Hıv Ve Cybe Önleme Programının Harmanlanması
Hıv Ve Cybe Önleme Programının Harmanlanması : HIV yayılımı üzerinde CYBE’ın artırıcı etkisi olduğu epidemiyolojik ve biyolojik olarak kanıtlandığı için etkili bir CYBE önleme programı olmasının HIV kontrolünde çok büyük önemi vardır.Etkili CYBE kontrol programlarının üç temel bileşeni bulunmaktadır*7*:1* Birincil koruma:
♦ Cinsel eş sayısının azaltılması
♦ Güvenli cinsellik (kondom kullanımı da dahil)Birincil korumada özellikle gençler, ergenler ve kadınlara yönelmeye gerek vardır. Toplumun bilinçlenmesi ve bu enfeksiyonlara yönelik damgalayıcı tutumun azaltılması çok önemlidir. Ayrıca CYBE'na daha sık maruz kalan kişilere yönelik güvenli cinselliği ve sağlık kuruluşlarına başvurmayı içerecek şekilde davranış değişikliğine odaklanan programlar yürütmek gereklidir.CYBE kontrolünde en önemli noktalardan birisi, CYBE önleme, tanı ve tedavi hizmetlerini enfeksiyona en çok maruz kalan ve diğer insanlara enfeksiyonu en çok bulaştırma olasılığı olan kişilerin kolay ulaşabileceği şekilde düzenlemektir (8)2- Vaka yönetimi:Vaka yönetiminin amaçları; doğru antimikrobik tedavi ile enfeksiyonu tedavi etmek ve bulaştırıcılığını azaltmak, riskli davranışı azaltmak ve cinsel eş tedavisini enfeksiyon zincirini kırmak ve bulaştırıcılığı önlemektir.Çok yönlü vaka yönetimi aşağıdaki bileşenleri içermelidir*5*:
♦ Doğru tanı
♦ Enfeksiyonun antimikrobiklerle etkin tedavisi
♦ Hasta eğitimi: enfeksiyonun bulaşma yolları, tedaviye uyumun önemi, risk azaltma yöntemleri, doğru kondom kullanımı, cinsel eş tedavisinin önemi
♦ Kondom sağlanması ve kullanımının öğretilmesi
♦ Tedavi sonucunun değerlendirilmesi için gerekli kontrol muayenesi
Birincil korunmanın gerçekleşmediği durumlarda erken tanı ve tedavi önleme vekontrol programlarının temel bileşenleridir. Bunun için de duyarlılık ve seçiciliği yüksek olan, hızlı ve ucuz tarama testlerine ve etkili, pahalı olmayan, tercihen tek doz oral tedavilere ihtiyaç vardır. Son yıllarda bu alanlarda yoğun çalışmalar sürdürülmekle birlikte henüz günlük uygulamada güvenle kullanılabilecek tarama testleri geliştirilmiş değildir*3*.Olanakları sınırlı yerlerde sağlık personeli CYBE tanı ve tedavisi için "sendrom yaklaşımını kullanmak durumundadır. Bu yöntem enfeksiyonların belirtilerine dayandığından ve kadınlardaki belirtiler daha az olduğundan kadınlarda yeterince etkili olmamaktadır*3*. Yine de sendrom yaklaşımının üretral akıntı ve génital ülser sendromlarında maliyet etkin olduğu ve kullanılmasında yarar olduğu bildirilmektedir. Ancak kadınlardaki vajinal akıntı sendromu için sendrom yaklaşımı ile laboratuvar tanısının birlikte kullanılmasında yarar bulunmaktadır. (1*Etkili, ucuz, tek doz oral tedaviler CYBE tedavisi için çok yararlıdır. Çünkü insanların özellikle belirtisiz enfeksiyonlarda örneğin yedi gün süreyle günde iki kez ilaç almalarını beklemek çok gerçekçi değildir. Tedaviler böyle durumlarda çoğunlukla erken bırakılmakta, bu da enfeksiyonun tam iyileşmemesine ve antibiyotik direncine yol açmaktadır.CYBE'ın infertilité, doğumsal enfeksiyonlar, serviks kanseri gibi komplikasyonlarını önleyebilmek için vakayönetiminin iyi uygulanması gereklidir. Klamidya enfeksiyonu için risk altındaki kadınlarda idrar taraması ile vaka bulma ve tedavinin yapılması ve bu yolla pelvik inflamatuvar hastalığın azaltılması, doğumsal sifilizi önlemek için gebelerde uygulanan sifiliz taramaları, kadınlarda HPV enfeksiyonlarının belirlenip, düzenli aralarla pap smear taraması yararı gösterilmiş uygulamalardır*3*.Tanı ve tedaviyi içeren sağlık hizmetlerinin kalitesi arttıkça yani kişileri yargılamayan, danışmanlık hizmetleriyle desteklenmiş, gereksinimlere yanıt veren hizmetler sunulduğunda kondom kullanımı ve diğer koruyucu mesajlar konusunda insanların daha alıcı oldukları bilinmektedir. Bu durum "bakım-önleme sinerjisi" olarak adlandırılmaktadır *9*3-Damşmanlık ve gönüllü test hizmetleri: Hem HIV hem de diğer CYBE için sağlık hizmetlerinin bir parçası olarak sunulan danışmanlık ve gönüllü test uygulamaları insanların davranış değişikliğini desteklemek açısından son derece yararlı ve gereklidir.Etkili bir danışmanlık ve gönüllü test hizmetlerinin yararları şöyle özetlenebilir:
♦ Enfeksiyonlu kişilerin erken aşamada tedaviye başlamasını sağlar. Böylece diğer kişilere bulaşmayı ve komplikasyonları önlemeyi kolaylaştırır. Tedaviye uyumu artırır.
♦ Cinsel eşin bilgilendirilmesine ve gerekiyorsa onun da tedaviye alınmasına yardımcı olur.
♦ Kişilerin riskli davranışlar hakkında bilgilenmesini ve kendi risk durumunu değerlendirmesini sağlar
♦ Koruyucu yöntemler hakkında bilgilenmeyi sağlar. Kişinin kendine uygun bir korunma stratejisi geliştirmesine destek olur.
♦ HlV-pozitif kişilerin HIV' le yaşamak, tedavi ve bakım süreçleri hakkında bilgilenmeleri, kendilerini ve çevrelerindeki kişileri korumak için alabilecekleri önlemler konusunda bilgilenmelerini sağlar(10,11*.
İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR
