Orucun Farzı

ORUCUN FARZI

Orucun farzı üçtür: Orucun birinci farzı niyet etmek; ikincisi, niyeti ilk ve son vakitleri arasında yapmak; üçüncüsü, oruçlu iken orucu bozan şeylerden sakınmaktır. Oruca niyyet, akşam ezanından sonra başlar, ertesi gün, dahve vaktine yani öğleye bir saat kadar kalana kadardır. İmsak vaktinden evvel niyet ederken, "Niyet ettim, yarın oruç tutmaya." denir. İmsaktan sonra niyyet ederken, "Bugün oruç tutmaya." denir. Ramazan-ı şerif orucu, her müslümana farz olduğu gibi, tutamıyanların kaza etmeleri de farzdır. Kaza ve keffaret orucuna ve mu'ayyen olmayan adak oruçlarına imsaktan sonra niyyet edilemez. Yirmi dört saatten daha uzun günlerde, oruca saat ile başlar ve saat ile bozar. Gündüzü böyle uzun olmayan bir şehirdeki müslümanların zamanına uyar. Eğer oruç tutmazsa, gündüzleri uzun olmıyan yere gelince kaza eder. Hadis-i şerifte, "Ay'ı görünce oruç tutunuz! Tekrar görünce, orucu bırakınız!" buyuruldu. Bu emre göre, Ramazan ayı, hilalin yani yeni ayın görülmesi ile başlar. Hilali görmeden önce yapılan hesap ile, takvim ile başlamanın caiz olmadığı, (İbnİ Abidin)de ve başka birçok kıymetli fıkıh kitabında bildirilmiştir. Ramazan'a başlamak için Şaban'ın yirmi dokuzuncu günü, güneş battıktan sonra, hilali, yani gökte yeni Ay'ı aramak ve Ay'ı görmek, eğer görülmezse, Şaban ayını otuz güne tamamlamak lazımdır. Hilali görmekte Ramazan'ın başlaması, hesapla anlaşılandan bir gün sonra olabilir. Fakat bir gün önce olamaz. Eskiden, Ramazan hilali gözlenir, adil şahidlerin şehadeti ile kadı, Ramazan'ın başlangıcını veya bayram günlerini ilan ederdi. Bugünün şartlarında, ne Türkiye'de ne başka islam ülkelerinde bunu sıhhatli şekilde yapacak, güvenilecek bir merci yok. Bunun için, yapılacak iş şu: Ramazan'a takvimlerdeki bildirilen güne göre başlamak, daha sonra bayramdan sonra, iki gün kaza orucu tutmalıdır. İftarı acele etmek ve sahuru, geciktirmek sünnettir. Resülullah "sallallahü aleyhi ve sellem," bu iki sünneti yapmağa çok dikkat ederdi. Sahuru geciktirmek ve iftarı çabuk yapmak, belki insanın aczini gösterdiği için sünnet olmuştur. Zaten ibadet, aczi ve ihtiyacı göstermek demektir.