Felç Çeşitleri Nedir

Felç çeşitleri ‘ni iki ana başlıkta toplayabiliriz.

1) İskemik Felç (iskemik inme):

İnme veya iskemik beyin-damar hastalığı, merkezi sinir sistemi ile ilgili damarların tıkanması ile oluşan fokal veya global nörolojik belirti gelişimi olarak tanımlanabilir. Embolik ve trombotik olarak ikiye ayrılır.

2) Hemorajik Felç (beyin kanaması – hemorajik inme):

Beyin kanaması, beyni besleyen damarlardan bir veya birkaçından dışarı kan sızması sonucu, kanla beslenen bölgenin çalışamaz duruma gelmesidir. Bu durum aniden olusabilmektedir ve genellikle yüksek tansiyon hastalarında görülebilmektedir. Anevrizmalar da beyin kanamasının önemli nedenlerindendir. Beyin kanamasi sonucu hastada felc, inme meydana gelebilmektedir.

İki türü vardır:
a) Beyin içi kanama: Burada, beynin içindeki bir damar yırtılır ve beyin içine kanama olur; beyin hücreleri hasarlanır. Yüksek tansiyon, travma, vasküler anomaliler, kan sulandırıcı ilaçların kullanımı böyle bir kanamaya neden olabilir.

b) Subaraknoid kanama: Burada beyin yüzeyindeki bir damarın yırtılması ve beyin ile kafatası arasındaki boşluğa kanamanın yayılması söz konusudur. Ani ve çok ciddi bir başağrısı ile birliktedir. Subaraknoid kanama genellikle anevrizmanın yırtılması ile oluşur.

İnme esnasında, her dakikada 2 milyon beyin hücresi ölmektedir. Bu süre ne kadar uzun sürerse ölüm veya fonksiyonel yetersizlik o kadar fazla olacaktır. Bu sürecin erken farkedilmesi ile ölüm oranı ve fonksiyonel yetmezlik azaltılabilecektir.

Geçici iskemik ataklar (mini inmeler)’in görülme oranı yaşla artmaktadır. Mini inme geçiren kişilerin %40’ı gerçek inme geçirecektir.

Felç Belirtileri Nelerdir

– Birkaç dakikadan birkaç saate kadar süre­bilen bir zaman boyunca görme, konuşma veya duyularda bozulma.
– Bir kol veya bacakta veya bir kolda ve bir bacakta genellikle aynı tarafta yüzle birlik­te olabilen veya olmayan ani zayıflık veya duyu kaybı.
– Akut olarak çift görme durumunun bozuk konuşma, baş dönmesi, koordinasyon bo­zukluğu veya yutma güçlüğünün başlama­sı.

Felç Nedenleri Nelerdir

Hipertansiyon, diyabet, kalp hastalıkları, sigara içimi, yüksek kolesterol ve geçici iskemik ataklar inmeye neden olan risk faktörleri arasında yer alıyor. İnme vakaları içinde daha kısıtlı bir yere sahip olan beyin kanamalarının en önemli nedeni ise kontrol edilemeyen hipertansiyon. Beynin damarlarındaki baloncuklar, damar yumakları gibi kalıtsal hastalıklar da beyin kanamalarının nedenleri arasında yer alıyor. Beynin bir yerinde uzun süre sessiz kalan bu damar yumakları günün birinde aniden kanayabiliyor. Daha yaygın bir inme türü olan tıkayıcı inmeler 5 kategoride değerlendirilebiliyor.

En önemli kategoriyi kalp kaynaklı tıkanmalar oluşturuyor. Kalp içinde oluşabilecek pıhtılar yerinden koparak beyin damarlarını tıkayabiliyor. Örneğin enfarktüs geçirmiş kalpte, belli bir bölümde kalp kası fonksiyonunu kaybedebiliyor. Bunun sonucunda kalp etkin bir şekilde kasılamayacağından orada pıhtı birikebiliyor. Oluşabilecek bir ritim bozukluğunda bu pıhtı kalpten fırlayıp beyne gidebiliyor. İkinci önemli kategori, beyni besleyen büyük damarlarda görülen problemler. Şah damarı denilen karotis ve arka tarafta da vertebral arterler olarak adlandırılan ve beynin arka bölgeleri ile beyin sapı ve beyinciği sulayan damarlarda oluşan sorunlar da inmeye neden oluyor.

Üçüncü kategori beynin derin bölgelerini sulayan küçük damarlarda yaşanan sorunlar. Örneğin diyabet, yüksek kolesterol ve hipertansiyon gibi damar yatağını bozan kronik hastalıklar buna yol açabiliyor. Büyük bir damar yavaş yavaş tıkanırsa, sağlam kalan damarlar tıkanan damarın alanını da beslemeye başlıyor ama küçük damarlarda bu gerçekleşmiyor. Dolayısıyla küçük damarların ani tıkanmasıyla besledikleri bölge tamamen kansız kalabiliyor. Bunun nedeni, hipertansiyonun yıllar boyunca uç damarlarda yaptığı olumsuz ve tahrip edici etkiler.

Dördüncü kategori ise ender görülen nedenlerden oluşuyor. Bu gruptaki hastalar iyice incelendiğinde kalıtımsal hastalıklar, romatizmal hastalıkların bir parçası şeklinde oluşan damar problemleri veya kanın pıhtılaşması ile ilgili hematolojik problemler bulunabiliyor. Bunun yanında büyük damarların aniden yırtıldığı diseksiyonlar da bu gurupta değerlendirilebiliyor. Diseksiyonlar genç yaş grubunda önemli bir inme nedenini oluşturuyor. İnme, yaşlılık hastalığı olarak algılanmamalı. Bu hastalık çocukluk çağında da görülebiliyor. Diseksiyonlar, çocukluk çağı inmelerinin önemli nedenlerinden. Doğumda bile ortaya çıkabiliyor.

Son grubu ise nedeni bilinmeyen inmeler oluşturuyor. Bu grup, tıkayıcı inmeler içinde yüzde 10-30 kadar bir yer tutuyor.