Hıv Enfeksiyonu
HIV Enfeksiyonu Nedir?
HIV enfeksiyonu insan bağışıklık yetersizliği virüsünün vücuda girerek bağışıklık sisteminin gerekli parçaları olan bazı akyuvarlara (T lenf bezlerine) yapışmasıdır. Virüs hücrelerin içine girer ve üremeye başlayarak hücreleri öldürür. Bağışıklık sistemi çöktüğünde vücut öteki ağır hastalıklara açık hale gelir. Zamanla HIV enfeksiyonu AIDS’e (edinilmiş bağışıklık yetersizliği sendromu) dönüşür.
HIV Nasıl Bulaşır?
HIV korunmasız cinsel ilişki, kan nakli sırasında kirli kan ürünlerine maruz kalma, (özellikle eroin gibi yasadışı uyuşturucu kullananlara ait) iğneyle birlikte kan, meni, vajinal salgısı gibi vücut sıvılarım kapma yoluyla bulaşır; ana rahminde ya da emzirme sırasında anneden çocuklara bulaşması da mümkündür. HIV başkalarının kullandığı tuvalete oturmak veya kapı tokmağını tutmak ya da herhangi bir şekilde enfeksiyonlu kişiyle temasta bulunmakla bulaşmaz.
HIV Enfeksiyonunun Belirtileri Nelerdir?
Birincil enfeksiyon denen kısa süreli erken aşamada HIV enfeksiyonlu kişilerin çoğu öpüşme hastalığmdakine (s. 56) benzer belirtiler gösterir. Bu sendrom birden ortaya çıkar,3 14 gün sürer ve ateş, terleme, bitkinlik, kasve eklem ağrısı, baş ağrısı, ışığa karşı hassasiyet, ishal, boğaz ağrısı, lenf bezlerinin şişmesi, göğüs ve karında döküntü, depresyon, sinirlilik, iştahsızlık, kilo kaybı ve gözlerin arkasında ağrı gibi belirtiler gösterir.
Ancak birincil enfeksiyon aşamasında bazı insanlarda daha az belirtigörülür veya hiç belirti olmaz. Belirtiniz olsun olmasın, HIV testini düzenli yaptırmak önemlidir. Doktorunuza bunun nasıl yapılacağını sorun.İkinci aşama vücudun enfeksiyonla mücadele etmek için HIV antikorları üretmesiyle başlar. Pozitif kan testi bu antikorların varlığını gösterir ve HIV enfeksiyonunu teyit eder.
Asemptomatik seropozitif testlerin pozitif olduğu, ama belirtilerin görülmediği bu aşama 5 - 10 yıl veya daha uzun sürebilir; kişi HIV enfeksiyonu belirtisi göstermese de, son derece bulaştırıcıdır.AIDS ya da AIDS’le ilişkili kompleks adı verilen üçüncü aşama genellikle 3 - 5 yıl sürer ve bağışıklık sisteminin virüse karşı mücadeleyi kaybetmeye başlamasıyla gündeme gelir. Bu dönemdeki belirtiler; sürekli şiş lenf bezleri, mantar enfeksiyonları, parazit enfeksiyonları, kadınlarda vajina enfeksiyonları, dil üzerinde “tüy” çıkması (tüylü lökoplaki), cilt sorunları (akut sedef hastalığı veya ciddi yağbezi deri iltihabı , uçuk enfeksiyonları , gece terlemeleri, kilo kaybı ve ishal sayılabilir.
Açık AIDS aşamasında ciddi enfeksiyonlar, kanser türleri ve akciğer, kalp, sindirim sistemi ve merkezi sinir sistemiyle ilgili çeşitli hastalıklar görülür. Şu anda bilinen kesin bir tedavi yoktur ve bu hastalık ölümcüldür (bazı durumlarda HIV virüsüne yakalanmış kişiler 15 yıl ya da daha uzun yaşayabilir).
HIV Enfeksiyonu Nasıl Önlenir?
Sürekli spermisidli lateks prezervatif kullanımı cinsel eşlerin birbirine virüs bulaştırmasını önler, ancak bu kusursuz bir yöntem değildir. Virüs hassas zarların arasına küçük yaracıklardan da girebilir; bu nedenle enfeksiyonlu eşlerleHIV KNFKKSIYOXUkorunmasız vajinal, oral va da anal seksten kaçınılmalıdır. Çok e,şle cinsel ilişki riski artırır; ne var ki HIV tek bir eşten de geçebilir.Uvıışturııcu kullananlar enjektörlerini pavlaşmamalıdır ve ııvuşturucıı kullanmava son vermek için tedavi talep etmelidir.
HIV Enfeksiyonu Nasıl Tedavi Edilir?
Tedavinin üç amacı vardır: Kntcksivonım ve hastalıkların ıııcvdana gelmesini önlemek; meydana gelen tıbbi sorunların belirtilerini hafifletmek ve AIDS’in ilerlemesini vavaşlatmak.HIV’li kişilere lıcputit İÇ tétano/ ve kızamık da dahil olmak ii/ere, geniş bir hastalık velpazesini önlemek için aşı vapılır. HIV’li kişiler oral polio, tifo ve sarı huma aşılarından kaçınmalıdır; çünkü bağışıklık sistemi zavıf olan kişilerde bu aşılar tam da önlemeleri gereken hastalıklara yol açarlar. Grip aşısı t aptırmak tehlikelidir.T hücreleri belli bir düzeye düştükten sonra tedavi daha çok ağır ve AIDS’le ilgili enfeksivonları önlemeye yönlenir.
Toksoplazmozıı ve pııömokistik zatürreeyi önlemek için trimctoprim-suhametoksazolc davalı ve tiibcrkülo/j karşı isoniazide dayalı ilaç tedavisi stratejileri izlenir.HIY’li hastalarda görülen mantar, bakteriyel ve viral enfeksivonlarla ve öteki hastalıklarla mücadele etmek için farklı tedavi vöntcmlcri vardır. Pamukçukla (ağız ve dudaklardaki mantar enfeksivonıı) mücadele etmek için nistatin veva flüsonazol, frengive karşı penisilin, uçuk enfeksivoıuına asilklovir ve bir çeşit deri kanseri olan Karpos sarkomuna karşı radvoterapi v eya kanser ilaçları kullanılır. Antiviral ilaçlar virüsün kendini üretme kabilivetine müdahale ederek AIDS’e dönüşmesini vavaşlanr.
Daha önce AZ I olarakbilinen zidovudine (ZDY; marka adı Retrovir) veva asilklovire davalı tedavi HIV enfeksiyonundan hemen sonra uvgıılanırsa insanın havanın uzatır. Zidovııdiıı av ın zamanda hamile bir kadının karnındaki cenine HIV bulaştırma ihtimalini a/.altmava da yardım eder. Öteki tedavi araçları arasında didanozin (ddl; marka adı Videx) ve zalsitabin (ddC) bulunur. Son zamanlarda proteaz inhibitörleri olarak bilinen yeni antiviral ilaçlar çıkmıştır.
Bu ilaçlar (birincisi sakııinivir; marka adı Invirase) v irüsün veni hücreleri etkilemeden çoğalmasını sağlar.Birçok öteki ilaç ve ilaç kombinasvoını araştırılmaktadır, ama henüz HIV' cnfeksivoııu- nıı önlemek v e v irüsü vok etmek için kanıtlanmış bir tedavi yöntemi bulunamamıştır. HIV tedavisi pahalıdır ve mide bulantısı, ishal, baş ağrısı v e nöbetler de dahil ciddi ters etkilere vol açar.
HIV enfeksivonıı insanın havatını çok çeşitli düzeylerde etkilediği için v irüs kapmış kişiler uzman desteğine, sosval desteğe, depresvon tedavisineva da başka duygusal v e psikivatrik sorunlarla ilgili tedaviye ihtivaç duvar.
İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR
