Kolit (aşırı Duyarlı Kalınbağırsak) Nedenleri
Kolit (aşırı Duyarlı Kalınbağırsak) Nedenleri : Hastalığın gerçek nedeni bilinmemektedir. Duyarlı bağırsağı hazırlayan ya da kronikleştiren birçok etken vardır, ama bunları kanıtlamak çok güçtür. Bağırsak, sindirim kanalının son bölümü olmakla birlikte, kendine özgü hastalıklar dışında daha üst bölgelerdeki bozukluklardan da etkilenir. Sağlıksız dişler, kötü ağız bakımı ya da besinleri iyice çiğnemeden yutma alışkanlığı, besinlerin mideye yeterince parçalanmamış olarak gelmesine, burada iyice sindirilmeden bağırsağa geçmesine ve sonunda duyarlı bağırsağa neden olur. Mide iltihabı (gastrit) gibi bazı mide hastalıkları ya da midenin hacmini azaltan cerrahi girişimler sonucunda da besinler yeterince sindirilemez. Sindirimin emilimden önceki aşamasında etkin olan pankreasta ya da karaciğerde yetersizlik de aynı sonuçlan doğurur.
Uzun süreli beslenme düzensizliği, yemek saatlerinin belirsizliği, bağırsak hareketlerini hızlandıran besinlerin aşın alınması gibi etkenler duyarlı bağırsağın ortaya çıkmasını kolaylaştınr ya da var olan hastalığı ağırlaştınr. Yaygın olarak kullanılan bir maddeye karşı bağırsak mukozasmda alerji doğması ve bu maddenin zamanında saptanıp beslenme listesinden çıkanla- maması, hastalığın sürmesine neden olur. Hasta genellikle bazı besinleri aldıktan sonra belirtilerin şiddetlenmesinden yakınır. Bu besinler alınmadığında belirtiler kaybolur; alındığında ise gene başlar. Olguların önemli bir bölümünde beslenme ile belirtiler arasındaki ilişki tam anlaşılamaz, daha önce iyi uyum gösterilen besinler hastalık belirtilerini rastlantı sonucu ortaya çıkarsa bile, hastalar zamanla çeşitli yiyecekleri almamaya başlarlar. Spastik duyarlı bağırsak belirtilerini etkileyen önemli bir alışkanlık da, ham bitkisel liflerin yenmesidir.
Günümüzde işlenmiş besinlerin daha çok tüketilmesi beslenme alışkanlıklarında köklü değişiklikler yaratmıştır. Çağdaş beslenme alışkanlıklarında saflaştırılmış şekerler, protein ve yağlar gibi daha kolay sindirilip emilebilen besinler çok tüketilmekte, buna karşın ham bitkisel lif ler çok az yenmektedir. Böylece şeker hastalığı, şişmanlık, kanda kolesteroldüzeyinin artması ve damar sertliği gibi rahatsızlıklar artarken, yeterince dışkı oluşması da engellenir. Dışkı miktarının azalması da kabızlığa yol açar. Duyarlı bağırsak oluşumundaki etkenlerden biri tifo ya da besin zehirlenmesi gibi enfeksiyon hastalıkları, bir başkası da uzun süreli lavman ya da dışkı yumuşatıcı ilaç kullanımıdır. Bağırsak mukozasını tahriş eden yumuşatıcı ilaçlar uzun süreli rahatsızlıklara neden olur.
Duyarlı bağırsağın en çok tartışılan hazırlayıcı etkenlerinden biri de psiko- somatik etkilerdir. Gerçekten de hastaların geçmişinde ailevi, ekonomik ya da mesleki gerginlik yapıcı bir etken, bazı duygulanım bozuklukları, takıntılı bir nevroz durumu, duygusal çevre bozuklukları bulunabilir. Bağırsak hareketlerinin ruhsal çöküntü durumlarında azaldığı, kaygı ve korku durumlarında ise arttığı iyi bilinmektedir. Gene de bu etkiler herkeste aynı değildir ve kişilik yapısına göre değişiklik gösterir. Bağırsakların ruhsal durumu yansıtan bir hedef organ olması, daha çocukluğun ilk yıllarında dışkıyı denetlemenin öğrenildiği dönemde çocuk için kazandıkları öneme bağlıdır: Çocuk dışkı- lamayı denetleyebilirse ana baba tarafından ödüllendirilir; buna karşılık denetimde başarı sağlayamadığında cezalandırılırsa terk edilmişlik duygusu gelişebilir.
İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR
