Ailede Alzheimer Olması, Riski İki Kat Artırıyor

Alzheimer hastalığının ailevi yönünü iki şekilde irdelemek mümkün. Birincisi, ailevi yatkınlık. Bu şu demek: Eğer bir insanın birinci derece akrabalarından birinde, annesinde, babasında, kardeşinde Alzheimer hastalığı varsa, o insanın Alzheimer hastalığına yakalanma riski ailesinde hastalık olmayanlara kıyasla iki kat kadar artıyor. Mesela 65 yaşma gelen bir insanda hastalığın oluşma riski yüzde l’dir. Eğer annesinde, babasında, birinci derece akrabalarında Alzheimer varsa, bu risk yüzde 2 civarına çıkıyor. Yani bu göreceli bir artış. Mutlak olarak baktığınız zaman hâlâ düşük, ancak diğer insanlara kıyasla göreceli olarak artmış durumda. Bu ailevi yatkınlık olarak nitelendirdiğimiz durum.İkincisi ise, gerçek anlamda, “ailevi Alzheimer hastalığı” dediğimiz, genetik bozukluklar sonucu ortaya çıkan durum. Bugüne kadar ailevi Alzheimer hastalığına sebep olan üç değişik gen tanımlandı, henüz tanımlanmamış olanlar da var. Bu tip hastalar ailevi olmayan Alzheimer hastalarına göre biraz farklı belirtiler gösteriyorlar: Örneğin genelde daha erken yaşta başlıyorlar, 30’lu yaşlarda dahi başlayanlar var. Genellikle daha hızlı ilerliyorlar ve bazen tipik olmayan bulgular da ortaya çıkabiliyor.

# Ailevi Alzheimer hastalığının görülme sıklığı nedir?

Bütün Alzheimer hasta grubu ele alındığında gerçek anlamda ailevi Alzheimer hastalığı yüzde 5 ila 10 civarında görülüyor. Yani her on veya yirmi hastadan birinde ailevi Alzheimer söz konusu.

# Alzheimer adı nereden geliyor, hu hastalık nasıl keşfedilmiş?

Bu hastalığı tanımlayan ve hastalığa adını veren kişi, bir Alman nörolog ve patologu Alois Alzheimer. Dr. Alzheimer 1906 yılında 5-6 yıl boyunca bunama belirtileriyle izlediği hastası vefat ettikten sonra beynini inceliyor ve beyinde oluşan39değişiklikleri tanımlıyor. 50’li yaşlarının başında hastalanan ve 57 yaşında vefat eden bu kadın hastanın adı Augusta D. Dr. Alois Alzheimer, bu hastanın beynini inceliyor, Alzheimer hastalığı için özgün olan klasik belirtileri net bir şekilde tarif ediyor. Tam yüz yıl önce yaptığı bu tarifin üstüne bugüne kadar pek yeni bir şey ekleyebilmiş değiliz. Önceleri Alzheimer hastalığının nadir bir hastalık olduğu, bu hastalığın daha genç yaşlarda ortaya çıktığı düşünülüyor. Bunda Augusta D.’nin genç yaşta hastalanmış olması etkili olmuş olmah. Yaşlılarda olan bunamanın ise, farklı bir bunama olduğu varsayılıyor. Ama son yirmi sene içinde bu iki grup hastanın hem klinik belirtileri, hem de beyinleri incelendiğinde görülüyor ki arada hiçbir fark yok. Yaşla gelen bunamaların da çok büyük kısmı aynı Augusta D.’nin beyninde olan değişiklikleri gösteriyor. Onun için artık tümüne Alzheimer hastalığı deniliyor ve bu hastalığın yaşlılarda daha sık olarak ortaya çıktığı, bunamanın altında yatan en sık sebep olduğu anlaşılıyor.