Kolesterol ve damar sertliği

Herkes günün modası olan cholesterolü kan da çoğaltmamak için hayvanı yağları yemekten çekiniyor. Bunda haklıdırlar. Kasap dükkanına girdiniz mi, hiç kimse etin yağlı tarafını almak istemez. Pastırma alanlar da öyledir. Geçen gün bir kasaba gitmiştim. Bütün müşteriler etin yağsız tarafından . istediler. Kasap, Eskiden böyle şeyler yoktu, herkes etin yağlı tarafını isterdi. şimdi ben bunları kime satayım? diye mırıldandı durdu. . Birkaç yıl öncesine kadar doktorlara damar sertleşmesini ve onun arkasından ara Sıra gelen kalb sektelerini diğer birçok hastalıklar gibi nedenlerini bilmeden tedavi ederlerdi. Son zamana farelere içinde çok miktarda yağ bulunan aları verdiler. Bu şekilde yapılan deneyler; ilim arına vücut ta yağ ve cholesterol metabolizın değişmesiyle damar ve kalb hastalıkları olduğunu öğretti. Yağlı gıdaları vücut tutar ve damarlarının kenarında bu yağlı cisimlerin Iarımasiyls damar sertliği olur. Bazı yağlar da arların kenarına yapışır. Bu yapışmayı bir tablo duvara asılmasına benzetebiliriz. Yapışmalar çoğaldıkça kan, uzakta bulunan hücrelerimize ye r kadar gidemez. Bu yağ birikintilerine plaka verilir. Plakalar damarların içine kadar yer r. Böyle olunca normal hallerde olduğu gibi hızlı değil çok yavaş geçer. Eğer kalbi besli damarlardan biri bu plakalarls tıkanacak kalbin bu tıkanan damarla beslenen saha- "erekli oksijeni, gıdayı alamıyacak ve bu yüz de o sahanın hayatiyeti kalmayacaktır. İşte birdenbire duruvermesine kalb sektesi adı veririz. Kalb Sektesinin Sebepleri Acaba kalb sektesinin nedeni yalnız yağlı plaarın damarları tıkaması mıdır? Bunu henüz olarak bilmiyoruz. Muhakkak işin içine diğer bu nedenler de karaşıyor. Başta irsiyet önemli oynuyor. Kanda yağa benziyen maddelere chloesterol ı veririz. Bunlar hormonlara benzer ve her- -in kanında vardır. İşte damarları sertleşmiş in arda veya kalb sektesine uğrayanların karıın cholesterol normal insanlarınkinden fazla görülmüştür, Şunu da belirteyim ki birçok insanların laboratuarda kanları muayene edildiğinde cho Jesterolleri bakılırsa çok yüksek olduğu anlaşılır, fakat hiçbir zaman damar sertliğinden şika yetleri yoktur. Kandaki kolesterol besinlerden aldığımız cholesterole bağlı değildir. Yediğimiz cholesterolü beş on defa çoğaltsak bile kandaki cholesterolün çoğalması şart değildir. Diğer taraftan karaciğer de yediğimiz besinlerden cholesterol yapar. Bundan başka bedeni ve ruhi yorgunluktan sonra kanda ki cholesterol ani olarak değişir. Yaralanmalarda, 'damarlarla ilgisi olmayan ani hastalıklarda, heyecan bozukluklarında kandaki cholesterol miktarı normalin üstüne çıkar. Bazı hormon tedavilerinde kandaki choleste rol düşer veya çoğalır. •Demek oluyor ki kandaki cholesterol yalnız hayvan yağlar yemekle çoğalmıyor. Şeker hastalığında, safra kesesi veya karaciğer hastalıklarında da çoğalıyor. O halde bu gün normal cholesterol seviyesinin ne olduğunu kimse bilmiyor. Kanda cholesterol miktadarı haftadan haftaya değiştim gibi dakikadan dakikaya da değişiyor. Kanda cholesterolün çoğalması damar sertIiğine zemin hazırlıyor diye de kimse bir şey söyle yemez. "Kandaki cholesterolü azaltmakla kalb ve damar hastalıkları önlenmiş değildir. Normal cholesterolü olanlar da kalb hastalıklarından muaf sayılmazlar. Nebati Yağlar Yenmeli Mamafih bugün kalb ve damarlar bizden öncekilerden daha çok şeyler hakkında biliyoruz. 60 anda fazla kolesterini tedavi ile düşürüyoruz ve i düşürme keyfiyeti hastaya hiçbir zaman zaarh olmuyor. Yıllardan beri görülmüştür ki bu yapılan tedaviler başarılıdır. Kolesterini düşürmek için en kolay usul, yeni en yağ miktarını azaltmaktır. Kilosu boyuna göre fazla olanlar kilolarını düşürmeli ve hafif yürüyüşler yapmak suretiyle kandaki kolesterini düşürmeğe çalışmalıdır. Bütün bunlara rağmen kilo verdiği halde kandaki kolesterinin azalmadığı ur. Besinlerden nebati yağları yemelidir. Bun m başında pamuk, mısır, soya fasulyasıyağı ve nihayet zeytin yağları gelir. Bundan başka kal hormonları da kanda kolestrini düşürür. Bilin- 5l gibi kadınların menopoz dediğimim yaş dönümine girmeden önce kandaki kolestrinIeri nor 31 seviyededir. Kalb ve damar hastalıklarını önlemek için en n nazariye, sıkıntı ve üzüntülerden uzak kal ak, dışardakl iş hayatına, içerde de aile ve ev yatma uyabilmektir. Son nazariyelere göre vüdumuzdaki yağlar ve kolestrin bir hormon tarafından kontrol edilmektedir. İşte üzüntülü anımızda vücut bazı hormonlar çıkarmak ta ve bu hormonlar önceden depo edilen yağları harekete geçirerek kolestrini arttırmaktadır. Bütün bu söylediklerimizi toplayalım:

1 - Eğer kolesterin çoğalmasından korkuyor sanız, yemeklerinizde hayvani yağları kesiniz.

2 - Sıkıntılı durumlardan kurtulunuz.

3 - Kalb hastalığından kaçınmak istiyorsanız, bir belirti görülür görülmez doktorunuza başvurununuz.

4 - Kanda kolestrini azaltmak istiyorsanız doktorunuzun tavsiyelerini dikkatle izleyiniz.

Bir Hastanın Hikayesi Şimdi size bir hastanın cholesterol hakkında ki hikayesini anlatayım: Dersleri izlemek için A merika'nın Iowa City şehrinde bulunan tıp fakül tesinin dahiliye servisine girmiştim. Derste asis tan, 39 yaşında olduğu halde ellisinde görünen b hastayı takdim etmişti. Bu hasta bir makale oku muş ve ondan Sonra kalbiyle damarlarına muhakkak bir şey rıldu diye üzüntüye kapılmış biriydi Geçmişinde mühim bir hastalık olmamış. Fakat babası ellibir yaşında iken kalb sektesinden ölmüştü. Hasta doktor, günde oniki, ondört saat çalışır, çok zaman öğle yemeklerini bile yemezmiş. Ağırlığı kilosuna göre biraz fazlaydı. Paraca bir sıkıntısı olmadığı gibi aile hayatında da mutluydu. Hastanın' muayenesinde tansiyonu biraz fazla bulunmuştu. Hepsi o kadar .. Hasta tıp dergisinde ki makaleyi okuduktan sonra kalb ve damarları hakkında çok heyecanlanmış ama kalbin elektrosu çekilmiş, gayet normal bulunmuş. Laboratuar muayenelerinde kanda cholesterol miktarının iki misli (550) olduğu görülmüş. Bu hastaya damar sertliği korkusu teşhisi koymuşlardı. Bütün muaye nelerden sonra belirli bir hastalık bulunmadığı halde acaba bu hasta niçin üzüntü içindeydi? Üstelik kendisi hekimdi ve bu muayenelerden Sonra üzüntüsünün geçmesi gerekmez miydi? Üzüntülüydü, çünkü damar sertliği ve kalb sektelerine hazırlanması irsen geliyordu. Yazıyı okuyor, babasının erken yaşta kalb sektesinesini düşünüyordu hep... Babasından gazı irsiyetlere inanmıştı. Olayı takdim eden neticeyi şöyle bağladı: a, öğle yemeklerinden sakındığı halde arı kokteyllere gidiyordu ki bunu yapmalıydı. Kalorili içkiler alması gerekiyordu çün ağlı etler, tereyağı yememeliydi ve nihayet - porsiyonlarının azaltılması ve böylelikle un biraz daha düşürülmesi gerekiyordu. açların yardımı ile de kanda cholesterol 195'e görülmüştü. Ayrıca dergideki makalenin tefsiri pıldı ve hastanın üzüntüsü de kayboldu gitti.