Üçlü Tedaviyle İlgili Soru Ve Cevaplar

Bu ülkede migren probleminin çapı nedir? Muazzam bir problemdir. 25 milyonun üzerinde Amerikalı, mide bulantısı ve sendromun diğer belirtileriyle birlikte bu azap veren baş ağrısından mustariptir. Migrenden kurtulma çareleri aramaya bir yılda 20 milyar dolardan fazla harcıyoruz. Migrenin sebebi nedir?

Bu konuda birkaç iyi teori bulunmasına rağmen, migreni te tiklemek için beyinde ne olduğunu kesin olarak söyleyemiyoruz. Beyinde seratonin karışıklığından, belli sinirlerin uyarılmasından ya da başka problemlerden söz edebiliriz. Sebep ne olursa olsun, beyindeki kan damarları uygun olmayan bir şekilde kasılıp sonra gevşeyerek migreni harekete geçirir.

Migrenle diğer baş ağnlannın arasındaki fark nedir? Baş ağrısının birçok tipi. vardır; migren, gerilim baş ağrısı, kü me baş ağrısı ve zorlanma baş ağrısı bunlardandır. Genellikle bir hekim size migren teşhisi koyabilir; başınızın bir yanını tutan, ha fif ya da şiddetli, birkaç saat ila günlerce devam eden bir ağrı var dır. Normal işlev görmeyi engelleyen herhangi bir baş ağrısının migren olması kuvvetle muhtemeldir. İşin tuhafı, migreniri korkunç bir ağrıya ve diğer belirtilere yol açmasına rağmen, bunu çekenlerin epey bir kısmı teşhis konma dan kalır ve uygun tedaviyi alamaz. Migren başla sınırlı mıdır?

Migren baştaki bir ağrıdan çok daha fazla bir şeydir: Mide bu lantısı, ışığa ve sese tahammülsüzlük, terleme, çift görme, göz önünde parlak noktalar, yüzde ve ellerde uyuşukluk ve karınca lanma, düşünmede karışıklık, dil dolanması, kol ve bacaklarda güçsüzlük, ishal, titreme, bazen aura ve diğer belirtilerle tamam lanan, bütün vücudu ilgilendiren bir sendromdur. Kim(ler)in migrenli olması daha muhtemeldir?

Kadınlar sendromun gözde hedefidir. Migrerılilerin yüzde 70'i kadındır. Migren çocukluğun başlarından olgunluk yaşlarına ka dar herhangi bir yaşta olabilirse de, bundan mustarip olmaları en muhtemelolanlar ergenler ve genç yetişkinlerdir.

Niçin erkeklerden çok kadınlar migrenden mustarip olur? Bunun sebebini tam olarak bilmiyoruz. Kadınların aylık dön güleri sırasında hormon seviyelerindeki değişiklikler baş ağrısını tetikleyebilir. Birçok kadının, işte çalışmak ve aileyle ilgilenmek gibi, yüz yüze kaldığı yoğun stresin katkı sağlayıcı bir faktör olma sı da mümkündür. 'Klasik' ve 'sıradan' migren nedir?

'Klasik' ve 'sıradan' eski terimlerdir. Bugün klasik tip diye au ralı migrene diyoruz, sıradan tip ise aurasız migren olarak bilinir. Migrenin başka tipleri de vardır: adet dönemi migreni, baziler migren, yarım felç migreni, göz felci migreni ve retinal migren. Kadınlar hamileyken migrene bağışık mıdırlar? Mutlaka değiL. Hamile kadınların yüzde 25'inde hamilelik, migrenlerinde bir farklılık doğurmamıştır. Çoğunda migrenleri daha iyi olmuş, bazılarındaysa daha kötüleşmiştir. Kadınlarda migren, menopozdan sonra yok olur mu? Bazen. Bazı kadınlar menopoza doğru giderken, migrenlerine güle güle diyecek kadar şanslıdırlar. Ama diğerlerinde problem kötüleşebilir.

Ya çocuklar? Onlarda da migren olur mu? Ne yazık ki, evet. Gençlere acı çektiren migren erişkinlerdeki ne çok benzer ya da çok farklı olabilir. Çocuklarda ağrı başın bir yanında olmaktan ziyade iki tarafındadır. Ve ağrı görece kısa sü rer; belki birkaç saat ya da daha az. Ağrıya ek olarak gençler, mi de bulantısı, 'aptallık', ışığa, sese ve keskin kokulara hassasiyet ve başka belirtilerden de mustarip olurlar.

Bir migrenin safhaları nelerdir? Bir migren prodrome (ön belirtiler) ile başlar; ışığa, gürültüye, do kunmaya ve kokuya hassasiyetle karakterizedir; ruh hali değişiklikle ri, hafıza problemleri ya da başka rahatsızlıklar da olabilir. Sonra au ra gelir; migrenlilerin yüzde 15 kadarında görülen migrenin haber cisi görsel rahatsızlıklardır. Bir sonraki, baş ağrısının kendisidir; sık lıkla mide bulantısı, güçsüzlük, baş dönmesi ve başka problemlerle birliktedir ve saatler ya da günlerce sürer. Baş ağrısının şiddeti çözül me safhasında azalır; sonra postdrome'a girilir; kendinizi yorgun ve perişan hissettiğiniz, bir gün kadar süren 'olay sonrası' safhasıdır. Elbette her migren bu dizi kalıbını takip etmez.

Migren tetikleyici nedir? Eşyalar, alışkanlıklar ya da durumların migrene yol açtığı görü lür. Migrenlilerin 'eli kulağında baş ağrıları' olduğu, fakat tetikle yici tarafından ateşlenene dek başlamadığı bilinir. Tetikleyiciler kişiye özeldir: Sizin başınızı 'nükleer savaş alanı'na döndüren şey, bir başka migrenlide hiçbir etki yapmayabilir.

Bazı yaygın tetikleyiciler nelerdir? Peynir, beykın, sert kabuklu yemişler, avokado, çikolata, maya, baharatlar, hot dog, mısır ya da fermente herhangi bir şey, ayrıca kırmızı şarap, bira ya da kafein içeren yiyecek ve içecekler yaygın tetikleyicilerdir. Stres.ryorgunluk, parlak ışık, keskin kokular, bel li ilaçlar, parfüm ya da başka kokular, hava kirliliği, hormonal de ğişiklikler, öğün atlama, kötü hava durumu, mevsim değişimi ve yükseklik de tetikleyicidir.

Tetikleyiciler her zaman migreni ateşler mi? Hepsi, her zaman değiL. Kimi insanlar bir tetikleyiciye biraz maruz kalmaktan etkilenmeyebilirler, özellikle de başka her şey yolundaysa. Örneğin, sorun olmadan bir portakal yiyebilirler, fa kat iki tane yediklerinde baş ağrısı olur. Ya da fazla stres altında larsa, yalnızca bir portakal migreni tetiklemeye yetebilir. Fakat ba zen migren ortada bir tetikleyici yokken de gelir.

Migren genetik midir? Son araştırmalar, migren baş ağrısı olan insanların hemen hepsinin, onları migrene daha hassas kılan minör genetik anor malliklere sahip olduğunu öne sürmektedir. Fakat unutmayın ki, yalnızca 'migren geni'ne sahip olmak yeterli değildir: Tetikleyici nize maruz kalmanız da gerekir .

Standart ilaçlar niçin işe yaramaz? Belli bir yere kadar işe yarar. Pek çok insan için Imitrex, Ma xalt, Cafergot gibi standart ilaçlar, sürmekte olan migreni rahat latmada iyi etkili olur, fakat ileride gelecek bir migreni önlemez. 'Gelecek bir migren'de yumuşama ya da kısaltma da yapm;;ız. Ne yazık ki, bazı insanlar bu ve benzeri ilaçlara iyi cevap vermezler. Onların daha etkili bir iğne olabilecekleri bir acil servise ya da doktor muayenehanesine gitmeleri gerekir. Ve bütün ilaçların, bazen çok ciddi olan, yan etkileri vardır.

'Üçlü tedavi' nedir? Üçlü tedavi migreni önlemede kullanılan tamamen doğal, çok güvenli ve etkili bir yöntemdir.

Tedavideki üç madde magnezyum minerali, riboflavin vitamini (B 2 vitamini) ve koyungözü bitkisi dir. Dozları her gün 300400 mg. magnezyum, 400 mg. riboflavin ve 100 mg. koyungözüdür. Toplam dozurıuzu ikiye bölün ve her gün yemeklerle birlikte alın. Bu üç maddeyi kendiniz temin ede bilirsiniz ya da MigraLieve gibi bir 'karışım' hapı alabilirsiniz (ba ğımsız eczanelerden ve birçok doktordan doğrud~n alabilirsiniz).

Magnezyum migreni nasıl rahatlatır? Migrenlilerin çoğunda, serum iyonize magnezyumu olarak bi linen magnezyumun özel bir şeklinin seviyesi düşüktür. Eksik ola nı yerine koymak, sürmekte olan migreni rahatlatır ve gelecek olanı da önleyebilir. Magnezyum başarılı migren ilaçlarının yaptığı şeylerin çoğu nu yapar. Örneğin bu mineral, kan akımının serbestleşmesini sağ . layarak, beyindeki kan damarlarının uygun gerginlikte ve açık kalmasına yardım eder. Atar damarların ani kasılmasını da önler, sinir hücresi zarlarının stabil kalmasına yardım eder, vb:.Bu ekil de magnezyum bir migren 'ilacı' gibi iş görür. Bu mineral diğer migren ilaçlarının daha etkili olmasına da yardım eder.

Ribojlavin migrene nasıl yardımcı olur? , İtiraf etmeliyim ki, bunu tam olarak bilmiyoruz. Bu vitaminin vücudun her hücresindeki enerji üretimine katıldığını elbette bi liyoruz ve bu vitamini almanın migren sayısında anlamlı azalma lar yapabildiğini gösteren çalışmalara işaret edebiliriz. Koyungözü ve migrenin rahatlaması arasındaki bağ nedir? Tam olarak bilmiyoruz. En iyi teori bitkideki sesquiperten lak tonlar ve diğer maddelerin beyin kimyasını düzenlemeye yardım ettiği ve yangı işlemini bastırdığıdır.

'Üçlü tedavi' bilimsel midir, yoksa ayınşifası diye reklamı yapılan te davilerden biri midir? Üçlü tedavi sağlam bilimsel kanıtlara, artı benim ew York Baş Ağrısı Merkezi'ndeki ve başka yerlerdeki yüzlerce hastayla olan de neyimime dayanır. Burada ve başka ülkelerde çeşitli bilimci grupla rı araştırmalar yaptılar ve Headache ve Neurology gibi prestijli dergi lerde yayınladılar. Çalışmaların çoğu çift körve placebo kontrollüy dü; bu bilimselolarak doğru ve geçerli oldukları anlamına gelir.

Tek başına üçlü tedavi yeterli midir? Çoğu insan için üçlü tedavi, migreni ara sıra karşılaşılan bir problem haline getirir. Gerçekte kimileri üç maddenin yalnızca bi ri ya da ikisiyle oldukça iyi olur. Kimileriyse üçüne de ya da Migren den Kurtulma Programı'nın tamamına ihtiyaç duyar (bkz. 5. Bö lüm). Birçok insan üçlü tedaviden önemli rahatlama elde eder, fa kat yine de başka ilaç dışı maddelere ve ilaç tedavisine ihtiyaç duyar. Migrenden Kurtulma Programı nedir? Migrenle savaşmak dört başı mamur bir programdır. Bütün mekanizmaları kapsar, o yüzden probleminiz magnezyum ya da riboflavin eksikliği olmasa ve koyungözü sizin için tedavi edici ol masa bile, yine de eksiksiz programdan fayda görebilirsiniz. Yedi basamak şunlardır:

1) Bir doktora doğru bir teşhis koydurun. Gerçekten migren yüzünden acı çektiğinizden emin olun.

2) Migreninizi ortadan kaldırmak ya da önemli oranda azalt mak için üçlü tedaviye başvurun.

3) Migren tetikleyicileriniz tanıyın ve onlardan uzak durun.

4) Beslenmenize dikkat ederek migrenden uzak durun.

5) Aşırılığı törpuleyin. Migren eşiğinizi düşürebilen ya da ha yatınızı baş ağrısından daha dayanılmaz kılan stresi azaltın.

6) Yürümeyi ihmal etmeyin. Egzersiz bütün sağlığınızı güçlendi ren ve stresi azaltarak ağrı eşiğini yükselten iyi bir yöntemdir.

7) Gerektiği ka.?ar ilaç kullanın. Mükemmel program diye bir şey yoktur. Uçlü tedavinin etkisini göstermesi belli bir za man alır, hatta sonrasında bile ara sıra migreniniz olabilir. Standart ilaçlar bu baş ağrısının icabına bakmak için size yardımcı olabilir.

Uçlü tedavin.~n migrenden başka problemlere de faydası olur mu? Kuşkusuz. Uçlü tedavinin bir parçası küme baş ağrısından mustarip hastalara faydalı olur. Ve tedavinin içindeki magnez yum, kalp hastalığı, astım, PMS ve başka problemleri olan belli in sanlara da kullanılır.

Küme baş ağnsı nedir? Küme baş ağrısı, 'intihar baş ağrısı' adı takılacak kadar çok acı veren, grup ya da seri haldeki baş ağrısıdır. Gruplar halinde gelir; günler, haftalar, aylar boyunca, günde bir ya da birkaç kez gelip tipik olarak 30 ila 90 dakika sürer. Ağrı genellikle yüzün bir yanı nın üst yarısında hafif başlar, hızla şiddetlenir; görünüşe göre merkezi, yüzün etkilenen tarafındaki gözün tam arkasıdır. O göz sulanır, muhtemelen kanlanır ve çöker; yüzün etkilenen tarafın daki burun deliği akar ve tıkanır. Ağrı o kadar yoğundur ki, hare ketsiz yatarken kendinizi ileri geri yuvarlanıyormuş ya da başınıza vuruluyormuş gibi hissedebilirsiniz.

Yırmili ve kırklı yaşlar arasındaki erkekler küme baş ağrısının öncelikli hedefidir.

Gerilim baş ağnsı nedir? Can sıkıcı bir deneyimden sonra yaşayabileceğimiz alelade bir baş ağrısıdır. Gerilim baş ağrısı genellikle, en çok aptal bir ağrı ola rak tanımlanan, orta şiddette ve sürekli bir ağrıdır. Ağrı tedrici ola rak gelir ve başınızın iki yanına da yayılır. Boyun ve omuz kaslarınız gerilebilir fakat mide bulantısı hissetmezsiniz, görsel rahatsızlıklar yoktur ve ışığa, harekete, sese alışılmadık hassasiyet olmaz (bunlar migrende olur). Çektiğimiz baş ağrılarının yüzde 90'ı gerilim baş ağrısıdır ve genellikle reçetesiz ağrı kesicilere iyi cevap verir.

Zorlanma baş ağrısı nedir? Gülme, egzersiz yapma, öksürme, cinsel ilişki gibi fıziksel aktivi telerin tetiklediği baş ağnsıdır. Çok ağrı yapabilir fakat genellikle tehlikeli değildir. Yine de en iyisi bir kontrolden geçmektir, çünkü bir inmenin ya da başka bazı ciddi problemlerin işareti olabilir. Organik baş ağrısı nedir? Beyin tümörü ya da bir baş yaralanması gibi problemlerin yol açtığı baş ağrısıdır. Baş ağrılarının çok küçük bir yüzdesi organik tir, fakat çok ciddi sorunların habercisi olabilir, o yüzden bu işa retlerden birini fark ettiğinizde hemen kontrole gitmelisiniz:

• Ağrı yeni ortaya çıkmıştır; yani, daha önce bu tip bir baş ağ rınız olmamıştır.

• Ağrı ateş, boyun tutulması ya da başka alışılmadık belirtiler le birliktedir.

• Ağrı geldiğinde ya da hemen sonrasında, sersemlersiniz, hareket etmeniz ya da konuşmanız güçleşir, kendinizi çok yorgun ya da bitkin hissedersiniz.

• Ağrı bir baş yaralanmasından sonra başlar.

• Ağrı her yeni ağrıyla birlikte daha da kötüleşir ya da baş ağ rısı daha sık olmaya başlar. Niçin bir baş ağrısı günlüğü tutmalıyım? Migrenle savaşmada anahtarlardan biri, tetikleyicileri tanımak ve üçlü tedavi de dahil tedavinin sonuçlarını değerlendirmektir. Günlük çok önemlidir, zira çoğu insan tedavi başladıktan önce ve sonra ne kadar baş ağrısı olduğunu tam olarak hatırlamaz. Ve te tikleyicileri tanımak çok karmaşık bir işlemdir, o yüzden ne yedi ğinizi, nerede olduğunuzu, ne yaptığınızı, ne hissettiğinizi, mig ren gelmeden önce neye maruz kalmış olabileceğinizi bilmeye yardımcı olur.

. Son bir soru: Üçlü tedaviye hemen başlayabilir miyim? Hayır. Önce doktorunuzia konuşun. Ona ne istediğinizi anla tın ve birlikte programın bütün bileşenlerini gözden geçirin.