prostat kanseri ameliyatı sonrası psa değerleri

Prostat armut yada kestane şeklinde idrar kesesi= mesane nin alt kısmında penis içi idrar yolunun ilk kısmını çevreleyen bir organdır.

Prostat sonradan oluşmaz erkekler prostat organları ile birlikte doğarlar.

Prostat kanserinin kendine özgü belirtisi yoktur, genellikle prostat büyümesinin görüldüğü 50 yaş üstünde ortaya çıktığı için hastalar prostat büyümesinden kaynaklanan belirtiler ile bize baş vururlar.

Bu belirtilerin başlıcaları : idrar yaparken zorlanma, bekleme, idrarda incelme, fasılalı idrar yapma dır.

Prostat Büyümesi Şikayetleri İle gelen Hastaya Biz Ne Yapıyoruz:

Hastaların prostat büyüme şikayetlerini değerlendirirken kanser ihtimalini kaçırmamak için kan tahlilinde PSA baktırıyor ve hastamızı anus=makattan parmakla muayene ediyoruz.

Prostatı muayene edebilmenin ürologun ona dokunabilmesinin tek yolu makattan yapılan parmak muayenesidir.PSA tahlili her laboratuar da yapılabilen ve hastanın aç olmasını gerektirmeyen bir tetkikdir.

PSA ve Parmakla Muayene ve Prostat Kanseri Teşhisi: Prostat kanserinden şüphe edebilmemiz için ya hastamızın PSA düzeyi kanda 2.5 (eski bilinen gibi 4 değil) üstünde yada parmak muayenesinde prostat yüzeyinde sertlik yada ikisinin birlikte olması gerekiyor.

Sadece PSA yüksekliğinde kanser saptama oranımız %25 civarında iken prostat muayenesinde sertlik de beraberinde varsa kanser saptama oranı % 50 lere yaklaşmaktadır.

Prostat muayenesinde sertlik saptanması sonucunda biopsi yapılıp kanser saptanan hastaların %18 inde PSA normal düzeydedir, bu açıdan tecrübeli bir ürologun yaptığı parmak muayenesi çok önemlidir.

PSA yüksekliği yada prostat da sertlik saptarsak yada ikisi aynı anda mevcut ise prostat kanseri teşhisi için yapılacak tek şey Prostat Biopsisidir.

Yani prostat kanseri teşhisi Prostat Biopsisi ile konur.Prostat Biopsisi Nedir, Öncesi ve Sonrası: Bu TRUS (Trans Rektal Ultrason) denen makattan ( Anus) uygulanan Ultrason eşliğinde prostatın haritalandırılıp uygun yerlerden parçalar alınması işlemidir.

Hastalarımız kan sulandırıcı ilaçlar (Coraspin,Plavix,Aspirin gibi) kullanıyor iseler biopsi tarihinden 8-10 gün önce bu ilaçları kesmek gerekiyor.

Biz yüzlerce prostat biopsisi yapmış bir ekibiz; bizim tekniğimizde işlemden 1 gün önce başlayarak 3 gün boyunca Antibiotik veriyoruz; hastalarımız işleme aç giriyorlar ve biopsi den bir gece önce ve biopsi günü kendilerine basit lavman yapıyorlar.

Biopsi işlemi 10-15 dk.sürüyor ve kesinlikle ağrı duyulmuyor. Biopsi için anestezi gerekmiyor, prostat içine yapılan uyuşturucu ağrı duymamak için yeterli oluyor.Prostat Biopsisi sonrası önlemlere rağmen oluşabilicek enfeksiyon oranı %2 civarındadır.

Enfeksiyonun şiddetine göre hastayı hastanede takip etmek gerekebilir. Biopsi sonrası üşüme titreme, ateş yükselmesi, idrarını yapamama halinde biopsiyi yapan ürolog ile hemen temas kurmak gerekir. Biopsiden sonra birkaç haftayı bulabilen idrardan kan gelmesi, 6-7 hafta sürebilen meni nin kanlı gelmesi, biopsiden hemen sonraki dönemde makattan kan gelmesi beklenen şikayetler dir.

Prostat Biopsisini Tekararlamak Gerekirmi:

Bazen birinci biopsi sonucunda kanser çıkmamasına rağmen biopsi sonrası sonra takiplerde PSA yükselmeye devam edebilir , yada takipler sırasında parmakla muayenede şüpheli sertlik oluştuğu fark edilir veya hastaların 1. Derece yakınlarında (baba, erkek kardeş) bilinen prostat kanseri öyküsü varsa yada birinci biopsi patoloji rapor sonucunda kanser yok ancak ASAP var diye bir ifade kullanılmış ise biopsiyi tekrarlamak gerekir.

İkinci biopsi de 20-24 parça alınır ki bu biopsiye Ürolojide saturasyon=Doyum biopsisi adı verilir; bu ikinci biopsi tekniği ile birinci biopside yakalanamayan kanseri yakalama oranı %25 dir; ikinci biopsi birinciden 3-6 ay sonra yapılmalıdır ve fazla sayıda alındığı için Genel anestezi gerekebilir.

İkinci Biopsi Sonrası Biopsi Gerekirmi :
İkinci biopsiden sonra tekrar biopsi gereksizdir,
Ancak kanda PSA yüselmeye devam ediyor ve hastaların idrar yapma ile ilgili sıkıntıları var ise o vakit endoskopik=kameralı Prostat Ameliyatı (TUR P) gerekli olabilir, bu hem hastayı idrar la ilgili sıkıntılarından kurtarır, prostatın iç kısmından kaynaklanan nadir görülen kanseri varsa ortaya koymuş olur.

PSA yı Kanser Dışında Yükselten Nedenler:

İdrar yolu enfeksiyonları, idrar kesesine penisten girilerek yapılan girişimler (endoskopi,taş kırma,sonda takılması gibi ) ,prostat biopsisi ve bazen hiç neden yokken büyük hacimli Prostat varlığı da PSA yı yükseltir.Bazı ilaçların kullanımı PSA yı kanda gerçek değerinin altına düşürür, “Avodart” adıyla satılan prostat büyümesi için kullandığımız bir ilaç ve saç dökülmesinde kullanılan “Propecia” adlı ilaç belli süre kullanılınca PSA yı kanda düşürür.

Biopsi Sonuçunda Kanser Gelince Bilinmesi Gerekenler:

Prostat biopsi patoloji rapor sonuçlarında prostat kanseri “ Adenokanser” diye ifade edilir.

Aşağıdaki biopsi sonuç örneğinde de görüldüğü gibi alınan örneklerin kaçında kanser olduğu, kanserli parçanın mm cinsinden boyutu ve yüzdesi kanserin biyolojik davranışı yani saldırganlığı hakkında fikir verir.

Bunlardan en önemlisi iki rakamın toplamıyla ifade edilen “Gleason Sum=Gleason Skor” denen parametredir.
Hastalarımıza ne tip tedavi planlayacağımız bile cok kez bu parametreye dayanır.

İki rakamın toplamı 10 a ne kadar yakın ise kanser o denli saldırgan demektir; genellikle 7 ve üzeri çok daha tehlikelidir.

Örneğin 3+3: 6, 4+3 :7; 4+5 :9 gibi ifadelerle karşılaşılır; ilk yazılan rakam da ayrı bir önem arz eder, nitekim 3+4 7 çıkmış bir kanserden 4+3 7 çıkan bir kanser tipi daha saldırgan ve tehlikelidir.

Erken yakalanmış kanserde bu ameliyat ile elde etmek istenen1.Kanserden tamamen arınmak (Cerrahi sınırlarda tümör yok )
2. Ameliyat sonrası idrarını tutabilmek
3.Ereksiyon= penis sertleşmesi nin devam edebilmesi dir.