Periferik Vertigo Tedavisi

Baş dönmeleri dünyada acilen doktora başvurmayı gerektiren başlıca nedenler arasında. Her yaşta görülebilen baş dönmeleri, tansiyon değişiklikleri hatta felçlerle dahi karıştırılabilir.

Baş dönmesi atakları olarak adlandırılan kriz sırasında ortaya çıkan bulantı ve kusma durumu beyin kanaması olasılığını bile akla getirmelidir.

Hastalığın kalıtsal olduğuna ait epey deliller vardır. Özellikle 30-50 yaş arası doğurganlık çağındaki kadınlarda görülen bu sorunda tanının kolaylıkla konulamaması nedeniyle hastaların bir çoğunda depresyona neden olur.

Aslında bu nedenle hastalık hastası olup devamlı hekimlere taşınan bu hastalar o anda hissettikleri berbat duyguyu tarif etmenin çok zor olduğunu söylüyorlar. Bu durumda olan kişilerin kendi vücuduyla etrafındaki dünya arasındaki algılama o an altüst olmakta.
Baş dönmesi, nöroloji kliniklerinde sık karşılaşılan şikayetlerden birini oluşturuyor.

Çoğu zaman altında önemli bir hastalık bulunmayan ve kendiliğinden düzelen bir belirti olarak ifade ediliyor. Ancak bazen çok ciddi nörolojik bir hastalığa da işaret edebiliyor.

Göz, iç kulaktaki denge organı, kas ve eklemlerden kalkan uyarılarla sürekli baş ve vücudun diğer kısımlarının birbiriyle ve mekandaki yerleri hakkında beyne bilgi geliyor.

Bu mekanizmalarda bozukluk olunca denge bozukluğu veya baş dönmesi ortaya çıkıyor. Baş dönmesi sık karşılaşılan bir şikayet. Ancak hastalar çok farklı şeyleri baş dönmesi olarak ifade edebiliyor.

Vertigo, hastanın kendi bedeni veya çevrenin etrafında gerçekten dönmekte olduğunu zannetmesiyle gelişen bir tablo. Bu şekilde bir dönme hissi olmadan ortaya çıkan vertigo ise yalancı vertigo olarak tanımlanıyor.

Periferik Vertigo ve Periferik Vertigo Tedavisi
Vertigonun nedeni iç kulak veya vestibüler organlardır ve bu tür vertigo periferal, otolojik veya vestibüler vertigo olarak isimlendirilir.

Periferik vertigonun en sık nedeni benign paroksismal pozisyonel vertigo (BPPV) dur; bunu Meniere hastalığı, superior semisirküler kanal zedelenmesi, labirintis izler.

İç kulağı etkiliyen influenza, soğuğa maruziyet, travma gibi etkenler geçici vertigo ataklarına yolaçabilirler. Aynı zamanda bazı antiyotikler (aminoglikozidler, streptomisin, Asetil salisilik asit vb) da kanal sisteminde hasara yol açarak vertigo ataklarına neden olabilirler.

Tekrarlayan vertigo şikayeti olan hastalara egzersiz tedavisi ilk kez Cawthorne ve Cooksey tarafından tarif edilmiştir.Cawthorne-Cooksey egzersizleri baş, göz ve vücut hareketlerinden oluşmaktadır. Bu hareketler gözler açık ya da kapalı iken,değişik hızlarda ve pozisyonlarda yapılmaktadır

Egzersiz yavaş yavaş arttırılarak hastanın hareketleri tolere etmesi kolaylaştırılmaktadır. Vertigoda rehabilitasyon tedavileri son yıllarda egzersiz tedavilerinde modifikasyonların geliştirilmesi ile daha yaygın tercih edilir hale gelmiştir.

Günümüzde tercih edilen vestibüler rehabilitasyon egzersizleri patolojik proçese alışmayı içeren, postural kontrol egzersizleri, visual-vestibüler etkileşim ve kondüsyon aktiviteleri olup bakış stabilizasyon egzersizleri, görsel egzersizler,somatosensoriyal egzersizler, postürografi eğitimi olarak özetlenebilir. Egzersizlerin günde 2 kez 4-6 hafta süreyle yapılmaları önerilmektedir.

BPPV, vestibüler nörinit, Meniere hastalığı, perilenfatik fistül gibi hastalıklar vestibüler rehabilitasyona yanıt verebilen periferik vestibüler hastalıklar gurubuna dahildir. Egzersizlerin hastaların semptomlarını provoke edebileceği unutulmamalı, bu nedenle egzersiz programı yavaş yavaş arttırılmalıdır.

Vertigo; periferik, santral vestibüler veya görsel patolojilere, proprioseptif sistem bozukluklarına,metabolik sorunlara ve kardiyolojik problemlere bağlı,ya da ilaçların yan etkisi olarak ortaya çıkabilmektedir.Periferik vestibüler patolojiler içerisinde en sık rastlanılanı BPPV‘dur. BPPV‘da ilaç tedavisi önerilmez.

Vertigo serbest yüzen kalsiyum depozitlerini vestibüle yönlendiren manevralarla hastaların büyük bir kısmında düzelir. İlaç tedavisinin yeri sınırlı ve bulantı, kusmayı
önlemeye yöneliktir.Meniere hastalığı endolenfatik hidrops halidir.Tedavinin amacı endolenfatik basıncı azaltmaktır. Bu amaçla tuzdan kısıtlı diyet ve furosemid ya da hidroklorotiazid diüretikler ile medikasyon tercih edilir.Vazodilatatörler ve vestibüler süpresanlar kullanilabilir.

Vestibüler süpresan genellikle vertigoyu baskılasa da bu tedavinin işitme kaybı ve tinnitus üzerinde etkisi azdır.İlaç tedavisi ile yarar sağlanamıyorsa intratimpanikgentamisin yada steroid uygulaması veya endolenfatik kese cerrahisi, labirentektomi, vestibüler sinir kesisi gibi cerrahi seçenekler uygulanabilir.Viral etyolojinin suçlandığı vestibüler nörinitte tedavi akut fazda semptomatik ve destekleyici medikasyondan ibarettir

. Bu amaçla vestibüler süpresanlar, antiemetikler kullanılabilir. Tekrarlayan ve inatçı vertigo şikayetleri olan hastalarda vestibüler rehabilitasyon amaçlı çeşitli egzersizler de akılda tutulmalıdır.