Beyin İltihabı (ensefalit)tedavi
Beyin İltihabı (ensefalit)tedavi : Virüslerin etken olduğu beyin-beyin za rı iltihabının özgün bir tedavisi yoktur; bu nedenle hastanın sıkıntılarını hafıfle- tebilen ve hastalığın gidişini iyileştirebi len tüm önlemler büyük önem taşır. Hastalığın klinik gidişi oldukça üzücü olsa da, sonucu genellikle iyidir. Akut virütik beyin zan iltihaplannda yapılabi lecek fazla bir şey yoktur. Hasta yatakta tutulur, çevreden akılcı bir şekilde so yutlanır ve genellikle tam olarak bilin meyen enfeksiyon etkeninin yayılmasını önlemeye yönelik bazı sağlık önlemleri alınır (dışkının uzaklaştınlması, kişisel eşyasmı başkalannın kullanmaması vb). İki temel belirti olan baş ağnsı ve ateş aspirin ile denetlenebilir. Çırpınma nö betleri görülürse, barbitürat türevleri (fe- nobarbital) verilebilir. Virüslerin etken olduğu beyin ilti haplannda, daha önce değinilen önlem lerin yanı sıra, hastanın kolayca girebi leceği stupor ya da koma durumunu yönlendirmek gerekir. Özellikle solu num yollanna yabancı maddelerin kaç ması sonucunda gelişen zatürreeler, id rar yolu enfeksiyonlan ve yatak (deku- bitus) ülserleri gibi istenmeyen sonuçla- n önlemeye yönelik önlemler alınır.
En iyisi hastayı yüzü aşağıya dönük olarak yatırmaktır, böylece mide içeriğinin ak ciğerlere kaçması önlenebilir. Aynı so nuç yatağın ayakucunun başucuna göre biraz yüksek tutulmasıyla da sağlanabi lir. Bu yatış biçimi soluk borusu ve bronş salgılarının çıkarılmasını da ko laylaştırır. Bu salgılardan korunmak için gerekirse, burun-yutak ya da burun- soluk borusu yoluyla konulan sondalarla emilim (aspirasyon) uygulanabilir. Fizik tedavi uzmanı denetimindeki hemşireler yatak ülserlerini önlemek için hastanın konumunu sürekli değiştirmeli ve aşırı kas sertleşmelerini (kontraktür) önle mek için hastaya uygun hareketler yap tırmalıdır. Beslenmenin burun-mide sondası ile yapılması en iyi yöntemdir. Virüs ensefalitlerinde en önemli teh likelerden biri sinir dokusunda önemli miktarda sıvı tutulmasıdır (beyin öde mi). Beyin kütlesi, esneme yeteneği ol mayan bir kutu olan kafatasında yer alır. Dolayısıyla beyin hacmindeki küçük bir artış bile mekanik bir baskıya ve buna bağlı sinir ve damar zedelenmelerine yol açabilir. Beyin ödemi gelişirse alına cak ilk önlem, damar yoluyla yüzde yir milik mannitol eriyiği verilmesidir.
Bu maddenin böbrek glomerül (kıl cal damar yumağı) süzgeçlerinde yüksek yoğunlukta bulunması, nefron borucuk- lan düzeyinde suyun geri emilimini sı nırlar ve idrar yapımını artım. İdrar ya pımının artması, kan hacmini azaltarak interstisyel (doku ve organ yapısındaki küçük boşluk ve aralıklardaki/aralıksal) sıvıların dolaşıma dönmesini sağlar ve böylece beyin ödemi azaln. Beyin öde minin uzun süreli tedavisinde kortikoste- roitler yararlı olabilir. Son zamanlarda virüslere karşı etkili bazı ilaçların bulun ması, virüs ensefalitlerinde özgün bir te davi sağlayamamamıştn, yalnızca de neysel olarak bazı umut verici sonuçlar elde edilmiştir. Enfeksiyonlarla birlikte gelişen ya da aşılan izleyen beyin- omurilik iltihaplannda tedavi önlemleri daha önce anlatıldığı gibidir, yalnız has talığın klinik belirtilerinin şiddetine bağ lı olarak bazı değişiklikler yapılabilir.