Beyin Şişmesi
Kafa travmalarının öldürücü komplikasyonlarından biri de beyin şişmesidir. Genellikle beyin şişmesi ve beyin ödemi deyimleri birbirinin yerine kullanılırsa da, beyin ödemi, beyin su kapsamının arttığı özel bir beyin şişmesi durumu olarak düşünülmelidir. Travmada beyin şişmesi, serebral hiperemiden ve serebral damar yatağının dolgunlaşmasından da oluşabilmektedir. Bu ayırımın yapılması tedavi açısından önemlidir.Ödem sıvısının yapısı ve yerine göre birkaç tip beyin ödemi tanımlanmıştır. Ancak travmada bunlardan muhtemelen en önemlisi vazojenik ve iskemik tiplerdir. Vazojenik ödem, kan beyin bariyerinin bozulmasına bağlı olarak artan kapiller perméabilité sonucu teşekkül eder ve özellikle serebral beyaz madde biriken ekstrasellüler plazma ultra- filtratından oluşur.
İskemik ödem ise, hücresel enerji metabolizması yetersizliği sonucu hücrelerin su kapsamlarını idare etme özelliklerinin iflası sonucu intrasellüler sıvı birikimidir. Vazojenik ödem tomografide beyaz maddenin hipodansitesi olarak görülürken, iskemik ödemde hipodansite beyaz ve gri maddedir.Burada yapılacak tedavinin amacı intrak- ranial artmış basıncın düşürülmesi, uygunserebral perfüzyon basıncının ve serebral kan akımının temini ile doku oksijenasyonunun temini olmalıdır.Majör intrakranial bir zedelenme olan hastada mutlaka uygun hava yolu temin edilmelidir ve endotrakeal entübasyon genellikle tercih edilen yöntemdir. Monitorizasyon- da intrakranial basınç yüksek bulunduğu takdirde PCO2, 20-25 mmHg'ya düşünceye kadar hiperventile edilmelidir. Bu uyarılmış hipokarbi total serebral kan akımını dolayısıyla total intrakranyal kan hacmini azaltarak, intrakranyal basıncı düşürür.
Bazı yazarlar, hiperventilasyon tedavisinin bu patolojik duruma karşı en etkin tedavi olduğunu iddia ederler. Bazı yazarlar da bu tip şişmeye karşı steroid tedavisinin etkili olacağını iddia etmişlerdir. Diffüz veya mono- hemisferik serebral şişme nedeniyle artmış kafa içi basıncının intrakranyal basınç moni- torizasyonu ile takibi ve medikal yöntemlerle (Steroid + hiperventilasyon + diüretik + dife- nilhydantion) düşürülmesi etkin bir tedavi yöntemidir. Ancak böyle bir tedavinin uygulandığı bir hastada aralıklı komputerize tomografi çekilerek, geç teşekkül edebilen bir intra veya ekstra serebral kanama ihtimali ekarte edilmelidir.Hastaların yataklarının baş tarafının 30° kadar yükseltilmesi, intrakranyal venöz dönüşü kolaylaştırarak, intrakranyal basınç düşmesine yardımcı olacaktır.Son yıllarda yapılan araştırmalar kısmen, kafa travmasından sonra yapılacak steroid tedavisinin beyin şişmesine bir etkisi olmadığını göstermektedir. Ancak, bu konu kanımca bir süre daha tartışılacaktır.
İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR
