Baş Dönmesine Yol Açan İç Kulak Hastalıkları

11-02-2015 --
0 Yorum

Baş Dönmesine Yol Açan İç Kulak Hastalıkları :

a-Benign Paroksismal Pozisyonel Vertigo (iç kulak kristallerine bağlı baş dönmesi) (Pozisyona, harekete bağlı baş dönmesi) (BPPV)

Bu hastalık, iç kulak içinde sıvı ile dolu kanallar içinde oluşan kristallerin başın hareketi ile yer değiştirmesine bağlı olarak gelişir. Bu durumda hastalar sıklıkla sabah ilk kalktıkları sırada baş hareketi ile şiddetli başdönmesi hissederler. Başdönmesinin şiddetine göre bulantı ve kusma da olabilir.(BPPV En sık görülen ve tedavisi mümkün olan baş dönmesi nedenidir.)İç kulakta 3 adet yarım daire kanalı vardır.

Her birinin ucunda ise ampüle benzer kısım bulunur. Bu kısım, hareketin esas algılandığı kısımdır. Burada yer alan sinir lifleri, bu ampül yapısındaki organın üzerinde yer alan kalsiyum karbonat kristallerin hareketle yön değiştirmesini algılayarak beyine iletirler. Bu hastalıkta, bu kristaller bulundukları yerden koparak yarım daire kanallarının içine girer. Bu durumda hastalar sıklıkla sabah ilk kalktıkları sırada baş hareketi ile şiddetli başdönmesi hissederler.

Başdönmesinin şiddetine göre bulantı ve kusma da olabilir. Bu hastalıkta başı özellikle belirli bir yöne döndürmekle, öne eğilmek veya yukarı kaldırmakla ortaya çıkan ve en fazla bir kaç dakika süren şiddetli baş dönmesi, bulantı ve bazen kusma oluşur. Bu hastalığın ortaya çıkışı anidir ve yalnızca birkaç dakika sürebilir. Ancak tekrarlayabilir. Bu nedenle dikkat edilmesi gerekenler vardır.Başdönmesi, hareketsiz kalınarak ortadan kaldırılabilir ve dengesizlik hissi dışında başka bir nörolojik yakınma olmaz.

Muayenede başın hızlı hareketi ile ortaya çıkan istemsiz göz hareketlerinin (nistagmus) olması ile tanı konur. Bunu ancak doktorlar anlayabilir.Problemin olduğu kanala özgü manevra ile, denge kristalleri normalde bulunması gereken yere yeniden yerleştirilir. Ortalama 6 dk. süren bu manevra sonrası hasta, bir hafta sonra kontrole çağrılır. Bu bir haftalık süre içinde, özellikle ilk 48 saatte hasta baş dönmesini tetikleyen hareketlerden kaçınmalıdır.

Yukarı veya aşağıya bakmamak, sağa-sola dönerken boynunu döndürmeden tüm gövdesiyle dönmeli, yatakta sırtüstü ve 45 derecelik bir açı ile yatmalıdır. Boyunluk kullanımı bu kısıtlamalara uyum konusunda hastaya kolaylık sağlayacaktır. Kontrole kadar olan süre için denge sistemini düzenleyici ilaçlar verilebilir.Çok başarılı olan bu yöntem sayesinde bu hastalıktan kurtulunabilir. Daha doğrusu baş dönmesi hastalıkları arasında tedavisi en kolay ve en başarılı olan hastalık budur.

Dikkat etmemiz gerekenler;

• Ani baş dönmesi atağında, kişi kendisine ve çevresindekilere zarar vermemeye dikkat etmelidir.

• Kişi de baş dönmesi atağı başlama riski varsa kişi araba ya da bisiklet kullanmamalıdır.

• Kişi evde koridorları ve odaları halisiz bırakmamalıdır. Çünkü, çıplak koridorlar sert zeminlerdir ve kayıp düşme olursa kişide sakatlan-malar meydana gelebilir.

• Yüksekten uzak durulmasında fayda vardır.

• Kişi dengesini aniden kaybediyorsa zararlı olacak alet ya da makine kullanmamalıdır.

b- Vestibuler Nörit- Sinirlerin İltihaplanmasının neden olduğu baş dönmesi

Denge sinirinin geçici iltihabı olarak tarif edilebilir. Nezle veya soğuk algınlığı gibi bir üst solunum yolu enfeksiyonunu takip eden haftalarda ortaya çıkan şiddetli baş dönmesi, bulantı ve kusma ile karakterize bir hastalıktır. Ani başlangıçlıdır. Çoğu hasta, oturabilmek bir yana gözlerini dahi açamaz halde acil polikliniğe ya da ilgili uzmanın polikliniğine götürülür.Bu hastalık virüsün veya ona karşı vücutta oluşan bağışıklık yanıtının iç kulaktaki denge organı veya ondan çıkıp beyine giden denge sinirini etkilemesiyle oluşur.

Bu hastalıkta baş dönmeleri bazen günler, bazen haftalar sürer.Bu aslmda uzamiş vertigo (baş dönmesi) atağıdır. Haftalarca devam edebilen başka bir vertigo yoktur. Diğer vertigolar belirli bir zaman sonra geçer fakat bir zaman sonra tekrarlayabilir.Tedavisi, istirahat ve baş dönmesinin şiddetli olduğu dönemlerde baş dönmesi ve bulantıya karşı bazı ilaçlar kullanılmasıdır. Yine enfeksyon etkenine yönelik, bu baş dönmesi hastalığına sebep olan hastalığa yönelik reçete düzenlenir.

Enfeksiyon, grip ya da üst solunum yolu hastalıkları düzelince, bu hastalıkta kendiliğinden düzelir.Demek ki nezle ve soğuk algınlığı gibi mikroplu hastalıklar sonucunda haftalarca bile sürebilen baş dönmesi, bulantı ve kusma görülebiliyor. Bu unutulmamalıdır. Çünkü buradaki baş dönmesinin uzun sürmesi kişide “Acaba bende kötü bir hastalık mı var?” endişesi oluşturur. Aslında bu sadece mikroba bağlı oluşan bir baş dönmesi hastalığıdır ve haftalarca sürebilir.

c) Meniere Hastalığı (İç Kulak Tansiyonu)

İç kulakta yarım daire kanallarının içinde bulunan sıvının, nedeni bilinmeyen bir sebeple basıncının artması sonucu oluşur. Yarım daire kanallarının içindeki sıvının ve basıncının artması sözkonusu olduğundan buna iç kulak tansiyonu da denir.Meniere hastalığı, baş dönmesinin ataklar halinde geldiği, bu baş dönmesiyle beraber hasta olan kulakta çınlama, dolgunluk, basınç hissinin hissedildiği, işitme kaybınında birlikte olduğu bir hastalıktır.Bu hastalık bir kulakta başlayıp zaman içinde diğer kulağı da etkileyebilir. Hasta kulakta, zaman içinde işitme kaybı kalıcı bir hal alabilir.Herhangi bir yaşta ortaya çıkabilir. Ancak en sık 40- 60 yaş arası kişilerde görülür.

Tanısı; hastanın şikâyetleri, işitme testi ve denge testleriyle koyulur. Bu hastalığın kesin, tam iyileşme sağlayan tedavisi yoktur. Atak sayısını azaltmak veya daha hafif seyretmesini sağlamak amaçlı tetikleyici faktörler ortadan kaldırılabilir. Buna ek olarak ilaç tedavisi ve iyileşmeyen olgularda cerrahi tedavi düşünülebilir.