Oligospermi
Oligospermi nedir nasıl bir hastalıktır tedavisi var mıdır varikoselin tedavisine yardımcı bitkiler nelerdir merak ettiklerinizi bu yazıda okuyabilirsiniz...
Sperm sayısının < 20 milyon/mL (< 5 milyon/mL ise ciddi oligospermi). Oligospermi varikosel, hipogonadizm, Y kromozomunun mikrodelesyonu sonucu olabilir. Özellikle ciddi oligospermide endokrin ve genetik değerlendirme yapılması uygundur.
Oligospermiye neler sebep olabilir?
-Genetik hastalıklar (klinefelter‘s sendromu, Y kromozomu mikrodelesyonu, immotil silia sendromu)
-Kalıtsal nedenler (İnmemiş testis)
-Enfeksiyon (Orşit), torsiyon, varikosel
-Sperm yapımını bozan nedenler (kemoterapi, radyoterapi, ilaçlar, ısı, yaş, alkol, sigara)
-Testisteki kanalların tıkanıklığı (orşit gibi geçirilen enfeksiyonlar, doğuştan kanalların olmaması yada vazektomi)
-Erektil disfonksiyon (sertleşme problemleri)
-İdiopatik (nedeni belli olmayan)
-Endokrin (hormon eksiklikleri)
Klinefelter‘s sendromu:
İnfertil erkeklerde en sık görülen kromozomal problemdir, özellikle azospermi ve ciddi oligospermili erkeklerde akla gelmelidir. Kromozomal durum 47,XXY veya 46,XY/47,XXYdir. Genellikle uzun boylu, küçük testisli, azospermik, meme gelişimi olabilen erkeklerdir. ICSI düsünülebilir. Ancak genetik defeklerin ve infertilitenin erkek çocuğa geçme riski vardır. Bu nedenle çiftler kapsamlı bir danışmadan geçirilmelidir.
İmmotil silia sendromu (Kartagener sendromu-Primer silier disknezi):
Genetik geçiş gösteren nadir görülen kalıtsal bir hastalıktır. Vücudun birçok yerinde epitel hücrelerinde bulunan ve hareketten sorumlu olan kıl benzeri yapı olan siliaların yapısal bozukluğu nedeniyle hareket yeteneğini kaybetmesi sonucu oluşan bir hastalıktır. Siliaların hareket yeteneğinin olmaması sonucu tekrarlayan solunum yolları enfeksiyonları, orta kulak iltihabı, situs inversus totalis (iç organların vücudun olması gereken yerin tam aksinde olması, kalbin sağda olması gibi) gibi bulgularla genelde çocukluk döneminde tanı alır. Bu hastalıkta spermlerde hareket yeteneklerini kaybettiği için erkeklerde kısırlağa neden olur.
Y kromozomu mikrodelesyonu:
Klinefelter‘s sendromundan sonra erkek kısırlığında en sık görülen kromozomal nedendir. Y kromozumda erkeğe ait cinsiyet belirleyici bölgeden bir parçanın kopması sonucu oluşur. Ciddi oligospermik ve azospermik erkeklerde daha sık görülür. Düşük sperm sayılarında bile gebelik olabildiği için ve normal sperm sayısı olan erkeklerde Y kromozomu mikrodelesyonu nadir olup, daha çok oligo veya azospermik erkeklerde görülmesi Y kromozomu mikrodelesyonunun direk kısırlık nedeni değilde, daha çok oligo veya azosperminin nedeni olarak düşünülmesi daha doğru bir yaklaşım olacaktır. ICSI düsünülebilir. Ancak genetik defeklerin ve infertilitenin erkek çocuğa geçme riski vardır. Bu nedenle çiftler kapsamlı bir danışmadan geçirilmelidir.
Orşit:
Bir veya iki testisin genellikle kabakulak, verem veya sifiliz gibi nedenlere bağlı olarak iltihaplanmasıdır. Viral yada bakteriyel bir enfeksiyondur. Yüksek ateşle birlikte, skrotum (testislerin içinde bulunduğu kese) şiş, kırmızı, testisler büyük ve ağrılıdır.
Orşite neden olan bir altta yatan hastalık varsa (kabakulak veya verem gibi) onlara aitte belirtiler dikkatle değerlendirilmelidir. Bu belirtiler olduğunda doktorunuza başvurduğunuzda uygun tedavi ile 2-4 haftada hastalık iyileşir. Kabakulak orşitinden sonra bazı erkekler steril kalır, bazılarında ise iyileşme süresi iki yıldan fazla sürebilir. Puberteden önce meydana gelen, orşitin eşlik etmediği kabakulak fertiliteye etkide bulunmaz.
Testis Torsiyonu:
Testislerin skrotumda asılı bulundukları kanallar etrafında dönmesi sonucu oluşur. Böylece kanallar içinde bulunan ve testisleri besleyen kan damarlarında akış engellenir ve testislerin beslenmesi bozulur.
Testislerde başlaya ani ve şiddetli ağrı, bulantı, kusma, ateş, skrotumda şişme ve skrotumdaki testislerden birinin yukarı çıkması torsiyonun belirtileridir. Testis torsiyonu orşitle karışabilir. Ayırıcı tanı önemlidir. Çünkü testis torsiyonuna ameliyatla acil müdahale edilip düzeltilmezse testisin beslenmesi bozulduğundan, testis kaybedilebilir.
Yaş:
İleri yaş ile hasarlı DNA yapısına sahip sperm sayısında artma olur. Anormal yapıya sahip spermler apopitozis denilen kontrollü hücre ölümüyle ortadan kaldırılırlar. Yaşla birlikte anormal sperm sayısında artma apopitozisteki azalmaya bağlıdır. Aynı zamanda yaş sperm sayısı ve hareketliliğinide olumsuz yönde etkiler.
Oligospermiye neden olabilecek hormonal (endokrin) problemler nelerdir?
Genellikle semen analizi normal olan erkeklerde hormonlarla ilgili problem nadiren karşılaşılan bir durumdur. Erkek kısırlık nedenleri içinde de endokrin hastalıklar çok sık rastlanan nedenlerden değildir.
Endokrin hastalıklar hipotalamus-hipofiz-testis aksındaki problemleri içerir. Özellikle semen değerlendirmesinde sperm sayısı <10 milyon/mL ise, cinsel istekte azalma, impotans gibi problemlerde endokrin bozukluklar için değerlendirme yapılması uygundur. Endokrin bozuklukların tanısını koymak için genellikle folikül uyarıcıhormon (FSH) ve total testosteron bakılması yeterli olacaktır.
Hipogonadotropik hipogonadizm (Kallmann sendomu gibi)endokrin nedenlerden biridir. FSH düşükse sperm üretilememesinin nedeni hipotalamus veya hipofizden gonadotropinlerin (seks hormonları GnRH- gonadotropin salgılatıcı hormon, FSH, LH-lüteinizan hormon) salgılanamamasından kaynaklanabilir.
Bu durumda tanıyı doğrulamak için diğer hormonlarada bakmak gerekir. Prolaktin değerlendirilmesi gereken diğer hormondur. Prolaktinin yüksek olması gonadotropinlerin salgılanmasını bozabilir. Tiroid hormonlarıda değerlendirilmelidir. Tiroid hormonlarının az veya çok olmasıda gonadotropinlerin salınımını bozabileceğinden kısırlığa neden olabilir.
Kallmann sendomu:
Doğuştan sağırlık, koku alamama (anosmi), yarık damak, böbrek anomalileri, renk körlüğü ve gonadotropin eksikliği (LH, FSH) ile seyreden çoğunlukla kalıtsal olan, nadir görülen bir sendromdur.
Sperm sayısının < 20 milyon/mL (< 5 milyon/mL ise ciddi oligospermi). Oligospermi varikosel, hipogonadizm, Y kromozomunun mikrodelesyonu sonucu olabilir. Özellikle ciddi oligospermide endokrin ve genetik değerlendirme yapılması uygundur.
Oligospermiye neler sebep olabilir?
-Genetik hastalıklar (klinefelter‘s sendromu, Y kromozomu mikrodelesyonu, immotil silia sendromu)
-Kalıtsal nedenler (İnmemiş testis)
-Enfeksiyon (Orşit), torsiyon, varikosel
-Sperm yapımını bozan nedenler (kemoterapi, radyoterapi, ilaçlar, ısı, yaş, alkol, sigara)
-Testisteki kanalların tıkanıklığı (orşit gibi geçirilen enfeksiyonlar, doğuştan kanalların olmaması yada vazektomi)
-Erektil disfonksiyon (sertleşme problemleri)
-İdiopatik (nedeni belli olmayan)
-Endokrin (hormon eksiklikleri)
Klinefelter‘s sendromu:
İnfertil erkeklerde en sık görülen kromozomal problemdir, özellikle azospermi ve ciddi oligospermili erkeklerde akla gelmelidir. Kromozomal durum 47,XXY veya 46,XY/47,XXYdir. Genellikle uzun boylu, küçük testisli, azospermik, meme gelişimi olabilen erkeklerdir. ICSI düsünülebilir. Ancak genetik defeklerin ve infertilitenin erkek çocuğa geçme riski vardır. Bu nedenle çiftler kapsamlı bir danışmadan geçirilmelidir.
İmmotil silia sendromu (Kartagener sendromu-Primer silier disknezi):
Genetik geçiş gösteren nadir görülen kalıtsal bir hastalıktır. Vücudun birçok yerinde epitel hücrelerinde bulunan ve hareketten sorumlu olan kıl benzeri yapı olan siliaların yapısal bozukluğu nedeniyle hareket yeteneğini kaybetmesi sonucu oluşan bir hastalıktır. Siliaların hareket yeteneğinin olmaması sonucu tekrarlayan solunum yolları enfeksiyonları, orta kulak iltihabı, situs inversus totalis (iç organların vücudun olması gereken yerin tam aksinde olması, kalbin sağda olması gibi) gibi bulgularla genelde çocukluk döneminde tanı alır. Bu hastalıkta spermlerde hareket yeteneklerini kaybettiği için erkeklerde kısırlağa neden olur.
Y kromozomu mikrodelesyonu:
Klinefelter‘s sendromundan sonra erkek kısırlığında en sık görülen kromozomal nedendir. Y kromozumda erkeğe ait cinsiyet belirleyici bölgeden bir parçanın kopması sonucu oluşur. Ciddi oligospermik ve azospermik erkeklerde daha sık görülür. Düşük sperm sayılarında bile gebelik olabildiği için ve normal sperm sayısı olan erkeklerde Y kromozomu mikrodelesyonu nadir olup, daha çok oligo veya azospermik erkeklerde görülmesi Y kromozomu mikrodelesyonunun direk kısırlık nedeni değilde, daha çok oligo veya azosperminin nedeni olarak düşünülmesi daha doğru bir yaklaşım olacaktır. ICSI düsünülebilir. Ancak genetik defeklerin ve infertilitenin erkek çocuğa geçme riski vardır. Bu nedenle çiftler kapsamlı bir danışmadan geçirilmelidir.
Orşit:
Bir veya iki testisin genellikle kabakulak, verem veya sifiliz gibi nedenlere bağlı olarak iltihaplanmasıdır. Viral yada bakteriyel bir enfeksiyondur. Yüksek ateşle birlikte, skrotum (testislerin içinde bulunduğu kese) şiş, kırmızı, testisler büyük ve ağrılıdır.
Orşite neden olan bir altta yatan hastalık varsa (kabakulak veya verem gibi) onlara aitte belirtiler dikkatle değerlendirilmelidir. Bu belirtiler olduğunda doktorunuza başvurduğunuzda uygun tedavi ile 2-4 haftada hastalık iyileşir. Kabakulak orşitinden sonra bazı erkekler steril kalır, bazılarında ise iyileşme süresi iki yıldan fazla sürebilir. Puberteden önce meydana gelen, orşitin eşlik etmediği kabakulak fertiliteye etkide bulunmaz.
Testis Torsiyonu:
Testislerin skrotumda asılı bulundukları kanallar etrafında dönmesi sonucu oluşur. Böylece kanallar içinde bulunan ve testisleri besleyen kan damarlarında akış engellenir ve testislerin beslenmesi bozulur.
Testislerde başlaya ani ve şiddetli ağrı, bulantı, kusma, ateş, skrotumda şişme ve skrotumdaki testislerden birinin yukarı çıkması torsiyonun belirtileridir. Testis torsiyonu orşitle karışabilir. Ayırıcı tanı önemlidir. Çünkü testis torsiyonuna ameliyatla acil müdahale edilip düzeltilmezse testisin beslenmesi bozulduğundan, testis kaybedilebilir.
Yaş:
İleri yaş ile hasarlı DNA yapısına sahip sperm sayısında artma olur. Anormal yapıya sahip spermler apopitozis denilen kontrollü hücre ölümüyle ortadan kaldırılırlar. Yaşla birlikte anormal sperm sayısında artma apopitozisteki azalmaya bağlıdır. Aynı zamanda yaş sperm sayısı ve hareketliliğinide olumsuz yönde etkiler.
Oligospermiye neden olabilecek hormonal (endokrin) problemler nelerdir?
Genellikle semen analizi normal olan erkeklerde hormonlarla ilgili problem nadiren karşılaşılan bir durumdur. Erkek kısırlık nedenleri içinde de endokrin hastalıklar çok sık rastlanan nedenlerden değildir.
Endokrin hastalıklar hipotalamus-hipofiz-testis aksındaki problemleri içerir. Özellikle semen değerlendirmesinde sperm sayısı <10 milyon/mL ise, cinsel istekte azalma, impotans gibi problemlerde endokrin bozukluklar için değerlendirme yapılması uygundur. Endokrin bozuklukların tanısını koymak için genellikle folikül uyarıcıhormon (FSH) ve total testosteron bakılması yeterli olacaktır.
Hipogonadotropik hipogonadizm (Kallmann sendomu gibi)endokrin nedenlerden biridir. FSH düşükse sperm üretilememesinin nedeni hipotalamus veya hipofizden gonadotropinlerin (seks hormonları GnRH- gonadotropin salgılatıcı hormon, FSH, LH-lüteinizan hormon) salgılanamamasından kaynaklanabilir.
Bu durumda tanıyı doğrulamak için diğer hormonlarada bakmak gerekir. Prolaktin değerlendirilmesi gereken diğer hormondur. Prolaktinin yüksek olması gonadotropinlerin salgılanmasını bozabilir. Tiroid hormonlarıda değerlendirilmelidir. Tiroid hormonlarının az veya çok olmasıda gonadotropinlerin salınımını bozabileceğinden kısırlığa neden olabilir.
Kallmann sendomu:
Doğuştan sağırlık, koku alamama (anosmi), yarık damak, böbrek anomalileri, renk körlüğü ve gonadotropin eksikliği (LH, FSH) ile seyreden çoğunlukla kalıtsal olan, nadir görülen bir sendromdur.
İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR
