Boğmaca Öksürüğüne Ne İyi Gelir?

Boğmaca Öksürüğüne Ne İyi Gelir? :

Boğmaca

Boğmaca aşılamaya rağmen hem gelişmekte hem de gelişmiş ülkeler için hala sorun olmaya devam etmektedir.
Boğmaca özellikle küçük çocuklarda ağır seyredebilen,çok bulaşıcı bir hastalıktır.
Solunum yolu veya direkt temasla geçer.
Boğmaca etkeni dış ortamda yaşayamaz,bu nedenle bulaşma özellikle öksürük sırasında yayılan damlacıklarla olur.
En sık temmuz – ekim ayları arasında görülür.
Ergenler ve erişkinler önemli bir bulaşma kaynağıdır.
Bebekler ve küçük çocuklar hastalığı çoğu zaman belirti vermeyen büyük kardeşleri ya da yetişkinlerden alırlar.
En bulaştırıcı dönem öksürük nöbetleri öncesi dönemdir.
Bulaştırma öksürük başladıktan sonra 3 hafta kadar devam eder.
Kuluçka süresi 6-21 gündür.(ortalama 7-10 gün)
Anneden geçen boğmaca antikorları çok azdır ve hızla kaybolur.Bu nedenle bebeklik döneminde ağır seyirli boğmaca yaşanabilir.
Hastalardaki belirtiler hastanın yaşı,bağışıklık durumu ve etkene göre değişiklik gösterir.
2 yaşın altındaki çocuklarda görülen belirtiler
- Paroksismal öksürük (%100)
- Boğulma (%60-70)
- Kusma (%60-80)
- Nefes almada zorluk (%70-80)
- Havale (%70-80)

2 yaşından büyük çocuklarda ise klinik belirtilerde azalma ve süresinde kısalma olur.Havaleler nadirdir.
Yenidoğan bebekler ve 3 aydan küçük çocuklarda öksürük ön planda değildir.
Bu bebeklerde apne(solunumun geçici olarak durması),dispne (zolu nefes alma) ve morarma daha belirgindir.
Aşılı olan çocuklarda hastalık daha hafif seyreder.
Ateş bütün yaş gruplarında genellikle 38.4C’yi geçmez.
Boğmaca 6-8 hafta sürer ve hastalığın 3 dönemi vardır.
Kataral dönem (1-2 hafta)
Paroksismal Dönem (Spazmotik Dönem) (2-4 hafta)
Nekahat dönemi (İyileşme Dönemi) (1-2 hafta)

Kataral dönem

- Üst solunum yolu enfeksiyonu şeklindedir.
- Bu dönemde boğmacadan kuşkulanılmaz.
- Burun akıntısı,hapşırma,öksürük,gözlerde sulanma ve hafif ateş vardır.

Paroksismal Dönem (Spazmotik Dönem)

- Bu dönemde öksürüğün sıklığında ve şiddetinde artma olur.
- Tipik bir boğmaca öksürüğünde,5-10 kez kuvvetli öksürük ve bunu takip eden ani bir nefes alma oluşur.
- Bu sırada yüzde kızarıklık,morarma olur.
- Gözler dışarı fırlar,dil ileriye doğru çıkar,tükürük salgısında artış,boyundaki toplardamarlar belirginleşir.Arkasından kusma olur.
- Öksürük nöbetleri,ses,ışık,yeme,içme,egzersiz gibi uyarılarla başlar.Daha çok geceleri ortaya çıkar.
- Öksürük nöbetleri hafif vakalarda 5-10 kez,ağır vakalarda 40 veya daha fazla olur.
- Hasta öksürük nöbetleri arasında iyi görünümündedir.

Nekahat (iyileşme) dönemi
- Öksürük nöbetleri ve kusmada yavaş yavaş azalma olur.
- Öksürük aylarca sürebilir.(yüz gün öksürüğü)
- Aylar ve yıllar içerisinde üst solunum yolu enfeksiyonları ile öksürük nöbetleri tekrarlayabilir.

Teşhis

Özellikle paroksismal dönemdeki öksürük nöbetlerinin görülmesi ile konulur.
Ancak çok küçük çocuklarda veya erişkinlerde tipik öksürük nöbetleri görülmeyebilir.
Kesin teşhis boğmaca etkeninin laboratuvarda üretilmesi ile olur.
Ancak etkenin gösterilmemesi hastalığı ekarte ettirmez.

Komplikasyonlar(İstenmeyen Durumlar)

Komplikasyonlar genellikle solunum sistemi ve sinir sistemini ilgilendirir.
Pnömoni(zatürre) en sık kompliksayon olup 3 yaş altında boğmaca ölümlerinin %90’nından sorumludur.
İkinci sık ölüm nedeni ansefalopatidir.(beyin dokusunun etkilenmesi)
Ayrıca havale,burun kanaması,gözde kanama,kafaiçi kanaması,orta kulak iltihabı,göbek-kasık fıtığı,beslenme güçlüğü görülebilir.
Subconjunctival_hemorrhage_03 pnömoni rie boğ ensef
gözde kanama zatürre ağır seyreden boğmaca

Tedavi

6 ayın altındaki çocuklar ve klinik belirtileri şiddetli olan çocuklar hastanede tedavi edilmelidir.
14 gün süre ile antibiyotik (eritromisin) verilir,destekleyici tedaviler uygulanır.
Hastalığın ilk döneminde (Kataral Dönem) verilen antibiyotik hastalığın şiddetini azaltmaktadır.
Öksürük nöbetleri başladıktan sonra verilen antibiyotikler ise hastalığın seyrini etkilememekte fakat bulaşıcılığı azaltmaktadır.

Korunma

Boğmacadan korunmada etkili tek yol aşılanmadır.
Boğmaca hastalığı saptandığında aynı evde oturanlar ve yakın temasta bulunanlar yaş ve bağışıklık durumuna bakılmaksızın 14 gün süre ile antibiyotik (Eritromisin 40-50mg/kg/gün,4 dozda) almalı,temasta bulunanlar 20 gün sonrasına kadar solunum sistemi hastalığı açısından takip edilmelidir.

Koza Stratejisi

Koza stratejisi bebekleri korumak için bebekle teması olan kişilerin (anne,baba,kardeş, bakıcı ve diğer ev halkı) aşılanmasıdır.
İlk 3 boğmaca aşısı tamamlanıncaya kadar bebekler korumasızdır.
Küçük bebeklerde görülen boğmacanın kaynağı:
%25 anneler
%75 ev halkı
%20 kardeşleridir.
Bu amaçla yenidoğanların ve aşıları tamamlanmamış süt çocuklarının çevresindekilere Tdap aşısının uygulanması önerilmektedir.
Bu aşının özellikle bebek doğmadan önce bebekle temas edecek bireylere uygulanması en uygun yöntemdir.
Tdap aşısı içeriği:Tetanoz,erişkin tip difteri ve erişkin tip aselüler boğmaca aşısı
Tdap aşısı(Adacel.Boostrix) 10-64 yaş arasında tek doz IM uygulanır.
Lokal istenmeyen etkilerdeki artış nedeniyle olabilirse,dT dozundan 2 yıl sonra bir doz önerilmektedir.

Size Boğmaca Öksürüğü için denediğim bir tarifi vereceğim. Melekotu Kökü alın ve kaynatıp koyu bir çayını hazırlayın, soğutun ve süzün. Melekotu çayına 120 gr beyaz şeker katın ve şurup hazırlayın. Günde 6 ila 8 kere bir yudum alın.