Tespih Bahsi

"HİÇBİR ŞEY HARİÇ OLMAMAK ÜZERE, HER ŞEY HAMDİYLE TESPİH HALİNDEDİR. ANCAK, SİZ ONLARIN TESPİHLERİNİ KAVRAYAMAZSINIZ. O HOŞGÖRÜLÜDÜR,BAĞIŞLAYICIDIR." (17İsrâ: 44)

"GÖKLERDE VE YERDE NE VARSA, HEPSİ DE ALLAH'I TESPİH ETMEKTEDİR... O AZİZDİR, HAKİMDİR..." (57.Hadîd: 1)

Bilgi:
Evrende var olarak algılanan ve algılanamayan her ne varsa, sadece ALLAH'I TESPİH ETMESİ için yaratılmıştır. .. İyi veya kötü, güzel ya da çirkin, mükemmel
veya mükemmel kabul edilmeyen her ne varsa!..

Bu ön bilgiden sonra şimdi de yukarıdaki vurgulamanın ifade ettiği anlamı kavramaya çalışalım...
İlmin, fiillere dönüş sınırı olarak konan "ARŞ" isminin kapsamı altındaki her şey, Allah isimlerinden bir terkibin manasını ortaya koyan sonsuzsmırsız varlıkları kapsamına alır...
Rahman'm arş üzerine "istiva"sı ise, Rahmet eseri olarak tüm mevcudatın ilahî isimlerin mânâlarını açığa çıkarmak üzere meydana getirilmesidir... Bu varlıklar, hep "Allah Rahmeti"nin bir eseridir...
268 İşte her "şey", kendisini meydana getiren Allah "isminin" manasının ortaya çıkışma vesile oluşu yönüyle, her an, daimî olarak o ilâhî mânâ çevresinde dönüp durmaktadır ki; işte bu durum o varlıkların sürekli "tespihi" olarak açıklanmıştır!..
Bir başka ifadeyle; biz neyle tavsif edersek edelim, her şey, kendisini meydana getiren ismin mânâsım ortaya koymak suretiyle kulluğunu ifa etmektedir ki, bu da onların tespihleri olmaktadır.
Tespih, işte bu anlamda olmak üzere zorunlu olarak yerine gelmektedir ki, birinci şeklidir!.. İkinci şekli ise, ihtiyarîdir!.. Yani...
Kişi, taklidî veya tahkiki şekilde tespih eder Allah'ı!..
Taküdî tespih, kişinin kendisine yapılan tavsiyelere uyarak, çeşitli kelimeleri tekrar etmek suretiyle, yaptıklarının bilincine ermeden yapılandır.
Bu şekil, kişiye hiç farkında olmadan büyük bir ruh gücü temin eder ve ölüm ötesi yaşamın değişik aşamalarında çok büyük yarar sağlar... Kabir âleminde, haşr yerinde, sırattan geçerken ve cennette!..
Tahkîkî tespihe gelince... Bu zikir, kişinin söylediğinin bilincine ermesi suretiyle meydana gelir. Neticesi ise, hem yukarıda bahsetmiş olduğumuz büyük ruh gücüne erişmektir; hem de söylenilen kelimelerin mânâlarını kendi ö-zünde çok daha üst boyutlarda hissetmek suretiyle Allah'ı fevkalâde mânâlar ile ilham yollu, keşif yollu anlamaya başlamaktır. Bütün bu çalışmalar sırasında asla şunu hatırdan çıkartmamak zorunludur ki; Allah Zâtı itibarıyla te- 269 fekkürü mümkün olmayan; hatıra gelen her şeyden münezzeh varlıktır!..

İşte bu çok özet ön bilgiden sonra gelelim Allah'ı tespih etme konusunda bize yapılan tavsiyelere...

Okunuşu:
"Subhanallâhi ve bihamdihi"
Bilgi:
Bu tespih ile ilgili iki hadîs-i şerif nakledeceğim sizlere:

Rasûlullâh (s.a.v.) şöyle buyurdu:
— Her kim günde yüz kere "Subhanallâhi ve bihamdi-hi" derse; günahları deniz köpüğü kadar çok olsa bile, mahvolur ve bağışlanır.
Rasûlullâh bir gün yanındakilere şöyle söyledi:
— Allah'ın en çok sevdiği kelâmı size bildireyim mi?
— Elbette haber ver yâ Rasûlallâh!..
— Allah'ın en çok sevdiği kelâm "Subhanallâhi ve bihamdihi" den ibaret olan kelâmdır.

Okunuşu:
"Subhanallâhi ve bihamdihi adede halkıhi ve nzâe nefsihi ve zinete arşıhi ve midâde kelimatihi..."

Anlamı:
"Allah'ı halkettiklerinin sayısı, razı olacağı, arşının ağırlığı ve kelimelerinin adedince kendi hamdıyla tespih ederim."

Bilgi:
Bu şekilde tespih etmenin ne fayda sağladığını da aşağıdaki hadîs-i şerîfte öğrenelim:
Rasûlullâh (s.a.v.) sabah namazım kıldıktan sonra,
Cüveyriye (r.a.)'ı namaz kıldığı yerde bırakarak çıkıp gitti... Kuşluktan sonra döndüğü zaman baktı ki, Cüveyriye (r.a.)'a hâlâ bıraktığı yerde tespih çekmekle meşgul... Sordu:
— Senden ayrılıp çıkarken bıraktığım yerde hâlâ tespihe devam mı ediyorsun?..
— Evet.
— Ben senden sonra üç defa şu dört cümleciği söyledim ki; onlar senin söylediklerinle tartıya konsa ağır gelirler... O söylediğim cümlecikler şunlardır:
"Subhanallâhi ve bihamdihi adede halkıhi ve nzâe nef-sihi ve zinete arşıhi ve midade kelîmatih."
Umarım anlamışızdır bu şekilde tespih etmenin yararını. Hiç değilse günde yüz defa devam etsek bu tespihe... 271

Okunuşu:
"Subhanallâhi velhamdulillahi velâ ilahe illallâhu val-lahu ekber vela havle vala kuvvete illa billahil aliyyil azîym."

Bilgi:
Bu tespihe devam etmenin ecri sevabını şöyle anlatıyor
Hazreti Rasûlullâh (s.a.v.):
"Bu şekilde zikir yapmam, üzerine güneşin doğduğu bütün yerlerden, dünya ve içindeki her şeyden daha sevgilidir."
Bu tespih ayrıca namazda da yapılır ki, "TESPİH NAMAZI" denir.

Okunuşu:
"Lâ ilahe illallâhu vahdehu lâ şerike leh, lehül mülkü ve lehül hamdu ve huve alâ külli şeyi'n kadiyr."

Bilgi:
Ebû Ayyaş ez Zurakî (r.a.) naklediyor... "Rasûlullâh (s.a.v.) şöyle buyurdu:
— Kim sabahleyin "Lâ ilahe illallâhu vahdehu lâ şerike leh, lehül mülkü ve lehül hamdü ve hüve alâ külli şeyin kadiyr" derse; o kimse için İsmail Aleyhisselâm'ın evlâdından bir köle azâd etmiş kadar sevap alır... O kimsenin on hatası silinir, on derece terfi eder ve o gün akşama kadar o kimse şeytandan korunmuş olur!..
— Akşamleyin de bu zikri okuyunca, ertesi günün sabahına kadar anılan şeylerin bir mislini kazanır!.."

Okunuşu:
"Lâ ilahe illâllâhu vahdehu lâ şerike leh, lehül mülkü ve lehül hamdü, yuhyi ve yumiytü ve huve hayyun lâ yemutü ebeden biyedihil hayr, ve hüve alâ külli şey'in kadiyr."

Bilgi:
"Kim bu şekilde Allah'ı tespih ederse ve bunu sırf Allah'ı böyle bildiği için derse, Allah onu naim cennetine koyar" buyuruluyor Rasûllulâh (s.a.v.) tarafından:
Dikkat edebilirse, diğer Hadislerde tespihlerle ilgili olarak belli bir sevap ve günah silinmesinden söz edilirken, burada direkt olarak cennete girme müjdesi veriliyor. .. Öyle ise bu ifadenin mânâsını iyi anlamak gerekecek demektir...
Yazalım anlamını:
"Tanrı yoktur Allah TEK'tir ortağı yoktur, mülk ve hamd O'na aittir, diriltir ve öldürür, kendisi ölüm kavramından uzak sonsuz diridir, ebeden hayr O'nun kudretindedir ve her şeye gücü yeter."

"Subhanallâhi ve bihamdihi subhanallâhil Azîym, estağfîmllahe ve etübu ileyh."

Bilgi:
îbn Abbâs (r.a.), Rasûlullâh (s.a.v.)'in şöyle buyurduğunu nakletti:
"Kim 'Allah'ı hamdıyla tespih ederim, Aziym Allah'ı tenzih ederim, bağışlanma diler O'na dönerim' derse; bu hemen amel defterine yazılır ve arşa bağlanır... Okuduğu bu tespih kıyamet gününde O Allah huzuruna çıkana kadar mühürlü olarak kalır. Onun işlemiş olduğu hiçbir suç, günah bu duasının sevabım yok edemez."
Bilindiği üzere, yapılan suçlar, kişinin sevaplarını 274 götürmektedir, ancak, bu tespih, kişinin yaptığı günahlarla silinmemektedir... Bunun üzerinde durup, iyi anlamak lâzım.

Okunuşu:
"Lekel hamdu kemâ yenbağiy licelâli vechike ve lia-ziymi sultanik."

Bilgi:
İbn Ömer (r.a.) naklediyor, Rasûlullâh (s.a.v.)' den: "Allahu Teâlâmn kullarından biri: — Yâ Rabbi, Vechi Celâlinin ve saltanatı azametinin gerektirdiği biçimde hamd sana aittir, dedi...
Bu sözlerin ecrinin nasıl yazılabileceğini yazıcı melekler bilemediler... Hemen semâya çıkıp,
— Ey Rabbimiz, kulun bir söz söyledi, ne yazacağımızı bilemiyoruz, dediler...
Allah, ne dediğini bildiği hâlde, meleklere sordu:
— Kulum ne dedi? Melekler:
— Yâ Rabbi, kulun, "Rabbena lekel hamdu kemâ yenbağiy licelâli vechike ve liazîymi sultanik" dedi!..
Bunun üzerine Allah meleklere şöyle buyurdu:
"Onu, kulum benimle karşılaşıncaya kadar, dediği şekilde yazınız. Onun mükâfaatını ben veririm..."
Bir başka hadîsi şeriften öğrendiğimize göre, Hazreti Rasûl Aleyhisselâm, bu tespihi namazlarda, rükûdan kal- 275 kınca ayakta okuyor ve sonra secdeye gidiyormuş...
Biz çok uzun yıllardır Allah'ın lütfü inayeti ile buna riayet etmeye çalışıyoruz Elhamdülillah... Dostlara da tavsiyemiz olur... Rükûdan kalkınca, ayakta iken okumalarını her namazda!..

Okunuşu:
"Lâ ilahe illallâhu vahdehu lâ şeriyke leh, lehül mülkü ve lehül hamdü ve huve alâ külli şeyin kadiyr. Elhamdülillahi ve subhanallahi ve lâ ilahe illallâhu vallahu ekber, ve lâ havle ve lâ kuvvete illâ billâhil aliyyil azîym."

Bilgi:
Rasûlullâh (s.a.v.) buyuruyor ki:
"Her kim gecenin bir kısmında, yatakta bir taraftan bir tarafa dönerken, kendine gelir de, bu tespihi söylerse, sonra istiğfar ederse, bağışlanır, dua ederse duasma icabet olunur; kalkar abdest alıp iki rekât namaz kılarsa o namazı makbul olur..."
Bildiğimiz kadarıyla, birçok kişi gece uykudan 276 uyandığı anda bu tespihi yapmış ve ardından dua etmişlerdir ki, dualarına en kısa sürede icabet edilmiştir... Sıkıntısı olanlara tavsiye edilir.
Şu ana kadar bizzat çeşitli hadislerden size nakletmiş olduğum tespihlerden başka, özel bazı tespihleri de ilave etmek istiyorum ki bunların da imkân bulunduğu takdirde hiç değilse günde yüzer defa okunması son derece faydalı olur:
1. Subhane zil mülki vel melekût.
2. Subhanel Melüril Hayyilleziy lâ yemût.
3. Subhane zil İzzeti vel Ceberut.
4. Subhanel Melikil Kuddûsi Rabbil Melâiketi ver rûh.
5. Subhane halikın nur ve bihamdihi.
6. Subhane Rabbi külli şeyin.