Kara Çörek Otu Yağı

Düğünçiçeğigiller ailesindendir. Diğer isimleri Çörotu, Cöccem, Siyah kimyon, Kara çörek, Kara çörekotu, Karaca otu.(Nigella) “siyah” demektir ve bitkinin çok popüler olan siyah tohumlarına göndermedir. Sativa ise “yetiştirilen kültürü yapılan” demektir.)25-50 cm (santim) uzunluğunda, bir senelik, az ve çok tüylü, dik dallı, otumsu bir bitkidir. Altlarda İp gibi ince yapraklar, üstlerde sapsızdır. Mayıs ve Ağustos aylarında açan mavimsi çiçekleri, çok tohumlu meyveleri bulunmaktadır.Siyah renkli, özel kokulu tohumlarının uçları sivri ve 3 veya 4 köşeli, 2.5 ila 4 mm uzunluğunda, 1.5 la 2 mm çapında ve 1 mm kalınlıktadır. Kokusu tohum ezildikten sonra ortaya çıkar.1000 dolayındaki tohum ancak 2 ila 3 gr arasındadır. Olgunluğa erişmemiş henüz kurumamış tohumlar bayağı acıyken, olgunlaşınca bu acılığı azda olsa kaybolur.

Erken ilkbaharda 20 cm‘lik (santim) aralarla dikilir, hasadı Eylül ve Ekim aylarında meyve tohumları kararmaya başladıktan sonra yapılır. Biçilen bitkiler demetler halinde birbirine yaslandırılarak kurutulur, harmandan sonra sap ve samandan ayrılan tohumlara yeniden kurutulma işlemi yapılır.Anayurdu Akdeniz havzasıdır. Türkiye‘de yabani olarak yetiştiği gibi, Kayseri, Mersin, Afyon, Burdur, İsparta, Gaziantep, izmir, Balıkesir, istanbul, Tokat, Yozgat, Amasya, Kahramanmaraş illerimizde üretimi yapılır.Çörek otu eski Mısır‘da, Arap dünyasında, Çin‘de, Romalılarda bilinen bir tür bitkiydi. Firavun Tutankamon‘un mezarında bulmuşlardır. Kitab-ı Mukaddes‘te ve Kur‘an-t Kerim‘de adı geçmektedir.Hindistan‘da eskilerden bu yana hem mutfakta, hem de halk hekimliğinde kullanılmıştır, çörek otunu tedavi maksadıylada İbn-i Sina da (980-1037) kullanmıştır. Avrupa‘da 17. yy‘a kadar bolca tüketilmiştir, sonra azar azar terk edilmiş, çiçek olarak üretilmeye başlanmıştır.

Bitkinin tohumlan baharat olarak bilinir. Limonsu, hafif acı lezzeti bulunmaktadır. Koku ve lezzet katması için (adı üzerinde) ekmeklere, keklere, çöreklere, pidelere, bisküvilere, salatalara, balık yemekleride ve daha birçok yiyeceğe ve içeceğede kullanılabilir. Kimyon, hardal, çemen rezene ve çörek otu bileşeni, eşit miktarda kullanılarak “Bengalli 5 baharat‘ı oluştururlar.Tohumların sıkılmasıyla kırmızımsı ve kestane renginde, çörek otu yağı da elde edile bilir; bu yağ Anadolu‘da eskiden beri Karacaot yağı diye söylenir. Çöğre yağı da diyenler vardır.Tohumlar nohutla karıştırılarak değişik bir kahve elde edilir.

Özelliğinde sabit ve uçucu yağ, şeker, acı madde, saponinler, tanen, palmitik, oleik, potasyum, demir ve myristik, palmitoleik, stearik, linoleik (omega-6) ve araşidik asitler bulunur.Uyarıcı, iştah açıcı, süt ve idrar artırıcı, gaz giderici, sindirim kolaylaştırıcı, âdet söktürücü, şeker düzenleyici ve böcek savar olarakta etkiler gösterir.Bunun için 40 gram çörek otu 1 litre (5 bardak) su ile kaynatılır, süzüldükten sonra günde 2 ila 3 kez birer bardak tüketilir.Çörek otu tohumları bal ya da şekere karıştırılarak ağızdan alınarakta tüketilir.Çörek otu yağı saç dökülmesine ve kepeğe iyi gelir.Siğillere, basura karşı etkili gücü vardır.Son yapılan bir araştırmada sabahları aç karnına tüketilen 9 ila 10 adet çörek otu tohumunun veya bir çay kaşığı çörek otu yağının kolesterolü düşürdüğü uzmanlar tarafından söylenmiştir.Hz. Muhammet‘in “Çörek otu, ölümden başka birçok derdin devasıdır” şeklinde bir hadis-i şerifi vardır.islam Peygamberinin çörek otuyla ilgili ikinci hadis-i şerifiyse şöyledir: “Çörek otu ağızda çiğnenir ve üzerine bal şerbeti içilirse karın ağrısı geçer.”Râmuz‘un çörek otuyla ilgili olarak Hazreti Muhammet‘ten aktardığı bir gözlem de şu şekildedir: “Peygamber Aleyhisselam hastalandığı zaman, ağzına bir avuç çörek otu atar, üzerine de su (zemzem suyu) ya da bal şerbeti içerdi.”

Ünlü İslam hekimi Razi (854 ile 932) de “Romatizma ve çeşitli ağrılara karşı çörek otunu balla macun haline getirip yemeklerden sonra birer kaşık yiyiniz” demiştir.Çörek otu modern tıpça kabul edilmiş bir bitkidir.
Dikkat, hamilelerin kullanması sakıncalıdır.Taneler Anadolu‘da nazara karşı ceplerde taşınır ya da tütsüsü yapılır.Bitki Avrupa‘da daha çok, güzel çiçeklerinden dolayı süs bitkisi olarakta üretilir.