Düzenli Egzersizin Önemi

Düzenli Egzersizin Önemi :

Düzenli egzersiz yapmak sadece yüksek tansiyon için değil, birçok sağlık sorunun çözümlenmesine yardımcı olan önemli bir uğraştır.

Kalp hastalığından ve inmeden korunmada da egzersizin büyük önemi vardır. Düzenli egzersiz, total kolesterol ve kötü kolesterolü düşürür, iyi kolesterolü ise yükseltir. Enerji tüketimini arttırarak şişmanlığın tedavisine yardımcı olur. Ayrıca kilo almayı da önler. Yapılan çalışmalar, egzersizin kanın pıhtılaşmasını engelleyerek, damarlardaki plakların gelişmesini önlediğini göstermişlerdir. 

Ayrıca egzersiz, damarların elastikiyetini arttırır.

Düzenli egzersiz, yüksek tansiyonun kontrolünde de çok fayda sağlar. Düzenli egzersiz yapılması, kan basıncını 8-10 mmHg’ya yakın oranda düşürebilir.Yukarıda faydalarını saydığımız egzersizi yapmaktan bazı hastalar korkarlar. Kan basınçlarını aşırı yükselteceğini veya kalp krizi ile inmeyi tetikleyeceğini düşünürler. Kuşkusuz egzersiz sırasında kan basıncında yükselme şeklinde değişiklikler gözlenebilir. Bu değişikliklerden aşağıda bahsetmek istiyorum: • Egzersizin her tipinde başlangıçta kan basıncında yükselme gözlenir. Ancak bu yükselme kısa sürelidir, egzersiz süresince devam eder. Egzersize son verildikten sonra eski seviyesine döner, hatta daha aşağılara inebilir. Bu durum, vücudun egzersize verdiği bir yanıttır. Normal fizyolojik mekanizmaların bir sonucudur. • Egzersiz sırasında yükselen kan basıncı daha çok sistolik, yani büyük tansiyondur. Küçük tansiyon daha az yükselir. Normal koşullarda egzersiz testi sırasında kan basıncında yükselme bekleriz. Eğer yükselmez, hatta düşerse endişeye kapılırız, acaba kalp damarlarında bir şey mi var, veya kalbin performansı mı zayıf diye. Gerçi % 10 kadar hastada kalp ve damar sistemi sağlam olmasına karşın egzersiz sırasında kan basıncı yükselmeyebilir. Bu durumu dikkate alarak hastayı değerlendirmek gereklidir. Peki yüksek tansiyon hastalarının egzersiz programı nasıl belirlenmelidir? İşte bu hastalara, egzersiz programına başlamadan önce hekim kontrolünde egzersiz testi yapılmalıdır. Bu test sırasında hastanın egzersize verdiği kan basıncı yanıtı değerlendirilir, efor yapabilme kapasitesi belirlenir ve kalp damarlarında bir problem olup olmadığı anlaşılabilir.  Egzersiz testi sırasında, egzersizin tetikleyebileceği bazı ritim bozuklukları da anlaşılabilir. Bu incelemelerden sonra hastaya sağlıklı bir egzersiz programı önerilebilir. Özellikle 45 yaş sonrası kişilerde, üstelik kardiyak risk faktörlerinden birisi veya birkaçı var ise, egzersiz testinden sonra program verilmesinde büyük yarar vardır. Egzersiz sırasındaki tansiyon yükselmelerinin derecesini, yapılan egzersizin tipi ve bu egzersiz sırasında vücutta oluşan stres belirler. Statik egzersiz dediğimiz ağırlık kaldırma sırasında tüm kaslardaki oksijen ihtiyacı ve kan akımı artar.  Ayrıca vücutta önemli bir stres oluşur ve tansiyonda aşırı yükselme gözlenebilir. Bu nedenle biz hekimler, yüksek tansiyon hastalarına ağırlık kaldırma veya bir dirence karşı yapılan statik egzersizleri pek tavsiye etmeyiz,Dinamik egzersiz tipleri dediğimiz, yüzmek, yürümek, koşmak, aerobik yapmak, dans etmek v.b egzersizler sırasında da kan basıncı yükselebilir, ancak çok yüksek sınırlara ulaşmaz. Hastanın stresi bu tür sporlarda ya çok azdır veya yoktur. Bu nedenle yüksek tansiyon hastalarına dinamik sporların yapılmasını tavsiye etmek daha doğrudur, • Eğer uzun bir süre egzersiz yapmadıysanız ve aktif olmayan bir yaşantı içerisindeyseniz, egzersize başlamadan önce bir sağlık kontrolünden geçmenizde yarar vardır. Kontrolden geçtikten sonra hafif doz egzersiz programına başlayarak, giderek arttırmanız çok daha iyi olabilir, • Egzersiz ne zaman yapılmalıdır? Tabii ki en uygun zaman sabah saatleridir. Ancak yine de ben illaki sabah egzersiz yapacağım diye ısrar etmenize gerek yoktur. Egzersiz, ne zaman yapılırsa yapılsın, faydalıdır. Eğer siz, kendinizi öğleden sonra veya akşamları aktif hissediyorsanız ve egzersize hazırsanız, bu saatlerde egzersiz yapmanızda hiçbir sakınca yoktur. Kendinizi hafta sonları egzersiz yapacağım diye şartlandırmayınız, ne zaman uygun zaman bulursanız, o zaman yapınız. • Egzersiz zamanı konusunda gözlediğim bir yanlıştan bahsetmek istiyorum. Bazı kişiler sabah erkendenuyanıp egzersiz yapmanın faydalı olduğuna inanırlar ve bu konuda kendilerini çok zorlarlar. Çoğu zaman uykularını bölerek erkenden, sabahın soğuğunda egzersize çıkarlar. Bir süre sonra da erken uyanmak zor gelir ve egzersizi bırakırlar. Bu nedenle ben hastaların zaman konusunda strese girmelerini hiçbir zaman istemem. Ne zaman egzersiz yaparsanız yapınız, yeter ki düzenli olarak yapınız,Egzersizin aç karnına mı, yoksa tok karnına mı yapılması tavsiye edilmektedir? Bu soru önemli bir sorudur. 

Biz, kalp hastalarının tok karnına egzersiz yapmalarını pek tavsiye etmeyiz.

Çünkü insan tok olduğu zaman kanın önemli bir kısmı besinleri sindire- bilmek için sindirim sistemine gider. Kalbe daha az kan ulaşır. Eğer hastada koroner yetersizliği var ise, kalbe daha az kan gideceği için egzersiz sırasında hasta sıkıntı hissedebilir. Çok aç olmak da faydalı değildir.