Karaciğer
KARACİĞER (kebid, hepar)
Tabip Abdullatif Bağdadî, Tıbb-ı Nebevî isimli eserinin Anatomi bölümünde şöyle demektedir: "Yüce Allah beyni kafatası kemiği ile; omur iliğide omurga kemikleri içinde koruma altına almıştır. Nasıl ki kalp ile ciğerleri omurga kemikleri ile koruma altına aldığı gibi. Zira bu organlar vücutta en önemli organlardan olduğu için, herhangi bir tehlikeden uzak kalmalarını sağlamak gayesiyle kemik kafesler ile muhafaza edilmişlerdir."1
Karaciğerin Görevleri :
Mide ile karaciğer arasında, gıda maddelerini mideden karaciğere götüren damarlar vardır. İşte : "Mide vücudun havuzu, damarlar ise onun su yollarıdır" sözü, buna işaret etmektedir. Karaciğer bu damarlar vasıtasıyla gıda maddelerinin özünü alır, kan haline dönüşünceye kadar bir daha pişirir ve bu kanı her organa, mizacına göre yeteri kadar gönderir. Mide de kalan gıdalar da bağırsaklara gönderilir. Daha sonra karaciğer yaptığı kanın en halisini kalbe, en ince ve en keskinini akciğere, en rutubetlisini beyine, en kalın ve en kurusunu da kemiklere gönderir, fazlası da kendisinde kalır. Karaciğer bu kandan bir kısmını öd'e, bir kısmını dalağa, bir kısmını da bağırsaklara gönderir, bu da bağırsaklardaki besinlerin dışarı atılmasına yardım eder. Dalaktan çıkan bir sıvı da, mide ağzına dökülür.
Bu da, yemek iştahını uyandırır. Kanı inceltmek ve kılcal damarlara kadar ulaşmasını sağlamak için, kana bir miktar su gönderilir, daha sonra bu su, karaciğere geri döner, karaciğer de bu suyu; böbreklere, oradan da mesaneye gönderir ki, işte idrar dediğimiz şey budur. Böbrekleri ve mesaneyi beslemek için dahi, buralara karaciğerden bir miktar kan gönderilir. Suyun en ücra organlara kadar gidip sonra geri döndüğünün en açık bir delili, ele yakılan kınada görülür. Çünkü akşam eline kına yakılan kimsenin idrarı, sabahleyin sarı renkli olarak çıkar, çünkü kınanın rengi suya geçmiştir."2
Tabip Ebû Bekir Râzi (ölüm 303 H.) "Karaciğerin Konumu ve Şekli" konusunda bir eser yazmıştır."3
Kaynaklar :
[1]- Bağdadî s 250-251. [2]- Bağdadî s. 246-259. [3]-Fıhrist s. 418.
Tabip Abdullatif Bağdadî, Tıbb-ı Nebevî isimli eserinin Anatomi bölümünde şöyle demektedir: "Yüce Allah beyni kafatası kemiği ile; omur iliğide omurga kemikleri içinde koruma altına almıştır. Nasıl ki kalp ile ciğerleri omurga kemikleri ile koruma altına aldığı gibi. Zira bu organlar vücutta en önemli organlardan olduğu için, herhangi bir tehlikeden uzak kalmalarını sağlamak gayesiyle kemik kafesler ile muhafaza edilmişlerdir."1
Karaciğerin Görevleri :
Mide ile karaciğer arasında, gıda maddelerini mideden karaciğere götüren damarlar vardır. İşte : "Mide vücudun havuzu, damarlar ise onun su yollarıdır" sözü, buna işaret etmektedir. Karaciğer bu damarlar vasıtasıyla gıda maddelerinin özünü alır, kan haline dönüşünceye kadar bir daha pişirir ve bu kanı her organa, mizacına göre yeteri kadar gönderir. Mide de kalan gıdalar da bağırsaklara gönderilir. Daha sonra karaciğer yaptığı kanın en halisini kalbe, en ince ve en keskinini akciğere, en rutubetlisini beyine, en kalın ve en kurusunu da kemiklere gönderir, fazlası da kendisinde kalır. Karaciğer bu kandan bir kısmını öd'e, bir kısmını dalağa, bir kısmını da bağırsaklara gönderir, bu da bağırsaklardaki besinlerin dışarı atılmasına yardım eder. Dalaktan çıkan bir sıvı da, mide ağzına dökülür.
Bu da, yemek iştahını uyandırır. Kanı inceltmek ve kılcal damarlara kadar ulaşmasını sağlamak için, kana bir miktar su gönderilir, daha sonra bu su, karaciğere geri döner, karaciğer de bu suyu; böbreklere, oradan da mesaneye gönderir ki, işte idrar dediğimiz şey budur. Böbrekleri ve mesaneyi beslemek için dahi, buralara karaciğerden bir miktar kan gönderilir. Suyun en ücra organlara kadar gidip sonra geri döndüğünün en açık bir delili, ele yakılan kınada görülür. Çünkü akşam eline kına yakılan kimsenin idrarı, sabahleyin sarı renkli olarak çıkar, çünkü kınanın rengi suya geçmiştir."2
Tabip Ebû Bekir Râzi (ölüm 303 H.) "Karaciğerin Konumu ve Şekli" konusunda bir eser yazmıştır."3
Kaynaklar :
[1]- Bağdadî s 250-251. [2]- Bağdadî s. 246-259. [3]-Fıhrist s. 418.
İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR
