Vertigo Tedavisi İçin Kullanılan İlaçlar

Ani başlayan baş dönmelerinde hastanın yatırılarak damar yolundan sakinleştirilmesi ve baş dönmesinin kontrol altına alınması gerekir. Baş dönmesinin şiddetli olduğu dönemde tedavinin amacı baş dönmesini ortadan kaldırmak, bulantı ve kusmayı önlemektir. Hastalarda sıklıkla kusma olaya eşlik ettiğinden ağızdan alınan ilaçların etkinliği yetersiz kalacaktır. Bu yüzden ilk günlerde ilaç tedavisinin kas içine enjeksiyon ve/veya damar yolu ile verilmesi ve genellikle hastanın yatırılarak tedavi edilmesi daha uygundur.

Sıklıkla kullanılan ilaçlar antihistaminikler, antiemetikler ve benzodiazepinlerdir. İlaç tedavisi ile 2-3 gün içerisinde hastada oldukça rahatlama meydana gelir. Baş dönmesi geçince ilaçların bir an önce kesilerek denge egzersizlerine başlanması gerekir.

Denge egzersizleri kompanzasyonun gelişimi için çok önemlidir. Meniere hastalığında atakların önlenmesinde en önemli faktör tuz kısıtlamasıdır. Tuz kısıtlamasının yanı sıra hastada diet düzenlemesine gidilmeli ve kafein azaltılmalıdır. Ayrıca stres hastalığı tetikleyen önemli bir faktördür.

Baş dönmesi geçince ilaçların bir an önce kesilerek denge egzersizlerine başlanması gerekir. Denge egzersizleri kompanzasyonun gelişimi için çok önemlidir. Baş dönmesinin kontrol altına alınması ve tekrarlamasının önlenmesi amacıyla ağızdan vazodilatatörler ve diüretikler kullanılabilir. ilaçlar uzun süreli verilmelidir.

Bilateral ileri derecede işlev görmeyen işitme kaybı ile birlikte olan baş dönmesinde streptomisin veya gentamisin gibi ototoksik ilaçlar damar veya kulak yoluyla verilerek baş dönmesi önlenebilir.

Uzun süreli tıbbi tedavi ile sonuç alınamayan ve hastanın kaliteli yaşam sürdürmesinin mümkün olmadığı durumlarda cerrahi tedavi gündeme gelebilir. Genel olarak cerrahi tedavi tek taraflı hastalarda uygulanabilir. Vestibüler rehabilitasyon, hastanın tekrarlayan hareketler ile baş dönmesine alıştırılması, baş dönmesinin azaltılması amacıyla yapılır. Nedene bağlı olarak hastanın semptomlarına yardımcı olmak ve rehabilitasyon programı ile iyileşmeyi hızlandırmak mümkündür.

Vertigo Belirtileri

“Vertigo atağı” olarak adlandırılan baş dönmesi genellikle 1-2 dakika kadar sürer ancak az görülmekle birlikte bazı atakların süresi bir kaç saate hatta 1-2 güne kadar uzayabilmektedir.

Bu ataklar sırasında baş dönmesine ek olarak işitme kaybı, kulak çınlaması, denge kaybına bağlı yürüme zorluğu ve bilincin zayıflaması gibi diğer belirtiler görülebilir.

Atak şiddetliyse ve uzun sürdüyse mide bulantısı, kusma, aşırı terleme ve/veya anormal göz hareketlerine yol açabilir.

Vertigo Nedenleri

Vertigo çevresel faktörler nedeniyle tetiklenen “periferik” ve merkezi sinir sisteminde meydana gelen lezyonlara bağlı olarak görülen “merkezi” vertigo olarak 2 ana kategoriye ayrılır.

Periferik vertigo genellikle dengeyi saylayan iç kulaktaki vestibüler sistemde oluşan ani veya geçici değişiklere bağlı olarak ortaya çıkar. Vücudun hareketini ve başın pozisyon değişimi algılayan kanallarla beyne sinyaller gönderen bu sistem doğru çalışmadığında baş dönmesine yol açar. Baş dönmesine ek olarak bulantı, kusma, işitme kaybı, kulak çınlaması ve kulak ağrısı gibi diğer belirtiler görülebilir.

Merkezi vertigo ise periferik vertigoya göre daha şiddetli bir baş dönmesine yol açarak kişinin yürümesini hatta ayağa kalkmasını engelleyebilir. Konuşmanın bozulması ve çift görme, bulanık görme merkezi vertigonun diğer belirtileri arasındadır.

Servikal omurga bozuklukları, ataksi (kasların koordinasyon bozukluğu) bozuklukları, epilepsi, migren, çoklu skleroz ve diğer bazı hastalıklar merkezi vertigoya yol açabilir.

Vertigoya neden diğer bazı sağlık koşulları şunlardır;
Pozisyona Bağlı Vertigo: Pozisyona bağlı vertigoda (BPPV) baş dönmesi atakları kısa sürelidir ancak şiddetli olabilir. Bu ataklar çoğunlukla başın pozisyonunun yatakta dönme, otururken ayağa kalkma gibi nedenlerle değişmesi sonucu görülür. Bu vertigo türü vertigonun en yaygın olarak görülen türüdür ve kadınlarda erkeklere oranla 2 kat daha fazla görülür.

İç Kulak İltihabı: Ani ve şiddetli baş dönmesi iç kulak iltihabının belirtileri arasında yer almaktadır. İltihaba bağlı baş dönmesi bir kaç gün boyunca devam edebilir ve denge sorunları dışında mide bulantısına, kusmaya yol açabilir.