Behçet Hastalığının Tedavisi

Nedeni

Behçet hastalığının nedeni tam olarak bilinmemektedir. Bulguların çoğunun nedeni kan damarlarının iltihaplanmasıdır. Kan damarlarındaki bu iltihaplanmaya bağışıklık sisteminin neden olduğu düşünülmektedir, fakat bu hastalığı neyin başlattığı bilinmemektedir.
Behçet hastalığı bulaşıcı değildir. Gelişmesinde bağışıklık sistemi bozukluğunun yanısıra, kalıtsal nedenlerin de etkili olabileceği ve çevresel faktörlerin (virüs ya da bakteri gibi), duyarlı kişilerde hastalığı başlatabileceği sanılmaktadır.

Behçet hastalığı özellikle Türkiye ve İran gibi orta doğu ülkelerinde ve Japonya, Kore gibi uzak doğu ülkelerinde sık görülür. Hastalığın coğrafi dağılımı, tarihi ipek yolunu anımsattığı için, Behçet Hastalığı “İpek Yolu Hastalığı” olarak da bilinir. Avrupa ve Amerika‘da sıklığı oldukça azdır.
20'li ve 30'lu yaşlarda başlama eğilimi göstermekle birlikte, her yaşta görülebilir. Erkeklerde, kadınlara göre biraz daha sıktır. Behçet Hastalığı'nın ülkemizde görülme sıklığı 10.000”de 37 olarak bildirilmiştir. Kabaca erişkin nüfusta her 250 kişiden birisinde Behçet Hastalığı olduğu düşünülmektedir. Hastalık özellikle genç erkeklerde daha ağır, kadınlarda ise daha hafif seyreder. Hastanın yaşı ilerledikçe Behçet Hastalığı”nın klinik bulguları gerileme eğilimine girer. Diğer bir anlatımla, yıllar geçtikçe hastalığın yatışması beklenir.

Tanıda belli bir yöntemle deriye iğne batırılması ile uygulanan "paterji testinden" yararlanılabilir fakat bu test hastaların ancak %50-60'ında pozitif bulunur. Paterji testi, ön kol derisine yapılan bir testtir. Hiç kullanılmamış bir enjektör iğnesinin girdiği deri bölgesinde 48-72 saat sonra sivilce benzeri bir çeşit deri reaksiyonu oluşmasıyla karekterlidir. Testin yapıldığı deri bölgesi, test sonucu görülene kadar ıslatılmamalıdır.

Tedavi

Hastalığın nedeni tam olarak bilinmediği için, Behçet Hastalığını tamamen geçiren veya yok eden bir tedavi söz konusu değildir. Ancak, iyi planlanmış bir tedaviyle, çoğu olguda hastalık baskılanmakta, hastanın yakınmaları giderilmekte, hastalığın ilerlemesi durdurulmakta ve yüz güldürücü sonuçlar alınabilmektedir. Tedavinin başarılı olması için, tedavinin tüm aşamalarında hekim ve hasta arasında sıkı bir işbirliği gereklidir. Tedavide amaç, yakınmaları azaltmak ve sakatlık ya da körlük gibi komplikasyonları (hastalığın neden olabileceği istenmeyen durumlar) önlemektir. Hangi ilacın seçileceği ve tedavinin ne kadar süreceği hastanın durumuna yani tutulan organ veya sistemlere bağlıdır. Bazı bulguların giderilmesi için bir kaç tedavinin bir arada kullanılması gerekebilir.

Topikal (yerel, bölgesel) tedavi: Ağrı ve rahatsızlığı ortadan kaldırmak için ülserlerin üzerine iltihabı azaltmak için kortikosteroid ya da acıyı azaltması için ağrı kesici merhem sürülebilir. Ağız ülserleri için gargara yazılabilir. Ağızdan alınan ilaçlar: Hastanın bulgularının şiddetine göre prednizolon gibi kortikosteroidler, azatioprin, siklosporin gibi immünosupresif (bağışıklık sistemini baskılayan) ilaçlar yazılabilir. Eğer bu ilaçlar bulgular üzerinde etkili olamazsa, siklofosfamid ya da metotreksat gibi diğer ilaçlar verilebilir. Tedavi etkili olsa dahi alevlenmeler görülebilir. Son yıllarda TNF-alfa engelleyici ilaçların da yararlı olduğuna ilişkin küçük olgu serileri vardır.

Behçet hastasının yaşamını kolaylaştıracak öneriler-

Kendinize sürekli bir doktor veya merkez seçin ve sık sık doktor değiştirmeyin.- Kontrol zamanlarınızı kesinlikle aksatmayın. Kendinizi çok iyi hissetseniz bile, kontrol zamanınız geldiğinde lütfen kontrole gidin.
- Her bir kontrolde yeniden düzenlenen tedavinizin ve reçetenizin, bir sonraki kontrole kadar geçerli olacağını unutmayın.
- Kendi başınıza tedavinizde değişiklik yapmayın. Çok iyi bile olsanız, doktorunuzun onayı olmaksızın, kendi başınıza ilaçlarınızı kesmeyin.
- Kontrole giderken, mutlaka ilaçlarınızı veya kutularını da beraberinizde götürün. Doktorunuza ilaçlarınızı nasıl ve ne zaman içtiğinizi anlatın ve bir yanlışlık varsa, onun düzeltmesini sağlayın. Bu şekilde, bazı ilaçların yanlış kullanıldığı ortaya çıkabilir ve doğrusunu öğrenirsiniz.
- Mümkünse, kullandığınız her bir ilacın ne işe yaradığını öğrenmeye çalışın.
- Hastalığınızın yatışma ve alevlenmelerle seyrettiğini iyi bilin ve zaman zaman olabilecek alevlenmelere hazırlıklı olun.
- Behçet hastalığında mikropların ve mikrobiyal ürünlerin giriş yollarından birinin ağız bölgesi olduğu düşünülmektedir. Bu şekilde bağışıklık sisteminde anormal bir yanıta ortaya çıkabilir. Bu nedenle ağız ve diş temizliğinize özen gösterin.
- İlaç kutusu içinde yer alan tarifleri okuyabilirsiniz. Ancak lütfen şu noktaları aklınızdan çıkarmayın. Bu tariflerde, ilacı çıkaran firmanın yasal sorumluluğunu azaltmak amacıyla yan etkiler yazılmaktadır. Pratikte hemen hemen hiç görmediğimiz veya çok nadir olarak görülebilecek yan etkiler bile bu tariflerde yer alır. Her ilacın belirli yan etkileri vardır ve en iyisi sizin bu yan etkileri doktorunuzdan öğrenmenizdir.
- Hastalığınızla veya kullandığınız ilaçlarla ilgili aklınıza takılan her türlü problemi, doktorunuza sorun ve sormaktan çekinmeyin.