Bakteriler

Çıplak gözle görülemeyen tek hücre lif mikroorganizmalar. Bu terimin tekil hali bakteridir. Havada, toprakta ve suda bolca bulunan bakterilerin birçoğu insanlara zararsızdır.

Hastalığa Neden Olan Türler

Hastalığa neden olan bakteriler patojenler olarak bilinir ve şekline göre üç temel gruba ayrılır: koklar (yuvarlak şekilli), basiller (çubuk veya çomak şekilli) ve spiroketler veya spirilla (spiral şekilli). Kokların neden olduğu çok sayıda hastalık arasında pnömoni (zatürree), tonsilit (bademcik ihtihabı), bakteriyel endokardit (kalbin iç tabakasının inHamasyonu, menenjit (beyni ve omuriliği çevreleyen zarların inHamasyonu) toksik şok sendromu ve çeşitli deri hastalıkları yer alır. Basillerin neden olduğu hastalıklar arasında tüberküloz, boğmaca (pertussis), tifo, difteri, tetanoz, salmonelloz, şigelloz (basili dizanteri), lejyoner hastalığı ve botulizm yer alır. Üçüncü ve en küçük gruptaki bakteriler olan spiroketler, sifilis (frengi), verem dutu enfeksiyonu (frambezi), leptospiroz ve Lyme hastalığından sorunludur.

Çoğalma Ve Hareket

İnsan vücudunu kolinize eden bakteriler sıcak ve neneli ortamlarda çoğalırlar. Bu bakterilerin harılan aerobdur (yani, büyümek ve çoğalmak için oksijene ihtiyaç duyarlar) ve dolayısıyla daha çok deride veya solunum sisteminde bulunurlar. Diğerleri anaerobdur; oksijenin bulunmadığı derin dokularda veya yaralarda yaşarlar. Bazı bakteri türleri doğal olarak hareketsizdir, vücutta ancak hava veya sıvı akımı ile dolaşırlar. Ancak sıvıda kamçı benzeri kuyruklanıla (HagelIa olarak bilinir) hareket eden ve pili olarak adlanduılan ipliksi lifleriyle diğer hücrelere tutunabilen salmoneIla gibi çok hareketli bakteri türleri de vardır.

Üreme

Bakteriler, ideal şartlarda (tüm hücreler için doğru ısıda ve yeterli besin ortamında) birkaç dakikada bir meydana gelebilen basit hücre bölünmesiyle ürerler. Bazı bakteriler spor (tek bir yeni bakteri) oluşturarak çoğalırlar. Kalın zar (membran) ile korunan sporlar yüksek ısılardan, kuru koşullardan ve besinsizlikten etkilenmezler.

Bakteriler Vücuda Nasıl Girerler

Öksürük ve aksırırda etrafa yayılan infakta danılacıklar solunduğu takdirde bakteriler vücuda akciğerler yoluyla girerler. Bakterinin bulaştığı yiyecek yenirse, sindirim sistemi infakta olabilir. Bazı bakteriler genitoüriner sisteme girerek cinsel yolla bulaşan infeksiyorılar gibi hastalıklara neden olurlar. Bakteriler çeşitli yollardan deri içine de girebilirler: kıl kökleri, yüzeyel kesikler ve sıynklar, yanıklar, derin ve penetran yaralar.

Vücudun Savunması

Hastalığa neden olan bakterilere karşı vucudun ilk savunması deri ve solunum sistemini, sindirim sistemini ve genitoüriner sistemi örten mukoza membranladır. Gözyaşı içindeki bir enzim gözleri korur ve mide tarafından salgılanan hidzoklorile asit yiyecekte ve suda bulunan birçok bakteriyi öldürür. Bakteri bu bariyerleri geçerse, vücudun immün (immün) sistemi bakterileri bulmak ve yok etmek için çeşitli beyaz kan hücresi türlerini gönderir. İmmün immünizasyon (aşılama) yoluyla da oluşabilir. Bunun için bakteri veya zehrinin zayıHatılrmş şekli immün yanıtı uyarmak için vücuda enjekte edilir. İmmünizasyon günümüzde difteri, tetanoz ve bazı menenjit türlerini içeren birçok hastalıkta alışılagelmiş bir uygulamada.

Bakteriyel Hastalıkların Tedavisi

Bazen sadece immün yarut iyileşme için yeterli olur ve hafif bakteriyel infeksiyorılarda tedaviye gerek kalmayabilir. Ancak, daha şiddetli infeksiyorılarda antibiyotik ilaçlar başlıca tedavi şeklidir. Yüzeyel infakta yaralar antiseptikler ile tedavi edilebilir. MRSA gibi bazı bakteriler günümüzde antibiyotiklerle tedaviye direnç göstermektedir. Bu koşullarda, bakteriyel infeksiyorıların tedavisi zor ve hatta imkânsız olabilir ve hayatı tehdit edebilir. (bkz. enfeksiyon hastalıkları)