Cushıng Hastalığı Belirtileri
Cushıng Hastalığı Belirtileri : Cushing hastalarının dış görünüşleri ol dukça tipiktir. Bu hastalar şişmandır, ama vücutlannda biriken yağ alışılma dık bir dağılım gösterir. Hastalann yü zünden başka özellikle kann, baldır üs tü ve enseleri yağlıdır. Yüzleri yuvar laklaşarak "aydede yüzü" denen bir gö rünüm kazanır. Ense, alabildiğine kalın laşır. Bu bölgelerdeki yağlanmaya kar şılık ince kalan kol ve bacaklar çarpıcı bir zıtlık oluşturur. Deri parlak kırmızı bir renk alır. Genellikle kamın alt böl gesindeki deride çatlaklar görülür. Can lı kırmızı, bazen morumsu olan ve de rinleşerek yayılabilen bu çatlaklar yine lenen gebeliklerden sonra kadınlarda görülen deri çatlaklarına benzer. Aynca olguların büyük bölümünde deri kınan masında artış görülür. Bu durum özel likle kadınlarda daha belirgindir.
Bazen sirklerde görülen sakallı kadınların ço ğu aslında birer Cushing hastasıdır. Kortizol yağ birikimini etkileyerek yağların kan dolaşımına girmesini sağ lar. Bu nedenle Cushing hastalarının kanında yağ ve kolesterol düzeyi yük sektir. Dolaşıma giren yağ daha sonra vücudun farklı bölgelerinde yeniden bi rikir. Böylece Cushing hastalannın vü cudunda dengesiz yağlanma ve şiş gö rünüm ortaya çıkar. Kortizolün bir etki si de proteinleri yıkıma uğratarak, bun- lann aminoasitlere indirgenmesine yol açmasıdır. Proteinleri aynştırmaya ek olarak, başta kollajen liflerini oluşturan proteinler gibi bazı özel proteinlerin, bağdoku ve türevlerinde bulunan hiya- luronik asit ve mukoproteinlerin yapım aşamasındaki tepkime zincirini durdu rur.
Böylece bağdokunun bu temel maddelerinin yapılması engellendiği için Cushing hastalannın kol ve bacak- lan iyice zayıflar. Bu organlardaki za yıflama yağlanma bozukluklannın yanı sıra kas dokusunu oluşturan proteinle rin de parçalanmasından kaynaklanır. Bağdoku bakımından son derece zengin olan derinin çatlaması, derinin yapı taşı olan proteinlerin azalmasıyla açıklanır. Böylece çatlayan ve kan damarlarının görülmesini pek az engelleyecek ölçüde incelen deri canlı kırmızı bir renk alır. Aynı mekanizma çerçevesinde ince lenebilecek başka bir belirti de osteopo- rozdur (kemik dokusunda kalsiyum kaybı). Kemiklerin yoğunluğu azalmış, kalsiyum tuzlarının birikmesini sağla yacak protein ağı zayıflamış ve göze nekler büyümüştür.
Böylece kemik ya vaş yavaş koflaşır ve kırılgan bir yapı edinir. Bu nedenle hafif darbe ve düş melerde bile kemik kırıklan oluşabilir. Kortizol olağan koşullarda yeterli öl çüde proteinin yıkıma uğrayarak amino asitlere indirgenmesini sağlar. Bu ami- noasitler karaciğerde şekere dönüştürü lür. Cushing'li hastalann kanında ise şe ker düzeyi yüksektir. Çünkü karaciğer artan aminoasit miktarına bağlı olarak vücudun tüketebileceğinden daha fazla glikoz üretir. Böylece ilerlemiş olgular da şeker hastalığı ya da etken olan böb reküstü hormonunun steroit yapılı olma sından ötürü "steroit şeker hastalığı" adıyla anılan tablo ortaya çıkabilir. Aşınkortizol su, sodyum ve potasyum meta bolizmalarını da bozabilir.
Hastanın vü cudunda su ve sodyum tutulmasının bir sonucu olan ödemler ve idrarla aşın miktarlarda potasyum kaybı ortaya çıka bilir. Su, sodyum ve potasyum dengele rindeki bu düzensizlikler aynı zamanda sık rastlanan bir başka belirtinin de kay nağıdır: Yüksek tansiyon. Kortizolün, iltihap tepkisini (beyaz kürelerin koruyucu görev yapmak üzere hasta bölgeye göçünü ve işlevini) baskı layan ve antikor oluşumunu engelleyen etkileri nedeniyle bu hastaların mikrop lara karşı direnci de önemli ölçüde azal mıştır. Antikorlar bilindiği gibi vücuda giren virüs ve bakterilerin durdurulup yok edilmesinde önemli rol oynarlar. Cushing'in, temelinde aşın kortizol üretimi yatan bir hastalık olduğunu söy lemiştik. Ama Cushing yalnız kortizol artışıyla tanımlanamaz.
Bu hastalıkta böbreküstü bezinin ağsı katmanından salgılanan eşey hormonlarının üretimi de artmıştır. Böylece daha önce de sözü nü ettiğimiz aşın kıllanma ve bu hasta larda sıkça görülen akne ortaya çıkar. Böbreküstü bezinde üretilen erkek eşey hormonlan ya da öbür adıyla androjen- ler yağ bezlerinin çalışmasını hızlandı rarak daha fazla sebum (yağ bezlerinin salgıladığı yağlı madde) üretimine yol açar. Aşın sebum üretimi aknenin başlı ca nedenidir. Kortizol tek başına da ak ne oluşumuna yol açabilir. Bu etkisini yağbezlerinin aşın çalışmasını uyararak değil, deri gözeneklerini tıkayarak ger çekleştirir. Kortizol etkisiyle deride olu şan keratinin, deri gözeneklerini tıkaya rak buralarda sebum birikmesine ve çı bana benzer akne oluşumlarına yol açar.