Duanın Kabul Edilmesinin Şartları

Aşağıdaki hususlar duanın kabulüne şart koşulmuştur:

a. Cenab-ı Hakk'a hamd ü sena etmeli,

b. Duanın başında, ortasında ve sonunda salat ü selamı tekrar etmeli,

c. Hulüs-ı kalp, nezafet ve taharet üzere bulunmalı,

d. Kıbleye dönük olarak dua etmeli,

e. Bir kul olarak acz, meskenet ve tevazu üzere bulunmalı,

f. Enbiya ve evliyaya tevessül etmeli (yani onlar hürmetine Cenab-ı Hak'tan duasının kabul buyrulmasını dilemeli),

g. Günahkar ve mücrim bir kul olduğunu itiraf edip devamlı tevbe ve istiğfar üzere olmalı,

h. Selim ve manen diri bir kalple Allah'a dua ve niyazda bulunmalıdır.

Şeriatın emrine göre insandan çıkan bir necaset sonucu abdest bozulur. Yeniden abdest almak gerekir. Abdesti yenilemek üzerine Peygamber Efendimiz sallallahu teala aleyhi ve selem hazretleri şöyle buyurmuştur:

"Her kim abdestini tazelerse, Allah onun nurunu parlatır, yeniler."

"Abdest üstüne abdest, nur üstüne nurdur."

Zahirde alınan abdest bozulunca tazelenir. Manevi abdestin bozulduğu da olur. Manevi abdest, kötü işler ve düşük huylarla bozulur ki bunları şöyle sıralamak mümkündür:

a. Ucub ve kibir (büyüklük taslamak ve kendini beğenmek),

b. Gıybet,

c. Koğuculuk (insanlar arasında laf taşımak),

d. Bühtan (iftira etmek),

e. Ayrıca gözün, kulağın, elin ve ayağın yaptığı hatalar bu meyanda sayılabilir. Çünkü Peygamber sallallahu teala aleyhi ve sellem Efendimiz:

"Bu gözler zina eder" buyurur. Bu abdestin yenilenmesi halis tevbeyle olur. Yani bu ifsat edici hataların hepsini bırakmakla hasıl olur. Pişman olmak, istiğfar etmek ve bütün kötü huyları bırakmakla hasıI olur ki irfan sahibinin namazının tam olması için, tevbesini yukarıda sayılan afetlerin istilasına uğramaktan koruması gerekir ki manevi abdestini korumuş olsun ve bu abdestle namazını ve sair ibadetlerini ifa ve eda etmiş bulunsun.

Nitekim Allah Teâlâ buyurdu:

"İşte bu, tevbe edip tevbesini tutanlara vaad olunmuştur."6

Faide

: Zahirde alınan abdestin zamanı muayyendir. Güne ve geceye bağlıdır. iç alemin, yani hatırı aleminin abdesti ise ömür boyuncadır. Buradaki ömürden murad dünya ve ahiret ömrüdür. Dolayısıyla sonsuzdur. Zaten bu hayatın ötesindeki ömrün sonu yoktur. İşte dua ve ibadetlerimizin Hak katında makbul olmasının şartlarından birisi olan taharet ve abdestin önemi, bunun zahiri ve batini manası. Öyleyse, Hak yolcusu yapacağı duadan evvel bu manada abdestli olup olmadığını kontrol etmelidir.

Allahım, muinimiz ol! Âmin...

Nitekim şöyle buyuruldu:

Adem vardır cismi temiz

Abdest alır olmaz temiz

Hem dahletmek bizim nemiz

Cümle küstahlık bizdedir

(Eşrefoğlu Abdullah Rumi k.s.)

Yani sadece cismani beslenmeye devam eden, manevi beslenmeyi ve batıni temizliği ihmal edenler hakikatte temizlenmiş sayılmazlar. Zira manen ve rühen hastadırlar. Ama dahletmek de haddimiz değildir. Hazret edep yollu uyarıyor ve dikkat çekiyor.

Allahım, uyananlardan olmamızı lütfeyle Âmin...

Manen diri ve selim bir kalbe sahip olmaya gelince, bu da gerçek manada batıni tahareti gerçekleştirmiş ve kalbini tam bir hayata erdirmekle selamete kavuşmuş olan kimsedir ki bu kalb-i selim ayet ve hadisle de medholunmuş ve duanın kabulünün şartlarından sayılmıştır.

Allahım bizlere kalb-i selim ikram eyle! Âmin...