TESTOSTERON VE EKSİKLİĞİ

TESTOSTERON VE EKSİKLİĞİ

Erkeklerde testosteron hormonundaki düsüs insülin direnci, metabolik sendrom ve diyabet gelismesine neden olmakta. Bu erkeklerde SHBG düzeyi de azalmaktadir.Testosteron düsüklügü 20 yasindan önce hipogonadizm seklinde olabildigi gibi eriskin yasta da olabilir ve ereksiyon zorlugu ve libido azligi da yapabilir. Yapilan çalismalar orta yastaki erkeklerde olusan testosteron düsüklügünün önce insülin direnci yaptigi daha sonra da seker hastaligina neden oldugu seklindedir. Obezitesi olan erkeklerde ise kilo kaybi sonrasi SHBG ve serbest testosteron düzeyleri yükselmektedir.

Bu bulgular bize hipogonadizmi olan hastalarda metabolik sendromun aranmasini ve yine metabolik sendromu olan hastalarda ise hipogonadizm yani testosteron düsüklügü olup olmadiginin arastirilmasi gerektigini ortaya koymaktadir. Açlik kan sekerinin 90 mg/dl den fazla olmasi veya tokluk 2. saat kan sekerinin 140 mg/dl den fazla olmasi insülin direncini gösterebilir.

Hipoandrojen-Metabolik Sendrom yani kislatilmis olarak HAM sendromu da bu hastaliga isim olalarak verilmektedir.Tedavide testosteron tedavisi, kilo verme ve insülin direnci diyeti önem tasir.Kalp ve damar hastaliklarina neden olan hipertansiyon, fazla kilolulik, seker Hastaligi ve kan yaglarinda yükseklik gibi hastaliklarin ayni kiside birarada görülmesine metabolik sendrom veya metabolik travma denir. Bu duruma ‘insülin rezistans sendromu‘ adi da verilir.

Metabolik sendrom‘un baslica özelligi veya baslatici özellig kanda insülininsülin yüksekligine bagli olarak seker hastaligi, kan yaglarinda yükselme, tansiyon yükselmesi ve fazla kilolulik ayni kiside ortaya çikmaktadir.Metabolik sendromlu hastalarda karaciger yaglanmasi, kanda ürik asit yüksekligi, kadinlarda polikistik over sendromu ve erkeklerde prostat büyümesi de sik görülmektedir.

Bir kiside metabolik sendrom var diyebilmek için, o kiside asagida siralanan bozukluklarin bir arada bulunmasi gerekir:düzeyi artmasi ve sonunda ·Erkek tipi fazla kilolulik (yaglarin karinda birikmesi): Erkeklerde bel çevresinin 102 cm‘den fazla olmasi, kadinlarda 88 cm‘den fazla olmasi

·Kanda trigliserit denen yagin 150 mg/dl den fazla olmasi

·HDL kolesterol denen iyi kolesterolün erkeklerde kanda 40 mg/dl, kadinlarda ise 50 mg/dl‘den az olmasi

·Tansiyon yüksekligi (Hipertansiyon) bulunmasi: Büyük tansiyonun 13, küçük tansiyonun 8.5‘ dan fazla olmasi

·Açlik kan sekerinin 100 mg/dl‘ den fazla olmasi

Son zamanlarda metabolik sendromlu hasta sayisinda giderek büyük bir artis görülmektedir. ABD‘de metabolik sendromlu hasta sayisi, orta yaslardaki kisilerde %20-30‘u hatta son zamanlarda %40‘i bulmustur. Ülkemizde de % 30 civarindadir.Metabolik sendrom yasam süresini kisaltan çok önemli bir saglik sorunudur.

Sabah yorgunlugunuz varsa, gece uykudan kalkip tatli bir seyler yemek istiyorsaniz veya ögle yemegi sonrasi yorgunluk ve halsizlik oluyorsa insülin direnci olabilir. Insülin direnci kalitimsal olabildigi gibi ögün atlamak, hareketsizlik, sekerli ve unlu gidalari fazla yemek ve fazla kilolulik nedeniyle de olusur. Metabolik sendrom‘dan korunmak ve kandaki insülin düzeyini azaltmak için düsük glisemik indeksli karbonhiratlari yemek yani GI diyeti uygulamak gerekir.