Böğürtlen Etkileri

2-3 metre boyunda, haziran eylül ayları arasında beyaz çiçekli, sonbahara doğru olgunlaşan siyah meyveli, dikenli bir çalıdır. Mayıstan hazirana kadar gelişimini tamamlamış ama taze olan yapraklar toplanır. Meyveleri önceleri yeşil, olgunlaştıkça kırmızı, daha sonra siyah bir renge bürünür. Genellikle çiçek açma döneminden önce toplanır. Gölge ve havadar yerlerde ince bir şekilde serilerek kurutulur. Kökleri ilkbahar başında veya sonbahar sonunda topraktan çıkarılır, bölünerek küçük parçalar halinde kurutulur. İyice kuruyunca daha küçük parçalara ayrılır veya öğütülüp saklanır. Meyveler tamamen olgunlaşmadan toplanarak küçük demetler halinde karanlıkta asılarak kurutulur. Böğürtlen yol kenarlarında, tarlaların arasında veya yol kenarlarında sıkça görülebilecek bir bitkidir. Böğürtlenin, yaprakları, meyvesi, taze sürgünleri ve nadir olarak kökleri tıbbi ilaç olarak kullanılabilir.

İçindeki Maddeler (Etken Maddeler)
Şekerler, tanen ve organik asitler içerir. Folik asit, E, C, B1, B2 vitaminleri yönünden de zengindir.

Böğürtlenin Halk Arasındaki Adı
Ağaç çileği, alik, diken dutu, diken otu, diken çileği, tilki üzümü isimleriyle de anılır. Ayrıca bazı bölgelerde fuska, gürüzüm, karamanca, kardiken, kapina, kürmez, mihra olarak da adlandırılır.

Böğürtlenin Tıbbi Etkileri ve Faydaları (Yararları)
Böğürtlen faydaları arasında ilk olarak kuvvet verici, idrar söktürücü ve kabız yapıcı etkileri sayılabilir. Boğaz ve ağız hastalıklarında gargara olarak kullanılır. Yüksek ateşe iyi gelir, kanı temizleyici ve kolestrolü düşürücü etkisi de vardır. Böğürtlen kökleri, ishal, dizanteri ve faranjit hastalıklarına karşı kullanılır. Ayrıca ayak şişliklerinin indirilmesinde, ağrıların dindirilmesi ve yanıkların iyileştirilmesinde de böğürtlen kullanılır. Antioksidan özelliği olduğu için vücudu güzelleştiren bir meyvedir. Böğürtlen çiçekleri kaynatıldığında el ve vücut losyonu elde edilebilir ve vücuda zindelik kazandırır. Apandisit tedavisinde çaydanlığa bir avuç böğürtlen yaprağı konur. 15 dakika kaynatıp süzülür. Günde 3 çay bardağı içilir. Basur rahatsızlığına karşı meyvesi ve köklerinin kullanılmasının yanı sıra, 250-300 gr. böğürtlen yaprağı lapa haline getirilerek basur olan bölgeye konur. Boğaz, ağız hastalıkları ve öksürük için 50 gr. kuru böğürtlen yaprağı 1lt. suda kaynatılır. Dahili kullanım için günde 3 bardak içilir. Böğürtlen yararı migren tedavisinde de görülür. Migren tedavisinde böğürtlen yemişinin olgunlarından bir avuç, biberiye bitkisinin yaprakları ile birlikte yarım saat süreyle kaynatılır, süzülerek elde edilen sıvıdan, ıslatılan pamuklu bir bezle alınır ve şakaklara masaj yapılır. Yüksek tansiyon için 3 kahve kaşığı kurutulmuş böğürtlen yaprağı, 1/8 litre suda iyice kaynatılır. Bu çaydan günde iki fincan içmek yararlıdır.