Cenaze Nasıl Kılınır

Cenaze gasline dair vereceğimiz arneli ma'lumatı (Meb sütj'dan ve (Hidaye ile Şerh-i Fethülkadir)'den naklediyoruz. Cenaze, yıkanacak teneşirin üzerine çıplak olarak konur. Evvela bu cenazenin etrafı öd ağacı gibi bir koku ile tütsülenir. Bunun 3, 5, 7 gibi tek olması şarttır. Teneşirin bazıları tülen, bazıları da genişlemesine kibleye karşı konulması re'- yinde bulunmuşlar ise de bunlar bir habere müstenid olmadıklarından esah olan yerin icabina göre nasıl kolay olursa ölü soyuhnuş olarak bu teneşirin üzerine yatırılır. İnsan cinsi diri iken ve ölü iken hürmet edilmesi lazım gelen bir mahlük olduğundan avret mahalli bir bez parçası ile örtülür. Resü lullah (S.A. V), Ali ibni Ebi raııe (R.A.)'e: "Ne diri, ne de ölü, hiç bir kimsenin avret mahalline bakma) buyurmuşlar dır.

Bunun için İmam-ı Ebu Hanife ve Muhammed'in kavil lerine göre ölünün av ret mahalli istinca edilirken yıkayan kim se, eline bir bez parçası sarar. İmam-ı Ebu Yusuf ise istinca ya lüzum görmemiştir. Sonra namaz için abdest alınır gibi ölüye abdest verilir. Ve abdest azasına hayatta yıkar gibi sağdan başlanır. Şu kadar .ki mazmaza ve istinşak bırakılır. Fakat bazı ulemaya göre yı- kayanın parmağına bir bez parçası sararak ölünün dişlerini, dudaklarını, burun deliklerini temizlernesi müstehabdır. Bu güne kadar bu suretle amel edile.gelmiştir. İptida ölünün yü zü, sonra elleri dirseklerine kadar yıkanır. Sonra muhtar olan kavle göre başına mesh verilir. Daha sonra ayakları yıkanır. Ayakların yıkanması hayatdaki gusül gibi yıkanmanın sonuna bırakılması dirilerin yıkanırken ayakların guslün sonuna bırakılması, müstamel su ile ayakların kirlenmesine mebni idi. Cenaze gaslinde ise böyle bir mahzur bulunmadığından gas lin sonuna te'hirine lüzum görülmemiştir. Sonra ölümün ba- şı, saçı ve sakalı sıcak su ile sabunla yıkanır.

Ölünün saçı ve sakalı taranmaz. Taramak ziynet içindir. Ölü ise bu ihtiyaç dan varestedir. Bir de saç ve sakalın taranırken dökülmesi ihtimali vardır. Halbuki ölünün öldüğü vaziyette defnedilmesi mesnundur. Bu cihetle ölünün tırnakları, saçı ve sakalı ve sair azasındaki zaid şeyleri kesilip tıraş edilmez. Sonra cenaze sol yanına yatırılıp sağ yanı sabunlu sıcak su ile arınasıya ve cenazetin altındaki bu halis ve berrak görülünceye kadar hayattaki gasil gibi 3 kere yıkanır. (İbni Hü mam) işte bu, birinci gasildir, diyor. Sonra ölü sağ yanına yatırılıp bu defa da sol tarafı,sağı gibi temiz, 3 kere yıkanır. Yine (İbni Hümarn) bunu da ikinci gasildir, diyor. Sonra ölü oturtulur gibi kaldırılır, karnı hafifçe mes 'olu nur. Nceasetten bir şey çıkarsa izale ve yalnız orası yıkanır.

Fakat abdest ve gasil iade olunmaz (1) (İbni Hümarn) işte bu üçüncü gasildir, diyor. Sonra sol tarafına yatırılır. Bu defa kafurlu su dökülerek ölü tatyib edilir. Bu suretle gasil tamam olmuş olur. Daha sonra da ölünün cesedindeki ıslaklık bir havlu veya peştemalla silinip kurulanır. Ve tebhir edilerek hazırlanmış olan kefenin içine cenaze silecekle getirilip gömlek giydirilerek silecek altından çekilir. Secde azalarına yani cenazetin alnına, burnuna, ellerine, diz kapaklarına ve ayaklarına kafur konulur, başına, saçına ve sakalına güzel koku sürülür. Sonra tebhir edilerek hazırlanan kefene sarılır. (2)