarda elektriklenme, incelme ve kırılma problemleri yaşanabilir. Sık yıkamaya özel şampuanlar kullanılarak bu sorunların yaşanması engellenebilir.

Saç için ideal su sıcaklığı nasıl olmalıdır?

36 / 39-Arası Çok sıcak su hem saç hem de saç derisi için kesinlikle zararlıdır. Saçın zarar görmemesi için suyun ılık olması önerilir. Son durulama suyunun ise soğuğa yakın olması saçın sağlığı açısından gereklidir.

Güneş ve denizin saçlarımıza etkisi nedir?

Saçın dokusunda, saç telinin güç ve dayanıklılığını sağlayan bağlar bulunmaktadır. Güneş ışınları ve deniz suyu, bu bağlara zarar vererek kopmalarına neden olur. Ayrıca deniz kumunun da tahriş etme etkisi vardır. Deniz suyu, saçın çatlamasına sebep olurken rüzgar kurumasına, kırılmasına ve dolayısıyla dökülmesine yol açar.
Özellikle yaz mevsimi sonrası, tüm bu olumsuz çevresel etkiler sonucu yıpranan saçlarınız için kuaförünüze ‘yaz sonrası bakım kürü’ yaptırarak, nemsiz kalarak yıpranan saçların eski canlılığına kavuşmasını sağlayabilirsiniz.

Saçımızda kaç saç teli var?

Bir insanda ortalama 100.000-150.000 arasında saç teli vardır. Dökülen bir saç telinin yerine 6 – 10 haftada yenisi çıkar. Her bir saç kökünden; insan ömrü boyunca , 20 kez yeni saç çıkabilir.

Saçımız ayda kaç santim uzar?

Bu da kişiden kişiye değişmekle beraber, saçlarımız ayda ortalama 0,4-1cm arası uzar. Yaş ilerledikçe uzama hızı da yavaşlar.

Bir saç telinin kalınlığı nedir?

Kişiden kişiye farklılık göstermekle birlikte, tek bir saç telinin çapı: 0,05-0,09 milimetre arasındadır.

Saç telleri neden kırılır? Nasıl önlenir?

- Özellikle saç ıslakken, sert fırçalama ve tarama,
- Kalitesiz ve pürüzlü dişlere sahip taraklarla tarama,
- Keskin kenarlı tokalar
- Saçı sürekli ve sıkı bağlamak gibi durumlar saç telinin dokusuna hasar verir.

Böyle bir hasarda saç teli kolaylıkla kopabilir, düğümlenmelere yol açabilir ve kolaylıkla kırılır. Bununla birlikte saç tellerinin kırılmasının en önemli nedeni saçın nemini kaybetmesidir.Gerekli miktarda su molekülünün bulunmaması halinde saç teli elastikiyetini kaybeder ve kimyasal bağlarında zayıflama meydana gelir. Kırılma durumu keratin pullarının katlar halinde birbirinden ayrılması sonucu saç telinin incelmesi ve kopması şeklinde olur. Tedavi edilmediği taktirde saç kestirilse dahi yinelenir. Dolayısıyla; kırılmaya eğimli saçın öncelikle nem ve protein ihtiyacının giderilmesi ve saç telinin hidrolipidik kılıfla kuvvetlendirilmesi gerekir

Saçımızdaki kırıkları aldırmak neden önemli?

Saç kırıklarla dolduğunda matlaşır, zayıflar ve zamansız ölür. Bunun önüne geçmek için, kuaförünüzün önereceği aralıklarla saçınızdaki kırıkları aldırmak yeterli olacaktır.

Saç derisindeki kepeklenme nasıl önlenir?

Kepeklenme saç derisinde keratenize olmuş ölü hücrelerin dökülmesidir. Sağlıklı bir saç derisinde gözle görülmeyecek kadar hafif olan deri dökülmesi durumu; aşırı yağlanma veya kuruluk, antibiyotik veya hormonal ilaç kullanımı, dengesiz beslenme gibi nedenlerle pul pul dökülme halini alabilir. Meydana gelen kepeklenmenin rahatsız edici olmasının yanı sıra saç derisinde hücre yenilenmesinin hızlanması sonucu cilt tahriş olmaktadır.

Beslenmenin saça etkisi nedir?

Beslenme bozuklukları saç üzerinde büyük etki yapar. Saç teli dermal papillada bulunan kılcal damarlar ile beslenir. Saç teli dışarıdan kullanılan doğru bakım ürünleriyle beslenirken saç kökü kanda bulunan oksijen ve besin maddeleri ile beslenir. Bu nedenle meyve, sebze, yağsız et yenmesi ayrıca şeker tüketiminin azaltılması önerilir. Şekerin saç dökülmesine neden olduğu gözlenmiştir. Ayrıca A, B, C, E vitamin takviyeleri ve bol su alımı saçlarımıza ve saç derimize daha sağlıklı bir görünüm ve parlaklık kazandıracaktır.

Saç derisi masajı nedir? Neden önemlidir?

Çünkü böylece, saç kökü hücrelerine ihtiyacı olan besin ve suyun ulaştırılması sağlanmış olur. Toplar damarlar; doku hücrelerine, yani canlı organizmadaki tüm hücrelere gerekli besin maddelerini, oksijen ve suyu taşıyan temiz kanın bulunduğu damarlardır. Saçlarımızı enseden başlayarak yanlardan yukarıya doğru fazla sert olmadan fırçalayarak saç derisine masaj yapabiliriz. Bu işlem her gün tekrarlanmalı, ancak kullanılan fırça doğal kıl fırça veya yumuşak bir fırça olmalıdır.