Isırgan Otunun Kökü

Alman resmi gazetesinde 18.09.1986 tarihinde yayınlanarak (Heftnumer:173, ATC-Code:G04BF) modern tıbbi tedavide kullanılmaya başlanmıştır.

Diğer isimleri : Dızlağan, Dikenli ısırgan.

Bitki : Anadolu‘da ve dünyanın çeşitli bölgelerinde yetişir. Büyük ısırganotu (U. dioica) 1,5 m kadar yükselebilir, çok yıllık bir bitkidir. Yaprakları saplı, dişli kenarlı, koyu yeşil renkli ve yakıcı tüylüdür. Üst yapraklar yumurta şeklinde, alt yapraklar kalp şeklindedir. Çiçekleri salkım şeklindedir, haziran-ekim ayları arasında çiçek açar, kök ve yan kökleri gelişmiştir. Küçük ısırganotu (U.urens) boyu 20-60 cm arasında bir yıllık otsu bir bitkidir. Yaprakları saplı, dişli kenarı, yakıcı tüylüdür ve açık yeşil renklidir. Kökleri küçüktür. Kökler sarımsı beyaz renklidir, belirgin bir tadı ve kokusu yoktur. Yaprakları yaz başına kadar, kökü sonbaharda toplanır.

İlaç etkili kısmı : Çiçeklenme zamanında toplanan taze veya kurutulmuş topraküstü kısımları (ot), çiçeklenme zamanında toplanan taze veya kurutulmuş yaprakları ve kökleri kullanılır. Yaprak ve otunun bileşiminde: Flavonoid, fenol karboksilik asitler, alifatik organik asitler, carotinoid, mineral maddeler ve silikatlar bulunur. Kökün bileşiminde: Sterol ve sterylglykosidler, scopoletin ve polisakkaritler bulunur.

Etkisi : Kökler; idrar miktarını artırır, boşaltılamayan miktarını azaltır.

Kullanıldığı yerler

Yaprak ve otu; dahilen ve haricen uygulanır, romatizma hastalıklarında koruyucu olarak, idrar yolları iltihaplanmalarında yıkama tedavisinde ve böbrek kumlarına karşı koruyucu olarak uygulanır.
Kökü; prostat rahatsızlığında (I. den II. devreye kadar) kullanılır. Prostat büyüklüğünü ortadan kaldırmadan şikayetleri hafifletir.

Kullanılmaması gereken haller : Yok. Kalp veya böbrek yetmezliği nedeniyle vücutta su birikmesi (ödem) varsa kullanılmamalıdır, su birikmesini artırır.

İstenmeyen Etkileri : Yaprak ve otunda yok. Kökü hafif mide-bağırsak rahatsızlığı yapabilir.

İlaçlarla uyumsuzluğu : Yok.

Kullanım miktarı : Günlük ortalama kullanım miktarı: 8-12 gr kurutulmuş yaprak-ot, veya 4-6 gr kurutulmuş köktür.

Kullanım şekli

Romatizma ve yıkama tedavisinde kullanılan çayı (yaprak veya ot) şöyle hazırlanır: Kıyılmış 2-3 çay kaşığı ot bir fincana konur, üzerine 150 ml kaynar su ilave edilir, 15 dakika demlenir, süzülerek içilir. Günde 2-3 defa çayı taze olarak hazırlanıp içilebilir. Prostat için kök çayı bir fincan için öğütülmüş 1 çay kaşığı kök kullanılarak yukarıdaki gibi hazırlanır. Günde 2-3 fincan çay taze hazırlanıp içilebilir.

Uyarı : Yıkanma tedavisinde günde 1,5-2 litre su içilmelidir. (Kafeinli ve alkollü içecekler alınmalıdır). Yıkama tedavisinde bir hafta sonra iyileşme görülmezse hekime gidilmelidir.