Astım Hastalıkları

Astım iki ana sınıfa ayrılır: Ekstrensek ve intrensek. Ekstrensek ya da allerjik astım, serum IgE düzeyinde artışla karakterize allerjik bir durumdur (ayrıntılı bilgi için bkz. BAĞIŞIKLIK DESTEĞİ). İntrensek astım, toksik kimyasallar, soğuk hava, egzersiz, enfeksiyon ve duygusal stresten kaynaklanan, allerjik olmayan bronş reaksiyonlarıyla ortaya çıkar

Hem ekstrensek hem intrensek faktörler, mast hücrelerini uyararak iltihabi süreçlere aracılık eden kimyasal mediatörlerin salgılanmasını başlatır. Mast hücreleri hava yolları da dahil, vücutta çeşitli dokularda bulunan akyuvar hücreleridir. İltihap yapan bu mediatörler astım belirtileri ve işaretlerinin ortaya çıkmasından sonra olur. Mediatörler ya mast hücrelerdeki granül adı verilen küçük paketlerde hazır durumdadırlar ya da hücre membranla-rındaki yağ asitlerinden üretilirler.

Granül mediatörler histamin ve lökotrien denen bileşikleri de içerir. Bu bileşikler astımda görülen allerjik reaksiyonlann çoğundan sorumludur.

Astımda en güçlü kimyasal mediatörler lö-kotrienlerdir. Bazı lökotrienler, bronş darlığı ve allerji uyaranları olarak histaminlerden bin kat daha güçlüdür. Astım hastalarının daha yüksek lökotrien düzeyleri oluşturmaya eğilimi olduğu gözlenmiştir.2 Bu anormallik "aspirine bağlı astım" hastalarında daha da belirgindir. Aspirin ve indometasin, ibuprofen gibi diğer nonsteroid antiinflamatuar ilaçlar (NSAİİ) duyarlı kişilerde aşırı lökotrien düzeylerine yol açar.34 Tartrazin (sarı renklendirici no.5) lökotrien düzeylerinde benzer bir etki yaratır ve sıklıkla astım nedeni olarak görülür; özellikle de çocuklarda.3 Tartrazin pek çok işlenmiş gıda maddesine eklenir, hatta vitaminlerde ve astım ilaçlarında bile (örn. aminofi-lin) bulunur. Tartrazin, B6 vitamininin anti-metaboliti olarak astım sürecini de dolaylı yoldan etkiler (bu bölümde triptofan metabolizmasından bahsedilmektedir).