kısırlık nedir nasıl anlaşılır
KISIRLIK
Kısırlık (İnfertilite) hastalığı erkek ve kadın olmak üzere 2 cinste de görülebilir.Kısırlık erkek veya kadının düzenli bir cinsel ilişkilerinin olmasına karşılık,korunma olmadan girdikleri cinsel birlikteliklerinden sonra döllenme oranının yeterli miktarda olmayışı ve gebeliğin olmamasına denir.
Dünya genelinde evli çiftlerin yaklaşık % 15-20 si istedikleri halde çocuk sahibi olamamaktadırlar. İnfertilite kadının mı sağlık sorunudur ?
Erkek veya kadının döl vermemesi haline, halk arasında kısırlık, tıpdilinde ise sterilite denir. Nedenlerini, erkek ve kadında ayrı ayrıincelemek gerekir.
Gelişmiş ülkelerde kısırlık yakınması olan evli çiftlerin % 20 sinde sorun hem erkek hemde kadın, % 40 ında kadın geri kalan % 40 ında ise erkek kaynaklıdır. Gelişmekte olan ülkelerde ise bu oranlar farklıdır. Çünkü bu ülkelerde özellikle belsoğukluğu (gonore) ve klamidya gibi cinsel yolla bulaşan genital yol enfeksiyonları olan, etkili tedavi görmeyen ya da hiç tedavi olamayan ve sonrada kadınsa pelvik enfeksiyon (rahim, tüpler ve yumurtalıklardaki iltihabi hastalık durumu), erkekse epididimit (tohum kanallarının iltihabı) gelişen kişilerin sayısı çok fazladır.
Çocuk sahibi olamayanlar ne zaman hekime başvurulmalıdır ?
Evli çiftlerin bir yıl geçmeden çocuk sahibi olamadıkları için hekime başvurmamaları önerilmektedir. Ancak 30 yaşın üzerinde olanlar, adet dönemleri ağrılı geçenler, düzensiz adetleri olanlar, olağan dışı akıntıları olanlar, daha önce geçirilmiş pelvik enfeksiyon hikayesi olanlar bu süreyi beklemeksizin hekime başvurmalıdırlar.
İnfertilite şikayeti nedeniyle sadece kadın mı muayene olmalıdır ?
İnfertilite kadın, erkek ya da her ikisinin birden bir sağlık sorunundan kaynaklanabilir. Bu nedenle infertil çiftlerin her ikisi de hekim muayenesine gitmelidir.
İnfertilitenin tedavisi var mıdır ?
İnfertilite evli çiftlerin geçici sorunu olabilir ve bu durum değişik hastalıklardan kaynaklanabilir. Bu hastalıkların birçoğu tedavi edilebilir. Tıp alanında her geçen gün sağlanan ilerlemeler sorunun çözümüne katkıda bulunmaktadır.
Bir kadının gebe kalabileceği en uygun günler nelerdir ?
Adetin ilk günü birinci gün olarak sayıldığında, yumurtalıklardan yumurtanın salınması genelde 14 ncü güne denk gelmektedir. Ancak yumurta salınımı bazı kadınlarda biraz daha erken, bazılarında ise biraz daha sonra olabilir. Yumurta 24 saat, sperm ise 48 saat canlılığını devam ettirir. Bu nedenle, adetin ilk gününden itibaren 10-16 cı günler arasındaki ilişkilerde gebe kalma şansı yüksektir.
İnfertilite nedenleri nelerdir ?
Erkekte kısırlık; değişik enfeksiyonlar, hastalıklar ya da doğumsal şekil bozuklukları nedeniyle gelişebilir. Bu gibi durumlar, yeterli miktarda, hareket edebilme ve yumurtayı dölleme yeteneği olan sperm oluşmasını engelleyebilir. Tohum kananlarının kapalı olması spermlerin erkek cinsel organına kadar ulaşmasını engeler. Erkek infertilitesinde, erken çocukluk döneminde yumurtaların torbaya inmemiş olmasının rolü de vardır (inmemiş testis). Erkek infertilitesinde tüm araştırmalara rağmen % 50 oranında herhangi bir neden bulunamaz.
Kadında kısırlık; üreme organlarının bir kısmının enfeksiyon, doğumsal şekil bozuklukları ya da diğer bazı hastalıklar nedeniyle uygun görev yapamaması nedeniyle oluşur. İnfertil kadınların % 30' unda yumurtanın yumurtalıktan rahime geçişini, sağlayan tüplerde tıkanıklık vardır. Bir kısım kadında yumurtlama olmamaktadır. Bir kısımda rahim döllenmiş olan yumurtayı barındırma özelliklerini yitirmiştir. Kadın infertilitesinde tüm araştırmalar rağmen % 20'sinde herhangi bir neden bulunamaz.
Stres, aşırı kilo ya da dengesiz beslenme, alkol ve sigara alışkanlığı gerek erkek gerekse kadında kısırlık sorununu daha kötüleştirebilir.
İnfertilite tanı ve tedavisinde neler yapılabilir ?
Evli çiftin istemelerine rağmen çocuk sahibi olamamaları durumunda ilk adım, kısırlık nedeninin saptanmasıdır. "Kadın Hastalıkları ve Doğum " ve "Bevliye" uzmanlarınca, bu durumdaki çiftlerin başlangıçta tıbbi hikayelerine başvurulur. Daha sonra muayeneleri ve gerekli olursa laboratuar testleri yapılır.
Enfeksiyonu ya da hormon eksikliği olan kişilere hekim tarafından reçete verilir. Bazı çiftlere ise döllenmenin oluşabileceği en uygun günler konusunda cinsel eğitim verilir.
Bunun yanında, yumurtlamanın sağlanması amacıyla ilaç tedavisi uygulanabilir.
Bugün mikro cerrahi gibi yeni bazı tekniklerin uygulanması ile tüplerin tıkanıklığı sonucu oluşan kısırlık tamamen iyileştirilebilmektedir.
Anne adayının yumurtası ile kocanın spermini çeşitli yöntemlerle döllenmeye daha elverişli hale getirerek, gerektiğinde vücut dışında döllenmesini sağlayıp, döllenmiş hücrenin anne adayının genital organlarına transferi ile tedavi imkanı yaratan daha yeni teknolojiler de bulunmaktadır. Bu tedavi yöntemleri Sağlık Bakanlığı tarafından kurulmalarına izin edilen "Üremeye Yardımcı Tedavi Merkezleri" nde uygulanmaktadır.
Kısırlık (İnfertilite) hastalığı erkek ve kadın olmak üzere 2 cinste de görülebilir.Kısırlık erkek veya kadının düzenli bir cinsel ilişkilerinin olmasına karşılık,korunma olmadan girdikleri cinsel birlikteliklerinden sonra döllenme oranının yeterli miktarda olmayışı ve gebeliğin olmamasına denir.
Dünya genelinde evli çiftlerin yaklaşık % 15-20 si istedikleri halde çocuk sahibi olamamaktadırlar. İnfertilite kadının mı sağlık sorunudur ?
Erkek veya kadının döl vermemesi haline, halk arasında kısırlık, tıpdilinde ise sterilite denir. Nedenlerini, erkek ve kadında ayrı ayrıincelemek gerekir.
Gelişmiş ülkelerde kısırlık yakınması olan evli çiftlerin % 20 sinde sorun hem erkek hemde kadın, % 40 ında kadın geri kalan % 40 ında ise erkek kaynaklıdır. Gelişmekte olan ülkelerde ise bu oranlar farklıdır. Çünkü bu ülkelerde özellikle belsoğukluğu (gonore) ve klamidya gibi cinsel yolla bulaşan genital yol enfeksiyonları olan, etkili tedavi görmeyen ya da hiç tedavi olamayan ve sonrada kadınsa pelvik enfeksiyon (rahim, tüpler ve yumurtalıklardaki iltihabi hastalık durumu), erkekse epididimit (tohum kanallarının iltihabı) gelişen kişilerin sayısı çok fazladır.
Çocuk sahibi olamayanlar ne zaman hekime başvurulmalıdır ?
Evli çiftlerin bir yıl geçmeden çocuk sahibi olamadıkları için hekime başvurmamaları önerilmektedir. Ancak 30 yaşın üzerinde olanlar, adet dönemleri ağrılı geçenler, düzensiz adetleri olanlar, olağan dışı akıntıları olanlar, daha önce geçirilmiş pelvik enfeksiyon hikayesi olanlar bu süreyi beklemeksizin hekime başvurmalıdırlar.
İnfertilite şikayeti nedeniyle sadece kadın mı muayene olmalıdır ?
İnfertilite kadın, erkek ya da her ikisinin birden bir sağlık sorunundan kaynaklanabilir. Bu nedenle infertil çiftlerin her ikisi de hekim muayenesine gitmelidir.
İnfertilitenin tedavisi var mıdır ?
İnfertilite evli çiftlerin geçici sorunu olabilir ve bu durum değişik hastalıklardan kaynaklanabilir. Bu hastalıkların birçoğu tedavi edilebilir. Tıp alanında her geçen gün sağlanan ilerlemeler sorunun çözümüne katkıda bulunmaktadır.
Bir kadının gebe kalabileceği en uygun günler nelerdir ?
Adetin ilk günü birinci gün olarak sayıldığında, yumurtalıklardan yumurtanın salınması genelde 14 ncü güne denk gelmektedir. Ancak yumurta salınımı bazı kadınlarda biraz daha erken, bazılarında ise biraz daha sonra olabilir. Yumurta 24 saat, sperm ise 48 saat canlılığını devam ettirir. Bu nedenle, adetin ilk gününden itibaren 10-16 cı günler arasındaki ilişkilerde gebe kalma şansı yüksektir.
İnfertilite nedenleri nelerdir ?
Erkekte kısırlık; değişik enfeksiyonlar, hastalıklar ya da doğumsal şekil bozuklukları nedeniyle gelişebilir. Bu gibi durumlar, yeterli miktarda, hareket edebilme ve yumurtayı dölleme yeteneği olan sperm oluşmasını engelleyebilir. Tohum kananlarının kapalı olması spermlerin erkek cinsel organına kadar ulaşmasını engeler. Erkek infertilitesinde, erken çocukluk döneminde yumurtaların torbaya inmemiş olmasının rolü de vardır (inmemiş testis). Erkek infertilitesinde tüm araştırmalara rağmen % 50 oranında herhangi bir neden bulunamaz.
Kadında kısırlık; üreme organlarının bir kısmının enfeksiyon, doğumsal şekil bozuklukları ya da diğer bazı hastalıklar nedeniyle uygun görev yapamaması nedeniyle oluşur. İnfertil kadınların % 30' unda yumurtanın yumurtalıktan rahime geçişini, sağlayan tüplerde tıkanıklık vardır. Bir kısım kadında yumurtlama olmamaktadır. Bir kısımda rahim döllenmiş olan yumurtayı barındırma özelliklerini yitirmiştir. Kadın infertilitesinde tüm araştırmalar rağmen % 20'sinde herhangi bir neden bulunamaz.
Stres, aşırı kilo ya da dengesiz beslenme, alkol ve sigara alışkanlığı gerek erkek gerekse kadında kısırlık sorununu daha kötüleştirebilir.
İnfertilite tanı ve tedavisinde neler yapılabilir ?
Evli çiftin istemelerine rağmen çocuk sahibi olamamaları durumunda ilk adım, kısırlık nedeninin saptanmasıdır. "Kadın Hastalıkları ve Doğum " ve "Bevliye" uzmanlarınca, bu durumdaki çiftlerin başlangıçta tıbbi hikayelerine başvurulur. Daha sonra muayeneleri ve gerekli olursa laboratuar testleri yapılır.
Enfeksiyonu ya da hormon eksikliği olan kişilere hekim tarafından reçete verilir. Bazı çiftlere ise döllenmenin oluşabileceği en uygun günler konusunda cinsel eğitim verilir.
Bunun yanında, yumurtlamanın sağlanması amacıyla ilaç tedavisi uygulanabilir.
Bugün mikro cerrahi gibi yeni bazı tekniklerin uygulanması ile tüplerin tıkanıklığı sonucu oluşan kısırlık tamamen iyileştirilebilmektedir.
Anne adayının yumurtası ile kocanın spermini çeşitli yöntemlerle döllenmeye daha elverişli hale getirerek, gerektiğinde vücut dışında döllenmesini sağlayıp, döllenmiş hücrenin anne adayının genital organlarına transferi ile tedavi imkanı yaratan daha yeni teknolojiler de bulunmaktadır. Bu tedavi yöntemleri Sağlık Bakanlığı tarafından kurulmalarına izin edilen "Üremeye Yardımcı Tedavi Merkezleri" nde uygulanmaktadır.
İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR
