Prostatitin Dört Şekli

Bu yaygın dert kaynağını daha iyi anlamak için National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases (NIDDK- Ulusal Diyabet, Sindirim ve Böbrek Hastalıları Enstitüsü) 1995'te prostatit konusunda bir çalıştay düzenlemiştir. Uzmanlar burada bu hastalık hakkında güncel bilgileri tartışmış ve aşağıda verilen sınıflandırmayı yapmışlardır.

Kategori 1 Akut bakteriyel prostatit prostatta birden bire ortaya çıkan bir enfeksiyondur. Birçok farklı türde bakteri hastalığın bu türüne neden olabilir. Ateş, üşüme, mide bulantısı, kas ağrısı, genel halsizlik, pelvis ve genital bölgede ve sırtta ağrılar şeklinde nezle benzeri semptomlarla ortaya çıkar. Sık sık idrar yapma, birden idrar yapma isteği, yanma gibi idrar yolu enfeksiyon semptomları da yaygındır. Ayrıca idrar çok pis kokulu olabilir.

Şiddetli vakalarda, prostat içinde cerahat toplanması (apse) görülebilir. Modern antibiyotiklerden önce bu tür bir apse yırtılıp ciddi hayatı tehditeden komplikasyonlara yol açabilirdi. Günümüzde bakteriyel hastalıkların tedavisi için geliştirilmiş güçlü antibiyotik tedavileri mikropları öldürmekte, dertleri rahatlatıp tam bir tedavi sunmaktadır. Bazı hastaların yaptığı ciddi bir hata ise semptomlardaki rahatlamayla birlikte antibiyotik alımının kesilmesidir. Aslında tam altı haftalık bir antibiyotik tedavisi verilmeli, hastalığın nüksetme riskini önlemek için tedavi tamamlanmalıdır.'

Kategori 1 %5'lik görülme oranıyla nadir görülen bir türdür. Genç erkeklerde, çoğu zaman cinsel yolla bulaşan hastalıklar nedeniyle görülürler.

Foley kateter uygulanması, prostat biyopsisi alınması sonrasında (vakaların %1 'inin nedenleri), idrar yolu enfeksiyonu sonrası, bağışıklık sistemi bozulan yalı erkeklerde çok sık görülür.

Kategori II

Kronik bakteriyel prostatit üç ay veya daha uzun süren prostat enfeksiyonlarıdır. Hastaların prostatIarı bakteri kaynasa da bu kategori genelde semptom göstermez. Olası tek semptom akut idrar yolu enfeksiyonlarının kronikleşmesidir .

Prostat bölgesinde yerleşmiş bu tür enfeksiyon, trimetoprime ,kinolon türü siprofloksasin gibi antibiyotik tedavilerine birkaç günde cevap verir. Bu ilaç tedavisinin altı hafta sürmesi nüksü önlemek için kaçınılmazdır. Bu tür prostatit'e yol açan bazı tür bakteriler hastalığın tekrarlama ına neden olup, tedaviye direnç geli tiren koruyucu bio filmler üretebilirler.

Kategori III

CP/CPPS şeklinde kısaltılan kronik prostatlt/kronik pelvis ağrı sendromu prostatit vakalarının 0/090'ında görülür." Halsiz bırakan semptomlar ve ağrılar üç ay ya da daha uzun üre devam eder. İdrar, meni ve prostat salgısı (elle yapılan rektal muayene esnasında beze yapılan masajla çıkar) kültürlerine rağmen bakteriyel enfeksiyonun kesin kanıtları bulunamaz. Standart soru formu (NIH Chronic Prostatitis Symptom Index) semptomları değerlendirmede ve hastalığın şiddetini anlamada kullanılabilir. Hastalığın bu türüne yakalanan erkeklerin %7-8'inde chlamydia, herpes simplex, papilloma virüsü, trichomonas vaginalis ya da mantar enfeksiyonları gibi cinsel yolla bulaşan organizmalar bulunmuştur. Bunlar sadece tesadüf, bağlantısız nedenler olarak düşünülür.

Kategori III bazen iltihaplı ve iltihap olmayan şeklinde ikiye ayrılır (bazı uzmanlar bunun gerekliliğine katılrnazlar). Eğer kategori III türünde prostatit hastası olan erkeğin bezinde bir iltihap varsa, semptomların prostat bezinden kaynaklandığını düşünürüz (Kategori III A iltihaplı CP/CDDS). Diğer taraftan eğer prostat iltihabı bulgusu yoksa hastalığın, mesane, pelvis duvarlarındaki kaslardan kaynaklı olduğunu düşünürüz (Kategori 1 İltihapsız CP/CDDS).

Kategori 1 A iltihaplı CP/CDDS hastalarında menide ya da doktorun mesaneye masajında prostattan salgılanan sıvıda beyaz kan hücresi (lökosit) bulunur. Lökositler vücudun en önemli savunma ajanlarından biridir. Lökositin bulunması bir yaralanmaya, yabancı proteine ya da bakteriye karşı mü cadelenin başladığını gösterir. Garip bir şekilde prostatit semptomlarının şiddeti bezde bulunan beyaz hücrelerin miktarıyla doğru orantılı değildir.

Buna farklı mekanizmaların neden olduğu öne sürülmektedir. Kesin olmamakla birlikte bakteri kaynaklı olmayan CP/CPPS'e enfeksiyon yaratan bakterilerin neden olduğunu söyleyen bazı bulgular vardır. Bu tür prostatit vakalarının üçte birinde prostat bezinde bakteri DNA izlerine rastlanmıştır. Bu durumlarda standart kültürlerde bakteri enfeksiyonu bulguları belirlenemez.

Eğer iltihaplanmayı gösteren beyaz kan hücreleri bulunmuşsa, bakteri kaynaklı olmayan prostatiti taklit eden diğer durumların elimine edilmesi için başka testler önerilir.. Cinsel yolla bulaşan hastalıkların bulaşma yollarının belirlenmesi ve idrar kültürü yapılabilir. Böbrek taşı, mesane kanserivakalarında prostatit benzeri semptomlar görülebileceği için idrar örneğin de kan ve kötü huylu hücre araştırması yapılabilir. Sistoskopi muayenesi ağrı ve üriner problemlere neden olabilecek mesane enfeksiyonu, taş ya da tümör olup olmadığını gösterir. BPH'da (İyi Huylu Prostat Büyümesi), mesane boynunun kalınlaşmasında, üretrayı daraltan bir nedbe dokusunun varlığında da bu semptomlara rastlanır (üretral daralma).

Kategori IIIB lltibapsız CP/CDDSvakalannda, menide ve prostattan salgılanan sıvıda beyaz kan hücrelerine rastlanmaz. Eskiden prostadynia denilen (gerçek anlamda prostatta ağn anlamına gelir) durum iltihaplı Kategori 3 A'da görülen ağrı ve üriner semptomlarla aynıdır. Fakat sebep olan nedenleri bulmak ve etkili tedaviye karar vermek zordur. Güçlü kanıtlar olmamasına rağmen Kategori IllA ve IIlB farklı şekiller de gelişebilir. Kategori IllA enfeksiyon, iltihaplanma, otoimmün (kendi dokularındaki antijenlere karşı antikor oluşması) kaynaklı olabilir. Kategori 2 B daha çok prostatın baş ağrısına benzer. Nörojenik kasların kasılmasından (miyojenik)' ya da stresle ilintili (psikojerıik) olabilir.

Tedavi Seçenekleri Nelerdir?

Kategori 3'te aktif bakteri enfeksiyonuyla ilgili nerdeyse hiç ya da çok az kanatımız olmasına rağmen üç dozdan altı haftalık düzenli antibiyotik tedavisinin denenmesi mantıklıdır." Bakteri kültürleri kesin değildir, bir kürlük tedavi çoğu zaman problemi tedavi eder. Eğer etmezse bu ilaçların uzun süreli kullanımı akılcı değildir. Mide bulantısı, kusma, ilaç alerjisi, mantar enfeksiyonu gibi yan etkileri tetikleyebilir.

Antibiyotik direnci de gerçek bir endişe kaynağıdır. Çok fazla mikrop öldürücü ilaç kullanımı vücudun başka bir yerinde kontrolü zor enfeksiyonlar için ortam yaratabilir. Bu, semptomatik tedavi uygulanmamalı demek değildir. Bazı hastalar da basit ağrı kesiciler ya da iltihap önleyici (antienflarnatuar) ilaçlar tedaviNOT: Bir kür antibiyotik tedavisiyle problemin çözülmesine rağmen, antibiyotik tek başına kahraman değildir. Katagori 3 prostatit semptomları zaman içinde dalgalanmalaya eğilimlidir. Hiçbir müdahale olmaksızın da aynı sonuca ulaşılabilir, için yeterli olabilir. Osteoartrit için geliştirilen nonsteroid anti enflamatuar ilaçlar (NSAID'ler, örn. aspirin, ibuprofen, naproksen) dört-altı hafta alındığında iltihaplanmayı azaltıp, ağrıyı dindirebilirler Eğer semptomlar devam eder ya da bir kürlük tedaviden sonra nüks ederse, daha ciddi bir değerlendirme önerilmektedir. Tam bir üriner sistem incelemesi, PSA testi, boşaltım sonrasında mesanede kalan idrar miktarını ölçmek için ultrason muayenesi, mesane kapasitesini, fonksiyonlarını ve idrar çıkışını ölçen ürodinamik test yapılmalıdır. BPH (İyi Huylu Prostat Büyümesi), mesane çıkışında tıkanıklık, mesane içinde kanserleşmiş hücre bulunması gibi bu semptomları gösterecek diğer olası nedenleri de ortaya Çıkarmak için başka testler de hekim tarafından uygulanmalıdır. Tüm bu yöntemler sorunun kaynağını bulmada yetersiz kalırsa ve bir kürlük antibiyotik tedavisi halihazırda uygulanmışsa ikinci kuşak tedaviler sonuç verebilir.

İkinci Kuşak İlaç Tedavisi Ve Diğer Tedaviler

Alfa blokeder (örn. doksazosin, terazosin, tamsulosin, alfuzosin) prostat ve mesane boynu kaslarını rahatlatır, idrarın daha rahatça dışarı çıkmasına izin verirler. Özellikle idrar miktarında azalma, boşaltım sonrası mesanede idrar kalması, mesane tıkanıklığı gibi bulguları olan kronik prostatit sendromlu erkeklerin %SO'si bu ilaçlarla tedavi edilebilmektedir.Alfa blokerleri özellikle idrar miktarında azalma, mesane çıkışında tıkanmadan kaynaklanan boşaltım sonrası mesanesinde idrar kalan erkeklerde çok etkili olmaktadır.

Prostatite direkt etkisi mi var yoksa kaslardaki rahatlamayı ağladığından dolayı mı bu kadar etkili olduğunu tam olarak bilmiyoruz.

5 alfa redüktaz inhibitöderi (örn. finasterid, dutasterid) prostatı küçültüp, BPH'li hastalarda üriner emptomları hafifletebilir. Tam olarak kesin bulguların olmamasına rağmen bazı prostatit hastalarında bu ilaçlar ile yaramıştır.

İnterstisyel sistit diye bilinen ağrılı mesane durumlarının tedavisinde et kisi kanıtlanmış FDA onaylı pentosan polisü lfa tın , bazı çalı malarda CP/CPPS'ye karşı etkileri araştırılmıştır. Bulgular çok kesin olmamakla birlikte, sonuçlar umut vaat etmektedir. ıo

Kategori 3 prostatit çok acı verici olduğu ve semptomların çözümü çok zor olduğu için birçok erkek bitkisel tedaviler gibi alternatif tedavilere başvurmaktadır. Bazı çalışmalarda bitkilerden elde edilen kuersetin'in, polenlerden elde edilen Cemilton'un rahatlatıcı etkilerinin olduğu bulunmuştur. Keten tohumu ya da soya bitkileri, kesin veriler olmamasına rağmen semptomların düzelmesinde yardımcı olabilir. Yaygın şekilde kullanılan ve tavsiye edilen çinko palmetro. Pygeum africanum (African prune)'un etkileri henüz ispatlanmamıştır. emptomlardan kurtulmak için geçen uzun ve bıktırıcı ara tırmalarda prostatit kurbanları beş yada daha fazla yolu denerler. Sıcak su banyosu prostatı, pelvis duvar kaslarını rahatlatır, kısa süreli rahatlamalar sağlar. Hastalar akupunkturdan, enfekte bölgeye lokal olarak sıcak uygulamadan, aldıkları bazı besinlerden yararlanarak rahatladıklarını belirtmişlerdir. Bazı vakalarda rektumdan prostata yapılan masaj yararlı olmaktadır. Doğrudan üretra'ya uygulanan tennal tedavi (TUMT, transurethral microwavethermo therapy) bu sıkıntılı duruma eşlik edebilecek depresyon ve anksiyeteyi bir ölçüde hafifletebileceği için yarar sağlayabilecek bir diğer yardımcı tedavi seçeneğidir.

Yaşlı erkek hastaların genel inanışlarının aksine, prostatıtın herhangi bir formunun, cinsel aktivitelerin sıklığı veya düzenli ejakülasyondan kaynaklandığı veya bu sayede iyileştiğini kanıtlayan hiçbir veri yoktur. Hangi tedavi yaklaşımının gerçek, uzun süreli iyileşme sağladığı konusu hala bilimsel olarak titizlikle araştırılmalıdır.

Kategori 4

Asemptomatik enflamatuar prostatit prostat iltihaplanmasırun hafif bir şeklidir. Bu konudaki bulgular,prostat sıvısının ya da biyopsiyle alınan prostat dokusu ya da prostatın ameliyatla alınmasından sonra yapılan inceleme ve tahlillerde anormal sayıda iltihaplanmış beyaz kan hücresinin saptanmasıyla, rastlantıyla bulunmuştur." Eğer hastanın PSA düzeyinde yükselme yoksa, kısırlık sorunları bulunmuyorsa hiçbir tedaviye gerek yoktur. Bu kategorinin bilinen hiçbir yan etkisi yoktur.