Kendir Otu

Kendir (Apocynaceae) familyasından olan çok yıllık bitki olup, zengin köksaplı gövdeye sahiptir. Dallanmış köksaplı gövdesi son derece kalındır ve uzunluğu 1 m. ye ulaşabilir. Kökleri ince ve düğümlüdür, Ticari amaçla köksapı ile üretilmektedir. Bahar aylarında bitkinin köksaplı gövdesinden boyu 1-1,5 metreye ulaşabilen birkaç yer üstü gövde gelişir ve üzerinde karşılıklı dizilmiş yumurta şekilli, kenarı tam yapraklı ve kalkan şeklinde çeşitli renkte (çeşit ve türü ile alakalı olarak) çiçekleri yerleşir. İki parçalı silindirik tabakadan oluşan meyveleri olgunlaştıkça koyu sarı renkte olur. Tohumları uzun, yumurta şeklinde olup açık gümüşi renktedir. Kendir bitkisinin bir kaç türüne rastlanır.

Bunlardan günümüzde tıpta en çok kullanılanı ekin kendiridir. Bu bitki tıp yönünden çok önemli olduğundan birçok ülkede (Polonya'da, Almanya'da, Rusya'da, Bulgaristan'da, Azerbaycan'da) kültürü yapılır. Azerbaycan bilim adamları tarafından tespit edilen "Sarmat" ve "Karabağ" türleri Azerbaycan florasın da bulunmuştur. Bu iki tür kendirin terkibinde K-strofantin ve simarin adlı iki kalp glikoziti bulunmuştur. Azerbaycan'da bulunan "Sarrnat" ve "Karabağ" türlerinin köksaplı gövdesinde % 0,24-0,28 kadar Kstrofantin ve simarin glikozitleri olduğu belirlenmiştir. Bu bitkiler Azerbaycan'ın Abşeron denilen bölgesinde yetiştirilir. Benzer iklime sahip Gaziantep ve çevresinde olan il ile ilçelerin arazilerinde de yetiştirilebilmektedir.

İlaç için yukarda bahsi geçen bitkilerin köksapları kökleri ile beraber sonbaharda (ekim-kasım aylarında) toplayıp soğuk su ile yıkayıp temizledikten sonra kurutucularda 45-50 C kurutulur. Kurutulduktan sonra Kimya- Ecza fabrikalarına gönderilir. Günümüzde kendir bitki türlerinde bulunan K-strofantin ve simarin glikozitleri kalp damar hastalıklarında yaygın olarak kullanılmaktadır.