Zencefil Şekerinin Faydaları

Zencefil, yemeklere mükemmel uyum sağlayan keskin aromalı bir baharattır. Mutfaktan sağlığa geniş bir kullanım yelpazesine sahip olan zencefil, bitkisinin yeraltında kalan bölümünden çıkarılır. Asya kökenli bitki, günümüzde çoğunlukla Hindistan, Güneydoğu Asya, Batı Afrika ve Karayipler‘de yetişiyor. Zencefil, tükürük bezlerini harekete geçirip salgılamayı artıran bir maddedir, dolayısıyla yutkunma problemi çekenlere ilaç niteliği taşır. Tahriş edici özelliği olduğundan da birtakım değişik kullanım alanları bulunuyor. Zencefilin besin değerlerine bakıldığında hem çok faydalı hem de düşük kalorili olduğu görülür. 100 gram taze zencefil 20 kaloridir, içinde yaklaşık 18 gr karbonhidrat, 2 gr şeker ve lif, 1 gr‘dan az yağ, 2 gr protein bulunur, geri kalanıysa B1, B2, B3, B6, B9, C vitaminleri, kalsiyum, demir, magnezyum, fosfor, potasyum ve çinkodan oluşur.

Amerika‘da zencefil tozu kapsülleri kilo vermeye yardım etmesi amacıyla eczanelerde satılır. Bitkinin kök gövdesinden elde edilen zencefil zengin ama kararında bir aromaya sahiptir. Yemeklerin içinde pişirilmenin yanı sıra sirke ya da sherry olarak bilinen İspanyol şarabında bekletilerek salamura edilebilir. Kaynar suda bırakılarak zencefil çayı yapılır, tatlandırıcı niyetineyse bal ve portakal ya da limon dilimi eklenir. Zencefil kökü olgunlaştıkça sululuğu azalır, aroması kuvvetlenir. Bu yaşlı kökler Hint ve Çin mutfağında baharat olarak kullanılır. Kuru zencefil tozu, deniz ürünlerinden vejetaryen yemeklere kadar birçok tarife eklenir. Tercihe göre toz yerine tazesi de kullanılabilse de tatlarının tam olarak birbirlerinin yerini tutabileceği söylenemez. Gene de böyle bir durumda bilinmesi gereken, 6 ölçek taze zencefilin 1 ölçek kuruya tekabül ettiğidir.

Zencefil sadece köküyle sınırlı değil tabii. Özellikle Malezyalılar, bitkinin çiçeklerini toplayıp salata ve çorbalara ekliyorlar. Asya‘nın büyük çoğunluğu köriyi zencefilden elde ediyor denilebilir. Gene buralarda hamile ve süt veren kadınlara ilaç niyetine zencefil tozu, zamk reçine, Hint hayvansal yağı, ceviz ve şekerden yapılan, “katlu” adında bir karışım içiriliyor. Yani zencefil tuzlu yemeklere olduğu kadar tatlılara da uyumludur. Şeker, kurabiye, bisküvi, reçel ve keklerde kullanılır. Güney Hindistan‘da “Inji-Murappa” adı verilen zencefil şekeri, otobüs duraklarından pastanelere kadar her yerde karşınıza çıkar. Alkolsüz, gazlı ve şekerli bir içecek olan “ginger ale” yani zencefilli gazoz ile biraz daha sert ve alkollü olan zencefil birası ise cabası. Fransa‘nın Jarnac bölgesinde zencefilden likör bile yapılıyor. İngiltere‘de yeşil cam şişelerde satılan zencefil şarabı ve Arap kültürünün zencefilli kahvesi de gerçekten denemeye değer. Taze zencefil pişirilmeden önce soyulmalıdır. Saklamak içinse sıkıca sarılmalı ve buzdolabı poşetlerine konulmalıdır. Buzdolabında yaklaşık üç hafta, derin dondurucuda ise üç aya kadar bekletilebilir.

Evde zencefil şekeri hazırlamak aslında oldukça kolay. Taze zencefil şekerli bir karışımda pişirildiğinde zencefilin sertliği giderken, baskın aroması aynen kalır. Kristalize zencefil yapmak istiyorsanız işe taze, sağlıklı görünen, sert ve üzeri çizik-yarık olmamış bir zencefil bularak başlayın. Derisini soyun, ince ince dilimleyin. Birlikte birkaç dakika kaynamış, zencefilleri tamamen kaplamaya yetecek miktarda su ve şeker karışımına ekleyin, bir saate yakın pişirin. Bir saat geçtikten sonra zencefillerinizi süzerek alın ve toz şeker serperek kaplayın. İyice kuruduktan ve soğuduktan sonra sıkıca sararak serin ve karanlık bir yere kaldırın.