Tatlı Meyan

Fabaceae familyasına ait çok yılık bir ot bitkisidir. Çok sayıda dalı bulunmaktadır. Kökümsü gövdesinde birkaç yer üstü gövde oluşur. Gövdenin üzerinde ise sık kaba tüylerle örtülü 10-15 adet bileşik yaprağı bulunur. Solgun menekşe renkli çiçekleri salkım şeklinde gövdenin ucunda dizilmiştir. Kına benzer tohumlu meyveleri vardır. Meyan, yabani halde tuzcul bölgelerle, dere ve çayların kenarlarına kadar yayılış gösterir. İlaç amacıyla bitkinin yalnızca kökleri kullanılır. Bölgenin iklim şartlarına bağlı olarak çeşitli zamanlarda toplanır. Kökleri yerin derinliklerinde olduğundan çoğu kez traktörle toprağı derince kazarak toplarlar. Toplandıktan sonra temizlenir ve açık kuru güneşli havada kurutulur. En iyi çeşidi, yıkanmış ve kabuğu temizlenmiş meyan kökleridir. Köklerinde bir kaç önemli kimyasal madde vardır. Bunlardan % 23 kadar, triterpen saponinlerini, glisuppizin asidinin potasyum ve kalsiyum tuzlarının çok miktarda flavanoidlerl gösterebiliriz.

Meyan kökünde % 0.03 kadar eterik yağ, 30 mg.C vitamini çokça glikoz, sakkaroz, ve %24 kadar ekstraktif maddeler de vardır. İlmi tıpta meyan kökünden demleme, pişirme, yoğun ve kuru ekstrat şeklinde kronik mide bağırsak hastalıklarında midenin sindirim aktivitesini arttıran karın şişmesini önlemek için ve ayrıca solunum yolları iltihabında yumuşatıcı, balgam sökücü ilaç olarak kullanılır. Buna ilaveten bir kaç gıda ürününde ve de tatlı su, limonat ve arpa suyu (kvas) hazırlanmasında meyan kökü kullanılır. Çarşı ve pazarlarda özelliklede yaz aylarında soğuk şerbet şeklinde satılmaktadır.