Kalp Yetmezliğinde Yaşam Süreci

İyi bir yaşam kalitesini sürdürme özellikle kronik ve ilerleyici bir hastalıkla yaşayan hastaların çoğunun daha uzun süre yaşaması için oldukça önemlidir. Yaşam kalitesi klinik bir durumun ve tedavisinin hastanın günlük yaşamı üzerindeki çok boyutlu etkisini yansıtmaktadır.

Kalp yetersizlikli hastalarda nefes darlığı, yorgunluk, vücudun herhangi bir yerinde olan şişlik, uyku bozuklukları, depresyon ve göğüs ağrısı gibi çeşitli fiziksel ve duygusal şikayetler olmaktadır. Bu şikayetler hastaların günlük fiziksel ve sosyal aktivitelerini sınırlamakta ve yaşam kalitesini bozmaktadır.

Kötü/bozulmuş yaşam kalitesi ise hastaneye yatış ve ölüm oranlarını arttırmaktadır. Bu yüzden kalp yetersizlikli hastalarda hastalığın günlük yaşam üzerindeki etkisini belirlemek için yaşam kalitesinin uygun bir şekilde değerlendirilmesi gerekmektedir.

Bilindiği gibi kronik bir hastalığın ortaya çıkardığı sosyal, fiziksel, duygusal, ekonomik zorluklar hasta ve ailesinin uyumunu güçleştirmekte ve yaşam kalitesini azaltmaktadır. Hastaların cinsel aktivitelerine varana kadar birçok aktivitesinin kısıtlandığı yapılan çalışmaların sonuçlarında gösterilmiştir.

Kalp yetersizliğinin başarılı bir şekilde yönetimi sıklıkla hastalar ve ailelerinin yaşam şekli değişikliklerine uyumunu gerektirmektedir. Diyet ve günlük yaşam aktiviteleri hastaların arzu ettikleri, geleneklerine ve kültürel yapılarına uymayan değişiklikler gerektirebilir.

Kalp yetersizliği şikayetleri izlenmeli ve uygun tedavi sağlanmalı böylece hastaneye yatmayı gerektirecek ciddi ilerlemeler önlenmelidir. Hastalar yeni kısıtlamalarla, sınırlılıklarla yaşama fikrine ve sorumluluğuna psikolojik olarak uyum sağlamalıdır.

Bu önlem ve gerekliliklerden herhangi birini başarmada yetersizlik yaşam kalitesinde düşmeye, gereksiz hastane yatışlarına ve erken ölümlere yol açmaktadır. Bu yüzden önemli bir hedef olarak bu hastalarda yaşam kalitesini yükselten ve şikayetleri düzelten ilaç dışı girişimlerin geliştirilmesi gerekmektedir.

KALP YETMEZLİĞİ

Kalp yetmezliği; kronik ve yaşamı tehdit eden bir hastalık olup; ciddi yorgunluk nefes darlığı ve işlevsel durum bozukluğuyla karakterizedir. Bir hastalıktan ziyade hayatı her yönüyle etkileyen klinik bir sendromdur.

Bireyler yaşam tarzlarını değiştirmek zorunda kalmakta ve günlük yaşamlarını sürdürürken zorlanarak yardıma ihtiyaç duymaktadırlar. Bu durum da kalp yetmezliği olan hastalarda hastaneden taburcu olduktan sonra evde bakımı gerektirmektedir

Toplumda kişileri gittikçe yaşlanması kronik hastalıkların oranında artışa neden olmuştur. Hipertansiyon, kan yağı yükseklikleri, diyabet v.b. hastalıkların toplumda görülme sıklığının artması ve kalp damar hastalıklarının ilerlemiş tedavi seçenekleri ile yaşam süresinin artması da kalp yetmezliği oranını artırmaktadır

Kalp yetmezliği tedavisi kompleks ve karmaşıktır. Tedavi yaşam boyu sürmektedir. Kalp yetmezliği tedavisi için tek bir ilaç yoktur ve diğer tedavilerle birlikte bazı ilaçların hastalık süresince değişen dozlarda, farklı zamanlarda kullanılması bakımı karmaşık hale getirmektedir.

Kalp yetmezliği olan hastalarda kişilere göre farklı çeşitli şikayetlere sahiptirler ve bu yaşam kalitesinde düşüşe, egzersiz kapasitesinde düşüş nedeniyle günlük aktivitelerde kısıtlılığa neden olur. Tedavi ve oluşan şikayetler bireyin yaşamını tümüyle etkilemekte, yaşam şekli değişikliklerini beraberinde getirmektedir. Tedavinin ömür boyu sürmesi nedeniyle düzenli izlem gerekmektedir.

Kalp yetmezliği hastalarının günlük yaşam aktivitelerini yerine getirmekte güçlük yaşadıkları, ekonomik, cinsel ve psikososyal sorunlarının olduğu, özellikle iş yaşamında, aile, arkadaş ilişkilerinde sorunlarla karşı karşıya kaldıkları saptanmıştır. Kalp yetmezliği sık hastaneye yatışlara ve iş gücü kaybına neden olması ile bireysel ve toplumsal ekonomik sorunlar oluşturabilmektedir.

Yapılan bir çalışmada kalp yetmezlikli hastalarda yaşam kalitesinin günlük uyku süresi arttıkça arttığı bulunmuştur. Ayrıca bu hastalarda günlük alınan toplam ilaç sayısı ve kalp yetmezliği sınıfı arttıkça yaşam kalitesi düşmektedir. Dolayısıyla bireylerin hastaneden taburcu olurken iyi bir eğitime ve bu yaşam şekli değişikliklerini hayata geçirebilmesi için düzenli takibe ihtiyaçları vardır

KALP YETMEZLİĞİ VE EVDE BAKIM

Kalp yetmezliğinde yaşam kalitesini yükseltecek, hasta ve ailesini de kapsayan eğitim programları uygulanmalı, bireyler düzenli olarak takip edilmelidir. Kalp yetmezliği olan bireylerin başarılı yönetimi, sıklıkla temel, uzun dönem yaşam şekli düzenlemelerinin hastalar ve aileler tarafından uygulanmasını gerektirir.

Yaşam şekli düzenlemeleri diyet, aktivitelerin değişimi, ilaçların düzenli alımı, şikayet kontrolü, sigara ve alkolün bırakılması, günlük kilo takibini içerir. Hasta ve aile eğitimine hastanede başlanır ve taburculuk sonrası düzenli takipler ile devam edilir. Hasta ve aile eğitimi, evde sağlık bakımı bu hastalarda daha sonraki hastaneye yatışları önlemede önemli bir faktördür.

Düzenli takiplerde şikayet kontrolü, günlük kilo takibi, aktivite programı, sigarayı ve alkolü bırakma, düşük tuzlu diyet uygulaması, tedaviye uyumunu içeren yaşam şekli değişikliklerine hastaların uyumu takip edilmekte ve gereken konularda hastalara gerekn bilgiler verilmelidir.